Çin Savunma Bakanlığı ve ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon)’dan yapılan açıklamalara göre, Çin-ABD Savunma Politikası Eşgüdüm Görüşmelerinin 17’ncisi, 8-9 Ocak’ta Washington’da yapıldı. Görüşmede, ABD heyetine Çin, Tayvan ve Moğolistan ile bağlantılı konulardan sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Michael Chase, Çin heyetine ise Çin Merkezi Askeri Komisyonu Uluslararası Askeri İşbirliği Dairesi Başkan Yardımcısı Tümgeneral Song Yançao başkanlık etti.

Pentagon, tek Çin ilkesine bağlılığını öne sürdü

Görüşmeye ilişkin Pentagon’dan yapılan açıklamaya göre, Bakan Yardımcısı Michael Chase, “ABD ile Çin arasındaki rekabetin çatışmaya dönüşmesini önlemek için askeri iletişim kanallarının açık tutulmasının gerektiğini” söyledi. Hint-Pasifik bölgesinde operasyonel güvenliğin önemine dikkati çeken Michael Chase, “ABD’nin uluslararası hukukun izin verdiği her yerde hareket etmeyi, uçmayı ve yelken açmayı sürdüreceğini” ifade etti.

Michael Chase, ayrıca ABD’nin Hint-Pasifik bölgesindeki ve küresel düzeydeki ittifaklarına bağlılığını yineledi.

Çin’in Güney Çin Denizi’nde yasal olarak seyreden Filipinler gemilerini taciz etmesinden duyulan rahatsızlığı dile getiren Michael Chase, açık denizlerde seyrüsefer serbestisinin uluslararası hukuka uygun olarak güvenceye alınmasının öneminin altını çizdi.

ABD tarafı, Tayvan konusunda “tek Çin” ilkesine bağlılığını teyit ederken Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın korunmasının önemini vurguladı.

Görüşmede taraflar küresel ve bölgesel güvenlik sorunlarında da görüş alışverişinde bulundu.

Toplantıda Rusya-Ukrayna Savaşı ve Kuzey Kore’nin füze denemelerinin yarattığı güvenlik kaygıları gündeme geldi.

Pelosi neden Tayvan’a gitmişti?

ABD’nin Temsilciler Meclisi Başkanı demokrat Nancy Pelosi’nin Ağustos 2022’de Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’a gidişi, Ada’yı topraklarının parçası olarak gören Çin’in sert tepkisini çekmiş, ABD’yi adayı ziyaret etmemesi yönünde tehdit etmişti.

Ziyaretin ardından bir hamle yapamayan Pekin yönetimi savunma alanında, Çin ile ABD arasındaki Savunma Politikası Eşgüdüm Görüşmeleri ve Askeri Deniz İstişare Anlaşması Görüşmeleri ve Cephe Komutanları Görüşmeleri’nin iptal edildiğini bildirmişti.

Çin Devlet Başkanı ABD’yi ziyaret etti

İsrail’in Gazze saldırılarının başlamasından bir ay kadar sonra, ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 15 Kasım 2023’te San Francisco’da bir araya geldi.

Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi’nin marjında ikilinin yaptıkları yüz yüze görüşmede, askeri iletişimin yeninden kurulmasını kararlaştırmıştı. Şi Cinping, “Çin ve ABD gibi büyük ülkeler için birbirine sırtını dönmek seçenek olamaz. Bir tarafın diğerini kendi modeline göre biçimlendirmesi gerçekçi değil. Çatışma ve cepheleşme her iki taraf için de katlanılmaz sonuçlar doğuracaktır.” demişti.

Askeri iletişim kararının ardından, ABD Genelkurmay Başkanı Charles Quinton Brown Jr, Çinli mevkidaşı Liu Cınli ile 21 Kasım’da video konferans yöntemiyle ilk görüşmeyi yapmıştı. O görüşme, askeri diyaloğun kesildiği Pelosi’nin Tayvan ziyaretinden bu yana iki devletin ordu kademeleri arasında ilk üst düzey temas olmuştu.

Şi Cinping: ‘Dünya ABD ve Çin’e yetecek kadar büyük’