Gürcistan’da, iktidardaki Gürcü Hayali Partisi’nin, geçen yıl Tiflis’te gösterilere neden olan, “yabancı ajan yasa tasarısı” olarak da nitelendirilen “yabancı etkinin şeffaflığı” konulu yasa önerisinin parlamentoda görüşülmesine başlandı.

Mecliste tasarıyı tanıtan iktidar milletvekili Mamuka Mdinaradze, muhalefetteki Vatandaşlar Partisi milletvekili Aleko Elisaşvili tarafından kürsüde kafasına yumruk yemesi sonrası olaylar dünya gündemine taşındı. Meclis dışında da geçen hafta başlayan protesto gösterileri dün de devam etti.

Parlamentoyu kuşatmaya çalıştılar

Dün akşam saatlerinde Tiflis’te Parlamento binasının önünde bir araya gelen göstericiler, kalabalık olmaları nedeniyle Şota Rustaveli Caddesi’ni trafiğe kapattı. Yasa tasarısına karşı çıkan göstericiler, “yabancı etkinin şeffaflığı” konulu yasa tasarısının bugün parlamento oturumunda ön onay alması için görüşülmesine tepki gösterdi.

Göstericiler, parlamento binasını kuşatmaya çalışınca güvenlik güçleri buna izin vermedi. Polisin uyarılarına uymayan birkaç göstericiye güvenlik güçlerince biber gazı sıkıldı. Gece yarısına kadar devam eden protesto gösterisinde, polis ile bazı göstericiler arasında gerginlik yaşandı.

Gürcistan İçişleri Bakanlığınca yapılan yazılı açıklamada da polisin uyarılarına karşı çıkan ve güvenlik güçlerine yönelik saldırı girişiminde bulunan 11 kişinin gözaltına alındığı belirtildi. Açıklamada göstericiler, polisin uyarılarına uymaya davet edildi.

Bazı göstericiler, Parlamento Binası’nın çevresinde kalmaya devam ederken, protestoların sürmesi bekleniyor.

Tepki çeken yasa tasarısı

Parlamento çoğunluğu lideri Mamuka Mdinaradze, geçen hafta yaptığı açıklamada, Gürcistan’da faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının finansmanının yüzde 90’ından fazlasının şeffaf olmadığını belirtmişti.

Ülkesindeki uluslararası mali kuruluşların Gürcistan’daki STK ve medya gibi kurumlara sağladıkları finansman hakkında şeffaf bilgi alınmasının imkansız olduğunu vurgulayan iktidar partisi milletvekili Mdinaradze, bu yüzden söz konusu yasa tasarısını yeniden sunmaya karar verdiklerini bildirmişti.

Yasa tasarısı içeriğinin geçen yılki tasarıyla aynı olduğunu dile getiren Mdinaradze, sadece daha önce kullanılan “yabancı etki ajanı” tanımının yerine “yabancı bir gücün çıkarlarını gözeten organizasyon” tanımının kullanılacağını aktarmıştı.

Konuşma sürerken, muhalefetteki Vatandaşlar Partisi milletvekilli ve yasa tasarısına tepki gösteren Aleko Elisaşvili, konuşma yapan Mdinaradze’ye yumruk atmıştı. Bütün milletvekillerinin karıştığı kavga nedeniyle ara verilen oturum birkaç dakika sonra yeniden devam etmişti.

Yasa ilk olarak Mart 2023’te gündeme gelmişti

İktidardaki Gürcü Hayali Partisi, “yabancı etkinin şeffaflığı” yasa tasarısını ilk olarak Mart 2023’te parlamentoya sunmuştu. Tasarı, fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurt dışından alan Gürcü kuruluşların “yabancı ajan” olarak kaydolmalarını veya para cezalarıyla karşı karşıya kalmalarını öngörüyordu.

Muhalifler ve Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, yasa tasarısının Rusya’nın talimatıyla hazırlandığını ileri sürerek, iptal edilmesini istemişti. Muhalifler, tasarının iptal edilmesi için gösteriler başlatırken, parlamentoda milletvekilleri arasında kavgalar çıkmış, Tiflis sokaklarında protestolar düzenlenmişti.

Protesto gösterilerinin büyümesi üzerine Gürcü Hayali Partisi, parlamentoda ön onay alan yasa tasarısını geri çekmişti. Bunun hemen ardından ABD’den gönderilen Jake Sullivan, Gürcistan Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, Gürcistan’da “yabancı ajan” yasa tasarısı karşıtı düzenlenen protestoları Ukrayna’daki Meydan olaylarına benzeterek, “Yasa, iktidarın güçle değiştirilmesi sürecini başlatmak için bir bahanedir.” ifadesini kullanmıştı.

Avrupa’nın tehdidi sonrası Gürcistan’da hareketlenme

Almanya’dan Gürcistan’a ‘üstü kapalı’ uyarı: O yasayı kabul etme!

Protestoların ardından ABD’den Gürcistan ziyareti