İlk böbrek nakil ameliyatları başkent Dakar’daki Ouakam Askeri Hastanesinde 27-28 Kasım’da Türkiye’den gelen bir grup doktor gözleminde yapıldı. Türkiye Organ Nakli Vakfı Başkanı Dr. Eyüp Kahveci önderliğinde Senegal’e gelen 11 kişilik sağlık heyeti işbirliğinde gerçekleşen operasyonlarda, 3 canlı vericiden alınan böbrekler hastalara başarıyla nakledildi.

Eyüp Kahveci ve beraberindeki heyet, operasyonların ardından Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall tarafından kabul edilerek Senegal Devlet Nişanı’na layık görüldü.

‘Türkiye’den yardım istedik’

Operasyonların yapıldığı Ouakam Askeri Hastanesi Başhekimi Doktor Albay Youhanidou Wane Dia, ülke kamuoyunda büyük bir sevinçle karşılanan ilk böbrek nakilleri sonrası AA muhabirine, sürece ilişkin açıklamalarda bulundu.

Böbrek nakline izin veren yasanın yürürlüğe girmesinden sonra 2 üroloğu Türkiye’de 6 ay eğitime gönderdiklerini belirten Youhanidou Wane Dia, ürologların Florence Nightingale Hastanesi Böbrek Nakli Programı Direktörü Prof. Dr. Barış Akin ile birçok ameliyata girdiğini aktardı.

Youhanidou Wane Dia, “Senegal’de hiç yapılmamış böbrek nakli konusunda Türkiye’nin deneyimlerini görünce Türk doktorlardan yardım istedik. Hem Dr. Barış Akin hem de Dr. Eyüp Kahveci bu talebimize hemen olumlu yanıt verdi. Hatta ilk immünoloji testlerini bile bizim için ücretsiz yaptılar. Böylece Dr. Eyüp Kahveci önderliğindeki ekip, gönüllü olarak bize ilk böbrek nakli vakalarında yardım etmeye geldi.” diye konuştu.

İlk operasyonun kendileri için çok heyecanlı geçtiğinin altını çizen Youhanidou Wane Dia, şöyle devam etti:

“Hepimiz için çok stresli bir andı çünkü ülkemizde hiç yapılmamış bir operasyonu yapmak üzereydik, herkes dua ediyordu. Bir de insan hayatı söz konusu olunca stres daha da artıyor. Böbrek nakli için yurt dışına gitme şansı hiç olmayan, bu konuda hiç umudu kalmamış, böbrek nakli ihtimali bile aklından geçmeyen hastalara nakil yapmak kadar heyecan verici bir şey yok.”

Youhanidou Wane Dia, ilk nakil haberinin bir anda ülke gündemine oturduğunu belirterek şunları kaydetti:

“Beklemediğimiz bir tepkiyle karşılaştık. Senegal’de böbrek nakli bekleyen çok kişi olduğunu biliyorduk ancak tüm ülkede bu kadar gündem olacağımızı tahmin etmemiştik. Senegal’in böbrek nakli yapabilecek kapasiteye sahip olması toplumu çok gururlandırdı. Komşu ülkeler de bu operasyonlardan çok mutlu oldu. Senegal’in böyle bir operasyonu başarıyla tamamlaması, imkansız görülen bir sürecin aslında mümkün olduğunu gösterdi.”

İlk nakillerde kendilerine yardım için Türkiye’den gelen doktorlara teşekkür eden Youhanidou Wane Dia, böbrek nakillerinin gelecekte de devam edeceğini, bu konuda kendilerine güvendiklerini belirtti.

Senegal’de dializ yetersizliği

Böbrek yetmezliğinin, nüfusunun yaklaşık yüzde 5’ini etkilediği Senegal’de hükümet, 2012’den itibaren ücretsiz diyaliz imkanı sunsa da artan talebe yetişemiyor.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre, ücretsiz diyaliz hizmetinden 2021’de 742 hasta yararlanırken, 1510 hasta ise hala diyalize girmeyi bekliyor.

Ücretsiz diyaliz hizmeti, talep karşısında yetersiz kalırken, özel sektörde ise bir seans diyaliz 70 bin CFA’ya (yaklaşık 3 bin 150 lira) mal oluyor.

Neredeyse asgari ücretle eş değer olan diyaliz ücreti nedeniyle böbrek yetmezliği hastalarının büyük bir kısmı bu imkandan faydalanamıyor. Sayıları giderek artan böbrek hastaları nedeniyle böbrek nakline izin veren yasa da 2015’te yürürlüğe girdi.