İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün İran’ın nükleer tesislerine saldırma tehdidini yinelerken güvenlik kabinesini birkaç cephede birden yaşanması olası bir savaş sırasında karar verme sürecini simüle etmek için yeraltında bir toplantı düzenledi. Netanyahu hükümeti, protestolar nedeniyle zor günler geçiriyor.

Görüşmenin başında Başbakan Binyamin Netanyahu, ABD’nin İran’la diplomatik bir çözüme ulaşma çabalarına atıfta bulunarak, “Her türlü tehdidi kendi başımıza halledebileceğimizden eminiz” dedi. Netanyahu, “Bölgemizdeki gerçek hızla değişiyor. Biz duruyor değiliz. Netanyahu, savaş doktrinimizi ve eylem seçeneklerimizi bu değişikliklere göre, değişmeyen hedeflerimize göre ayarlıyoruz” ifadesini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın aktardığına göre, Netanyahu, yukarıdaki açıklamalarının öncesinde Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerini ‘İran’ın nükleer faaliyetlerini denetlememekle’ suçladı.

İran, yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirirken bu saflık oranını biraz daha artırması halinde iki adet nükleer bomba yapmaya yeteceğinden İran, böyle bir amacı ve planı olmadığını söyleyerek bunu reddediyor. Ancak İsrail, uluslararası diplomasinin İran’ı durdurmakta başarısız olması halinde İran’a askeri müdahalede bulunmakla tehdit ederken bu tehdidi daha sık dillendirmeye başladı.

İşgal rejimine göre diplomasinin her zaman başarılı olması için İran’a askeri tehditlerde bulunması gerekiyor. Netanyahu, Tel Aviv’deki askeri karargâhta bulunan sığınaktan video kaydı aracılığıyla yaptığı açıklamada, “İran’ın nükleer çabalarına, İsrail’e yönelik füze saldırılarına ve yeni savaş cephelerinin açılması olasılığına karşı hareket etmeye kararlıyız” ifadelerini kullandı.

Netanyahu, güvenlik kurmayları ve komutanlarla çevrili halde yaptığı açıklamada, “Çok cepheli bir savaşa girme olasılığı, İsrailli yetkilileri kararlarını mümkün olduğunca önceden düşünmelerini gerektiriyor” dedi.

Netanyahu’nun basın ofisi, güvenlik kabinesini savaş sırasında karar alma sürecinin simüle edildiği tatbikatın görüntülerini yayınladı.

“UAEA, İran’a boyun eğiyor”

Netanyahu daha önce UAEA’yı İran’ın nükleer faaliyetlerini denetlememekle suçlamış, BM’ye bağlı olan UAEA’yı siyasileştirilmesi halinde İran’ın nükleer faaliyetleriyle ilgili çalışmaların önemini kaybetmesi riski taşıdığına’ işaret etmişti.

Netanyahu, bu alışılmışın dışındaki eleştiriyi UAEA tarafından geçtiğimiz hafta yayınlanan ve İran’ın gizli bir tesiste uranyum izleri bulunmasıyla ilgili tatmin edici bir yanıt verdiğini ve 2015 tarihli nükleer anlaşma kapsamında başlangıçta kurulan kameraların yeniden kurulduğunu öne süren bir raporun ardından yaptı.

Netanyahu, “İran, UAEA’ya yalan söylemeye devam ediyor. UAEA’nın İran’ın baskısına boyun eğmesi, sicilinde kara bir lekedir” yorumunda bulundu. İsrail Başbakanı, sözlerini şöyle sürdürdü: “UAEA siyasileştirilirse, İran’daki izleme faaliyetlerinin ve İran’ın nükleer çalışmaları hakkındaki raporlarının bir önemi kalmayacaktır.”

UAEA, Netanyahu’nun açıklamalarıyla ilgili yorum talebine henüz yanıt vermedi.

UAEA, çarşamba günü, soruşturma ve önceki yıllara göre ilerleme olmamasından sonra bunu söylemişti. İran, soruşturmaya dahil edilen üç bölgeden birinde uranyum parçacıklarının bulunmasına ilişkin tatmin edici bir yanıt verdi.

Sovyetler Birliği döneminden kalma laboratuvar ve maden

Viyana’daki üst düzey bir diplomat, uranyum izlerinin Sovyetler Birliği döneminden kalma bir laboratuvarın varlığıyla ve orada çıkarılan bir madenle açıklanabileceğini söyledi. UAEA’nın başka sorusu olmadığını da sözlerine ekledi.

Ancak Netanyahu bu açıklamalarla ilgili olarak, İran’ın yasak bölgelerde nükleer madde bulunması konusundaki açıklamalarına güvenilemeyeceğini belirterek “Teknik olarak da imkansız” dedi.

Buna karşın Reuters’a konuşan üst düzey diplomata göre UAEA, İran’ın on yıllar önce orada nükleer silahlarla ilgili testler yaptığını düşünüyor.

ABD’nin eski Başkanı Donald Trump, 2018 yılında İran ile dünya güçleri arasında imzalanan nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekildikten sonra, Tahran, uranyum zenginleştirme oranını artırdı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı  habere göre  İsrailli ve Batılı yetkililer, Tahran’ın nükleer silahlar için gerekli olan yüzde 60’lık zenginleştirme seviyesinden birkaç hafta içinde yüzde 90’a çıkabileceğini söylüyor.

“Kırmızı çizgi”

Netanyahu, 2012 yılında BM’de yaptığı bir konuşmada, İran’ın yüzde 90 saflıkta uranyum zenginleştirmesini, bunu önlemek amacıyla askeri müdahale gerektirebilecek ‘kırmızı bir çizgi’ olarak gördüğünü açıkladı.

Öte yandan uzmanlar, nükleer silahlarla donatıldığı düşünülen gelişmiş bir orduya sahip olan İsrail’in İran’ın genişleyen, uzak ve iyi korunan nükleer tesislerine kalıcı hasar verip veremeyeceği konusunda ikiye bölünmüş durumdalar.

İsrail Enerji Bakanı Yisrael Katz, yaptığı bir açıklamada, “İran’ın nükleer bombası olduğu ve bir şeyler yapmamız gerektiğini düşünmemiz halinde harekete geçme kararını alma hakkımız saklı tutuyoruz” dedi.

Aynı zamanda İsrail güvenlik kabinesi üyesi olan Katz, bir radyo kanalına yaptığı açıklamada, “Şu anda tüm hazırlıklarımızı yapıyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD Dışişleri Bakanı Blinken: İran’ın nükleer silah elde etmesine izin vermeyeceğiz

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İran’ın diplomasi yolunu reddetmesi halinde tüm seçeneklerin masada olduğunu belirterek, “İran’ın nükleer savaş elde etmesine izin vermeyeceğiz.” dedi.