Kahire’nin, İran’ın birçok kez dile getirdiği yakınlaşma tekliflerine karşı “sessizliğini” sürdürdüğü bir zamanda İran’da Yargı Erki’ne bağlı Mizan Haber Ajansı İran Dışişleri Bakanı tarafından yapılan açıklamayı aktardı. İranlı Bakan, Irak Başbakanı’nın Bağdat İşbirliği ve Ortaklık Konferansı’nın ikinci turunun oturum aralarında Ürdün’de İran-Mısır müzakerelerini güvenlik ve siyasi düzeylerde başlatma arzusunu dile getirdiğini söyledi. Müzakerelerin Tahran ve Kahire arasındaki ilişkilerin güçlenmesine yol açması beklenirken Abdullahiyan, Irak Başbakanı’nın bu önerisini “memnuniyetle” karşıladığını ifade etti.

Abdullahiyan, “Irak başbakanı önümüzdeki haftalarda bu konuda harekete geçecek. Diyalog ve işbirliğini ilerletmeye yardımcı olmak için Irak’ın bölgesel rolüne uygun olarak bu konudaki adımlarını sürdürmeye devam edecek” dedi.

Mısır, bu açıklamalara henüz resmi bir yanıt vermedi. Şarku’l Avsat resmi bir açıklama istese de Kahire yönetiminden bir yanıt alamadı. Ancak bilgili bir Mısırlı kaynak, adının anılmaması şartıyla Şarku’l Avsat’a şunları söyledi: “Kahire bu konuyu siyasi kriterleri ışığında ele alıyor. Bu, Tahran’ın ilk teklifi değil, önceden başka yakınlaşma girişimleri de olmuştu. Tahran, Türkiye’yi örnek alarak Kahire ile iletişim kurmaya çalışıyor. İran geçtiğimiz günlerde Ürdün’de düzenlenen 2. Bağdat zirvesine katılarak, özelde Mısır’a ve genel olarak bölgeye açık olduğu mesajını göndermek istiyor.”

Geçtiğimiz aylarda çok kez, İran’ın “Mısır ile ilişkileri güçlendirme” konusundaki isteğini ifade ettiğine tanık olduk. İran Dışişleri Bakanı geçtiğimiz Temmuz’da yaptığı açıklamada “Tahran ile Kahire arasındaki ilişkilerin güçlenmesi bölge ülkelerinin ve iki ülke halklarının çıkarınadır” ifadelerini kullanmıştı.

Mısır’daki İran’ın Çıkarlarını Koruma Ofisi yeni Başkanı Muhammed Hüseyin Sultanifer ise bu açıklamadan birkaç gün sonra kişisel hesabından şunları yazdı: “Mısır’ın, ‘İran’a karşı Amerikan ittifak projesine karşı tutumu’ övgüye değer.” Sultanifer ayrıca “Iran Daily” gazetesinde yayınladığı bir yazıyla Kahire ile Tahran arasındaki ilişkilerin düzeleceğine dair ipuçları vermeye devam etti.

İran’ın resmi ajansı IRNA’nın aktardığına göre Sultanifer, “Güncel gelişmeler, iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin çıkar düzeyinden arzu edilen siyasi düzeye çıkarılmasını gerektirmektedir” dedi.

Mısır’ın eski Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin Haridi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Kahire, bu konuları Körfez ile ilişkiler ve İran-Körfez ilişkileri çerçevesinde ele alıyor. Tahran ve Körfez ülkeleri arasındaki ilişkilerde paralel bir yol dışında Mısır-İran yakınlaşmasına ulaşmak mümkün değil” dedi.

Haridi, İran’ın birçok kez Kahire ile yakınlaşma isteğini dile getirmesi ile ilgili olarak, “Türkiye’nin yaptığına benzer şekilde, Tahran ilişkilerin nasıl yönetileceğine dair Arap mutabakatını kırma girişiminde bulunuyor. İran ve Türkiye bölgeye yönelik politikalarının özünü değiştirmeden yalnızca bir ülke ile ilişkileri geliştirmeye yönelik açıklamalarla birleşik Arap konumunu bozmaya çalışıyor.” açıklamalarında bulundu.

Kahire Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Dr. Tarık Fehmi ise konuya ilişkin şunları söyledi: “Mısır’ın İran’ın bölgedeki davranışları konusunda çekinceleri olsa bile Türkiye modelinden farklı olarak Kahire ve Tahran arasında ikili düzeyde gerçek bir anlaşmazlık yok. Mısır, dünya ülkeleri ile ikili ilişkilerinde karar verme yetkisine sahip. Ama aynı zamanda Körfez ülkeleriyle ilişkilerinin mahremiyetini de göz önünde bulunduruyor. Kahire özellikle Körfez’in güvenliğini ulusal güvenliğinin bir parçası olarak gördüğü için bu boyutu dikkate almadan adım atmayacak. İran’ın Irak arabuluculuğuna ilişkin son açıklaması 2. Bağdat zirvesinden sonra bölgedeki gelişmeler ışığında geldi. Bu, Tahran’ın bölgeye açıklığını ve Mısır merkezde olmak üzere bölgede yeni yaklaşımların ve denklemlerin şekillendiğini gösteriyor.”

(Şarku’l Avsat)