ABD’den Güney Çin Denizinde tatbikat

Amerikan donanmasına ait iki uçak gemisinin Güney Çin Denizi’nde ortak tatbikat yapmasına Çin tepki gösterdi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Venbin, günlük basın toplantısında yaptığı açıklamada, “ABD Güney Çin Denizi’nde güç göstermek için sürekli gemilerini ve hava araçlarını yolluyor. Bu bölgedeki barış ve istikrara yardımcı bir tutum değil.” ifadesini kullandı. Sözcü Vang, Çin’in ulusal egemenliğini ve güvenliğini kararlılıkla savunmak için gereken adımları atacağını ve Güney Çin Denizi’nde barış ve istikrarı korumak için bölge ülkeleriyle çalışacağını kaydetti. Vang, Fransız donanmasına ait iki geminin Güney Çin Denizi’nde “seyrüsefer serbestisi” görevi icra etmesine ilişkin soruya da aynı sözlerle yanıt verdi.

ABD donanmasına ait USS Theodore Roosevelt ve USS Nimitz uçak gemileriyle onlara bağlı hücum grupları Güney Çin Denizi’nde ortak tatbikat düzenlemişti. ABD’nin geçen hafta güdümlü füze taşıyan USS John McCain muhribini, Çin’in egemenlik iddiasında bulunduğu Güney Çin Denizi’ndeki Paracel Adaları yakınlarına yollamış, Çin ordusu hava ve deniz araçlarını bölgeye sevk ederek muhribi uzaklaştırmıştı.

Japonya’dan Çin’de çıkan yeni yasaya tepki

Japonya Savunma Bakanı Kişi Nobuo, Çin’in sahil güvenliğine yabancı gemileri vurabilme yetkisi veren yasasını “mutlak surette kabul edilemez” olarak niteledi.

ABD’li diplomatla görüşme sonrası açıklama

ABD’nin Tokyo Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Joseph Young’ı kabulünün basına açık kısmında bir açıklama yapan Kişi, Çin’in sahil güvenliğine yabancı gemileri vurabilme yetkisi veren yasasına tepki gösterdi. Şubat başında yürürlüğe giren yasayı “mutlak surette kabul edilemez” şeklinde niteleyen Bakan Kişi, yasanın uygulanmasına ilişkin ülkesinin “ciddi seviyede endişeler” taşıdığını belirtti.

Başbakan Suga: Müsamaha gösterilmeyecek

Başbakan Suga, meclis oturumundaki konuşmasında, yasanın uygulanmasının Güney Çin Denizi ve Doğu Çin Denizi’nde tansiyonu yükseltmesine “müsamaha gösterilmeyeceğini” kaydetmişti.

Suga, “Yasa uluslararası hukukun aksine olacak şekilde işletilmemeli ve Japonya dahil ilgili ülkelerin yasal menfaatlerine zarar vermemelidir.” demişti.

ABD’den Japonya’ya destek

ABD Başkanı Joe Biden ile 12 Kasım 2020’de telefonda görüşen Japonya Başbakanı Suga, Doğu Çin Denizi’ndeki tartışmalı Senkaku Adaları’na yönelik destek sözü almıştı. Suga, basın açıklamasında, Biden’a, “Bölgesel barış ve refahın sağlanmasında, Japonya-ABD ittifakı vazgeçilmezdir ve güçlendirilmelidir.” sözlerini aktarmıştı.

ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin ile ocak sonunda gerçekleştirdiği telefon görüşmesi sonrası basın mensuplarına değerlendirmede bulunan Japonya Savunma Bakanı Kişi Nobuo, “Güney ve Doğu Çin Denizi’nde statükoyu değiştirecek tek taraflı teşebbüslerin karşısında durulmasında anlaştık.” ifadesini kullanmıştı. Kişi, Senkaku Adaları’nın, “Japonya’ya silahlı saldırı olması halinde ABD’nin koruması şartını içeren” ABD-Japonya ikili güvenlik anlaşmasının 5. maddesi kapsamında yer aldığı konusunun yeniden teyit edildiğini söylemişti.

Doğu Çin Denizi’nde, Japonya’nın “Senkaku”, Çin’in de “Diaoyü” olarak adlandırdığı takımadalar, 5 ada ve 3 kayalıktan oluşuyor.

Çin Sahil Güvenlik güçlerine silah kullanma yetkisi

Çin Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesinde 22 Ocak’ta onaylanan ve 1 Şubat’ta yürürlüğe giren kanun, Çin sahil güvenliğine, Çin’e ait olduğu iddia ettiği sularda kurallara uymayan yabancı gemilere karşı silah kullanma yetkisi veriyor.

Kyodo ajansının haberinde, kanunun, Çin’e Doğu Çin Denizi’ndeki tartışmalı Senkaku Adaları etrafında seyreden Japon gemilerini hedef alabilme yetkisi tanıdığı belirtildi.