İnternette yer alan bilgileri araştırıp teyit eden “teyit.org” sitesinde bu defa da Beyrut’taki patlama nedeni ile bir araştırma yapıldı. Sosyal medyada yer alan iddia, “The Simpsons’un bir bölümünde, Beyrut patlamasının tahmin edildiği” şeklinde.

Teyit.org’da Ayşe Ece Zübeyir imzası ile yayımlanan değerlendirmede, bu iddianın tamamen yanlış olduğu ve farklı bölümlere ait görüntülerin montajlandığı, bazı haber sitelerince kapak görseli olarak kullanılan bir patlama sahnesinin de Beyrut ile ilgisinin bulunmadığı bildirildi.

Teyit.org makalesinde, bunun neden böyle yapıldığına ilişkin ise bir yorumda bulunulmadı.

İşte o değerlendirme:

Beyrut’ta 4 Ağustos 2020 tarihinde meydana gelen patlama tüm dünyada ses getirdi. Patlamanın nedeninin kesinleşmemiş olması, sosyal medyada çeşitli iddiaların yayılmasına neden oldu. Bu iddialardan biri de The Simpsons isimli çizgi dizinin bir bölümünde, Beyrut’ta yaşanan patlamanın gaipten haber verildiğine dairdi. İddia çeşitli haber siteleri tarafından da paylaşıldı. İddiaların ardından “Simpsons” beş binin üzerinde aramayla Google Trendler’e de girdi.

Ancak iddia doğru değil. Görüntüler aralarında dokuz yıl fark olan iki ayrı bölümden alınarak birleştirilmiş.

Görüntüler farklı bölümlere ait

İddiaya ait videoda dizinin baş karakteri Homer, havai fişek aldıktan sonra fitilini ocakta yakıyor ve büyük bir patlamayla bulunduğu alan yok oluyor. Patlama sırasında ortaya mantar şeklinde bir bulut çıkıyor. Beyrut’ta yaşanan patlama öncesinde de havai fişek fabrikasında yangın çıkması ve sonraki patlamanın mantar şeklinde buluta neden olması, görüntülerin Beyrut’u işaret ettiği iddialarının ortaya atılmasına neden oldu.

Ancak videonun ilk kısmında Homer’ın havai fişek aldığı sahne 1996 yılında yayınlanan yedinci sezon 25. bölüme ait. Homer bu bölümde 4 Temmuz Bağımsızlık Günü’nü kutlamak için yasa dışı bir marketten havai fişek satın alıyor. Evine götürüp ocakta ateşlediği bu havai fişeği daha sonra mutfak dolabına saklıyor; patlama yalnız dolaba ve evin tesisatına zarar veriyor.

İddia konusu videodaki mantar bulutuna yol açan patlama ise, 2004 yılında yayınlanan 16. sezon birinci bölüme ait. Halloween’e özel bu bölümde Homer çalıştığı nükleer santralde arkadaşı tarafından vurulması üzerine “Çekirdek imha” butonunun üzerine düşüp, diliyle patlamayı tetikliyor. Nükleer çekirdeğin patlamasıyla, yaşadıkları kasaba Springfield yok oluyor. Yani bu patlama havai fişeklerle bağlantılı değil.

İddia konusu videoda bulunmamakla birlikte, bazı haber sitelerince kapak görseli olarak kullanılan bu patlama sahnesi ise 2 Mayıs 2010 tarihinde yayınlanan 21. sezon 20. bölüme ait. Bu bölümde Homer’ın çantasına konulan nükleer atığın bomba imha ekibince patlatılması sonucunda mantar şeklinde bir bulut oluşuyor. Bölümün beşinci dakika 50. saniyesindeki görüntülerin Beyrut ile bağlantısı bulunmuyor.

İnsanlığın başına gelen her büyük olayla ilgili The Simpsons dizisinde bir keramet arama alışkanlığı yeni değil. Teyit daha önce de The Simpsons ile ilgili birçok iddiayı çürütmüştü.

Sonuç olarak iddia yanlış. Söz konusu video farklı tarihlerde yayınlanmış iki farklı bölümden parçalar birleştirilerek oluşturulmuş. İddia yanlış bilginin en yaygın yedi türünden olan manipülasyon ve çarpıtmaya örnek.