Macron, Yeni İpek Yolu Projesi’yle Avrupa’yla ticaret hacmini geliştirmek isteyen ve bunun için AB içindeki bölünmeye oynayan Xi Jinping’e “Hiçbirimiz saf değiliz. Çin’e saygı duyuyoruz. Çin’den de Avrupa’nın birliğine ve değerlerine saygı duymasını bekliyoruz” mesajı verdi.
Xi Jinping de, “AB ve Çin’in düşman ve rakip değil, diyalog ve ticari rekabet içinde olan iki partner olarak ilişkilerini güçlendirmesinden yana olduğu” yanıtı verdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Çin’in ekonomik gücü karşısında elini güçlendirmek için, AB’nin iki önemli ismini daha masaya çağırdı. Macron, Çin Devlet Bakanı Xi Jinping, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker’i Elysee Sarayı’nda buluşturarak 9 Nisan’da Brüksel’de düzenlenecek AB-Çin zirvesi öncesi, bir ‘mini zirve’ye evsahipliği yaptı. Elysee Sarayı’na önce gelen Merkel ve Juncker, Macron’la birlikte sarayın önüne çıkarak Xi Jinping’i 3’lü bir tabloda karşıladı.
Xi Xinping, Roma, Monaco, Nice ve Paris’i kapsayan Avrupa gezisinin son günündeki mini zirvede, Asya, Afrika ve Avrupa’yı birbirine bağlayan Yeni İpek Yolu projesine direnen Fransa ve Almanya liderlerine, projenin hedeflerini anlattı. AB’nin 3 önemli ismi de Xi’ye, dev İpek Yolu projesinden duydukları endişeyi ve buna karşı nasıl bir yöntem izlemek istediklerini açıkladı.
Görüşmenin ardından Macron, Xi, Merkel ve Juncker ortak basın toplantısı düzenledi. Dünyanın büyük bir değişimden geçtiğini belirten Macron, bu değişimde Çin ve AB ilişkilerinin büyük önem taşıdığını dile getirerek, ABD’nin “tek kutuplu” vizyonuna karşı, “güvene dayalı çok kutuplu bir dünya” vizyonunu ön plana çıkarmaya çalıştı.
Macron, ABD Başkanı Donald Trump’ın tek taraflı olarak çekildiği İran 2015 Nükleer Anlaşması ve Paris İklim Anlaşması üzerinde aynı yönde düşündüklerini; Çin’le “uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması için, güçlü, güvenilir ve çok taraflı bir ilişki” kurma konusunda uzlaştıklarını dile getirdi. Emmanuel Macron, “İran’la varılan nükleer anlaşmanın korunması, küresel ısınmanın azaltılması için somut adımlar atılması, İpek Yolu projesinin karşılıklı saygı ile geniş bir çerçeveye oturtularak ortak bir ajanda belirlenmesi ve ticaretten diplomasiye her alanda Çin’le “yeni, adil, dengeli ve çok taraflı ilişkiler oluşturulması” için hazır olduklarını kaydetti.
“Hiçbirimiz saf değiliz”
Fransa Cumhurbaşkanı sözlerini, “Hiçbirimiz saf değiliz. Çin’in AB’nin birliğine ve değerlerine saygı duymasını bekliyoruz. Konfüçyüs dost olunacak ve olunmayacak arkadaş tiplerine üçer örnek veriyor. Dost olunabilecekler, dürüst, sadık ve kültürlü olanlar. Olunmayacaklarsa sahtekar, tutarsız ve geveze olanlar’ diyor. Çin’le dürüst, sadık ve karşılıklı saygıya dayanan bir ilişki kurmak istiyoruz” dedi.
Xi Jinping: “AB’yle olumlu rekabet içindeyiz”
Çin Devlet Başkanı Xi de, tek taraflı bir dünya vizyonu izleyen ABD Başkanı Donald Trump’ın hedefindeki uluslararası kuruluşları destekleme konusunda anlaştıklarını söyledi. Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası Para Fonu gibi kurumların güçlendirilmesi gerektiğini belirten Xi Jinping, dünyanın giderek daha endişe veren bir güvenlik ortamına sürüklendiğini buna karşı, “kapsamlı, ortak, işbirliği içinde ve kalıcı bir güvenlik politikası izlemek gerektiğini” söyledi. Ekonomik ve politik ilişkilerde de ‘herkesin çıkarının gözetildiği, ortak hedefler etrafında, barışçı bir vizyon izlenmesi gerektiğini, “eski soğuk savaş ve orman kanunu anlayışlarının” terkedilmesi gerektiğini vurguladı. Çin’in, Avrupa’nın üç yüzyılda gerçekleştirdiği atılımı yalnızca 40 yılda başardığını kaydeden Xi Jinping, “Bu çerçevede Avrupa ve Çin, özellikle uluslararası kuruluşlarda, uluslararası hukuka saygılı bir çok kutupluluk ve işbirliği örneği göstererek birlikte hareket edebilir. Bugün Çin ile AB arasında görüş ayrılıkları var. Rekabet var. Ama bu pozitif bir rekabet. Çekincelerin ve güvensizliğin kaybolması için birlikte ilerlemeliyiz” dedi. Yeni İpek Yolu projesinin hem Fransa’ya hem de dünyanın diğer ülkelerine açık olduğunu ve herkesten katılım beklediklerini söyledi.
Merkel: “Büyük bir dönüm noktasındayız”
Merkel ise, “Dünya büyük bir dönüm noktasında. Bu dönüm noktasında yarış ve rekabet arasındaki farkı iyi belirlemeliyiz. Yeni İpek Yolu projesi bu anlamda çok önemli. Almanya da AB de bu projede önemli rol oynamak istiyor. Projenin çok kutuplu işbirliğine katkı sunacağını düşünüyorum. AB’nin kendisi de çok kutuplu bir proje. Uluslararası kurumların desteklenmesini biz de savunuyoruz. Rekabet, birinin kaybettiği, diğerinin kazandığı ilişki biçimi değildir. Kazan-kazan yöntemiyle de bir rekabet ilişkisi yürütebiliriz. Bunun için de karşılıklı güven ilişkisine ihtiyacımız var” diye konuştu. Merkel, ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşını çok yakından izlediklerini belirterek, “Eğer iki ülke arasındaki ticaret bağları koparsa, bu durum Almanya’dan da çok sert hissedilir, Almanya’ya da etkisi büyük olur” dedi. AB olarak, Çin’in Afrika’daki yatırımları ve hedefleri konusunda ortak bir çalışma takvimi belirlemek istediklerini de sözlerine ekledi.
Juncker: “Karşılıklılık ilkesi somut olarak yazılmalı”
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ise, Çin ve AB’nin işbirliğini desteklediklerini ancak bu işbirliğinin karşılıklı olması gerektiğini vurguladı. Yeni İpek Yolu projesinde Avrupa pazarının Çin firmalarına açık olduğu kadar Çin’den de Avrupa için aynı açıklığı ve kolaylıkları göstermesini beklediklerini söyledi. Juncker, “Çin’e aşığım. Ve sevdiğinizde doğru cümleleri bulabiliyorsunuz. Çin ile AB ilişkilerinin yakınlaşmasını diliyorum. Karşılıklılık ilkesinin 9 Nisan’da toplanacak zirvede daha somut kelimelerle yazılmasını diliyorum. Umarım sadece şiir yazmaz, somut adımlar da atarız” diye konuştu.
Amerika’nın Sesi/Arzu Çakır
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *