Mardin’de yaşayan Süryaniler, Hazine’ye devredilen ve bir kısmı Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis edilen mallarını geri almayı başardı.
Kilise, manastır ve mezarlıklardan oluşan 50 taşınmazın tapusunun Mor Gabriel Manastırı Vakfı’na verildi.
Mor Gabriel Manastırı Vakfı’nın tapu kayıtlarını kontrol ederken, tesadüfen fark ettiği durum bir yıl süren hukuk mücadelesinin ardından düzeltildi. 2008 yılına kadar azınlıkların mülk edinme hakkı yoktu. Bu nedenle Süryanilere ait taşınmazlar köy tüzel kişiliği adına kayıtlıydı. Köyler de valilik sınırları içindeydi. Ancak Mardin Büyükşehir statüsü kazanınca, köyler tüzel kişiliğini kaybederek mahalleye dönüştü. Yasa gereği köylere ait malların da tasfiye edilmesi gerekiyordu. Mardin Valiliği bünyesindeki Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu, kilise, manastır ve mezarlıkların da yer aldığı taşınmaz malları önce Hazine Müsteşarlığı’na ardından Diyanet İşleri Başkanlığı’na devretti.
Bunun üzerine hukuk mücadelesi başlatan Süryaniler, yaklaşık bir yıl sonra mallarına yeniden kavuştu. Taşınmazlar, kanunda yapılan bir değişiklikle, sahiplerine geri verildi. 50 taşınmaza ait tapu Mor Gabriel Manastırı Vakfı’na teslim edildi. Vakıf Başkanı Koryakos Ergün, bölgede kadastro çalışmalarının 2000’li yıllardan sonra yapıldığını, Osmanlı arşivlerinde söz konusu ibadethanelerin tapularının olup olmadığını bilmediklerini söyledi.
Vakıf olarak ilk kez tapu aldıklarını belirten Ergün, Amerika’nın Sesi’ne şunları söyledi; ”Daha önce köy tüzel kişiliği adına tapuları vardı ve bunlarda köy muhtarlığı adına kayıtlı olduğu için muhtarlıklarda bulunuyordu. Son düzenlemeden sonra 50 parçanın tapusu vakfımıza, 5 tapu ise Mardin’deki diğer Süryani vakıflarına teslim edildi. Tapuları verilenler arasında Mor Melki Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Taş köyünde bulunan Mor Dimet Kilisesi, Mor Loozor Manastırı, Bağlarbaşı’nda bulunan Mor Kuryakos Kilisesi var; tarihi bir yer. Kiliselerin ve manastırların yanında bulunan mezarlıklar da vardır.”
Ancak Süryanilerin hukuk mücadelesi sona ermedi. Ergün, bazı taşınmazlarla ilgili davaların sürdüğüne dikkat çekerken, bazıları için yeni davalar açmaya hazırlandıklarını söyledi.
Taşınmaz malların iadesinin Süryanilerin geri dönüşünü sağlayabileceğini savunan Ergün, “Tapularımızın ilk kez iade edilmesinin, yurt dışında bulunan Süryanilerin dönmesine vesile olacağını düşünüyorum. Tapuların iadesi hem Mardin’de bölgesindeki cemaat mensuplarında hem de yurt dışındaki Süryanilerde büyük sevinç yarattı. Yurt dışında bulunan ve vatan hasreti ile yaşayan on binlerce mensubumuz, doğup büyüdükleri, nikah ve vaftizlerini yaptıkları kiliselerin, manastırların iade edildiğini gördüler. Bu onların Avrupa’dan yeniden topraklarına dönüşü için önemli bir faktör olacaktır. Bu olay aynı zamanda Lozan Anlaşması’ndan doğan azınlık haklarının iadesi anlamına geliyor. Bu mallar, bu ülkenin malıdır, eseridir” diye konuştu.
Amerikanın Sesi
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *