Katolik Kilisesinin 266’ncı Papası olarak 2013’ten beri görevde olan Papa Franciscus, Güneydoğu Asya turunun 3. ayağı Doğu Timor’a geldi. Papa’nın, ülkenin başkenti Dili’de hükümet liderleriyle görüşmeler gerçekleştireceği kaydedildi.

Öte yandan insan hakları aktivistleri, Papa’nın ziyaretinin neredeyse halkın yarısının yoksulluk sınırının altında yaşadığı ülkeye maliyetinin yaklaşık 12 milyon dolar olması sebebiyle eleştirilerde bulundu.

Timor Leste Kalkınma İzleme ve Analiz Enstitüsünde araştırmacı Marino Fereira, ziyaret için ayrılan bütçenin “abartılı” olduğunu savunarak, “Hükümet yoksulları göz ardı ediyor.” ifadesini kullandı.

Devlet Bakanı, harcanan parayı savundu

Papa’nın ziyaretini organize eden komitenin başkanlığını yapan Devlet İdaresi Bakanı Tomas Cabral ise harcanan paranın fazla olduğunu ancak bunun ayrıca yol yapımı, kiliselerin ve diğer kamu tesislerinin yenilenmesinde de kullanıldığını belirtti.

Cabral, “Ülkemizi, uluslararası etkinliklere ev sahipliği yapmak için yeterli altyapısı ve tesisleri olan komşu ülkelerle kıyaslamayın. Burada her şeyi sıfırdan yapmamız gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Arazilere el konulduğu iddiası

Tasitolu bölgesinde düzenlenmesi planlanan seremoni için yaklaşık 23 hektarlık araziye el konulduğu ve bölge sakinlerinden bazılarının evlerinden sürüldüğü iddia edildi.

İnsan hakları aktivistlerinden Pedrito Vieira, “Bu ailelerin yaşamları belirsiz durumda. Orada tazminat bekledikleri için halen nereye gideceklerini bilmiyorlar.” diye konuştu.

Bakan Cabral ise bu kişilerin arazi sahibi olmadıklarını ve taşınmaları için kendilerine süre verildiğini belirtti.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programının (UNDP) verilerine göre, nüfusunun yaklaşık yüzde 42’si yoksulluk sınırının altında yaşadığı Doğu Timor’daki istihdam oranları çok düşük.

Güneydoğu Asya turu

Papa Franciscus, 45. dış gezisi çerçevesinde 12 günle en uzun süreli dış seyahatine 2 Eylül’de çıkmıştı.

Papa’nın Güneydoğu Asya turunun Endonezya, Papua Yeni Gine, Doğu Timor ve Singapur’u kapsadığı duyurulmuştu.

Eski bir Portekiz sömürgesi

1975’te Portekiz’den bağımsızlığını kazanan ülke, aynı yıl Endonezya tarafından işgal edildi. Bağımsızlığını 2002 yılında elde edebildi. 1,3 milyon nüfusu bulunan küçük bir ada devleti olan Doğu Timor, 14.870 km2 yüzölçümüne sahip. Resmi dil olarak Tetum ve Portekizce, çalışma dili olarak İngilizce ve Endonezyaca kullanılıyor. Yıllık geliri 3,2 milyar ABD Doları olan ülkede kişi başına gelir ise 1450 dolar civarında. Doğu Timor’da nüfusun %42’si ulusal yoksulluk sınırının (günlük 2 Dolar) altında yaşamaktadır. Doğu Timor nüfusunun çoğunluğu tarımla geçimini sağlamakla birlikte GSMH içinde tarım sektörü %5 orana sahiptir. Ülkenin başlıca zirai ihracat ürünü kahve, ithalat ürünü ise pirinçtir. Ülkenin başlıca ihracat ürünleri ham petrol ve doğal gaz olup ham petrol ihracatından elde edilen gelirler kamu gelirlerinin %93’ünü oluşturmaktadır.