Sevsen Şair / Şarku’l Avsat

Eski Pentagon Danışman Douglas Macgregor, 28 Şubat’ta kendisiyle yapılan bir röportajda şu ifadeleri kullandı: “Ukrayna’nın askerî mekanizması yakın zamanda çökebilir. Zelenskiy er ya da geç ABD’ye firar edecek. Zelenksiy’nin sonunda Miami’de ikamet edeceğinden eminim.” Ardından Macgregor ekliyor, “ABD ordusu, hedeflerine ulaşana dek müttefiklerine destek ve himayeye verip, sonra da onları düşmanlarıyla baş başa bırakmaya alışıktır. Korkarım Afganistan, Irak ve Vietnam’da izlediğimiz bu yolu, yakın zamanda Ukrayna’da tekrar edeceğiz.”

Hiç şüphesiz savaş, yalnızca şu iki sebepten ötürü bu zamana kadar sürdü: Rusya’nın tüm güçlerini ve silahlarını kullanmaması ve Batı’nın Ukrayna’ya destek ve silah tedarikinin sürmesi.

Ta en başında Putin, Rus güçlerinin Ukrayna topraklarına girişini “askerî bir operasyon” olarak niteledi ve bu adlandırmayla NATO’ya, oraya girecek olanların sınırlı güçler olduğu mesajını vermek istedi. Nitekim yönetim merkezleri dışında Rus ordusuna değil, büyük oranda sonradan işgal ettiği dört bölgedeki Ukraynalı ayrılıkçı güçlere dayandı.

Buna karşılık Avrupalı ülkeler ile Amerika, en başından beri Ukrayna ordusunun ihtiyaç duyduğu silah ve (istihbarat bilgisi, eğitim, sivil yardım vs.) lojistik desteği sağlayacağını taahhüt etti.

Bu yüzden savaş bir yıl sürdü ve beklenmedik şekilde ikinci yılında da devam ediyor. Beklenmedik diyoruz, çünkü Ukrayna ile Rusya’nın askerî yetenekleri arasında Rus güçleri lehine büyük bir fark var. Eğer Ukrayna, Batı desteğinden mahrum bırakılsaydı, o dört bölgenin işgali Kırım yarımadasının işgalinden farklı olmayarak günler ve haftalar sürmeyecekti.

Şimdi soru şu: Batı desteği ne zamana kadar sürecek? Avrupa, silah stokunu gözden çıkararak Zelenskiy’e bağışlayabilecek mi?

Fransız Patriot hareketi lideri Florian Philippot, Fransız ordusunun silahtan yoksun olduğu bir zamanda ülkesinin Ukrayna’ya silah desteğini sürdürmesini “delilik” olarak tarif etti.

Philippot, Twitter hesabında şu ifadeyi kullandı: “Askerî stokumuz tükenmek üzere… Ama biz silah ve mühimmat göndermeye devam ediyoruz! Gelin, tam bir delilik olan bu şeye bir son verelim!”

Almanya’da ise Der Spiegel gazetesi, geçtiğimiz ağustos ayında Savunma Bakanı Lambrecht’in, Bakanlar Kurulu toplantısında dile getirdiği şu sözlerini aktardı: “Savunma Bakanı olarak itiraf etmeliyim ki Alman ordusunun sunabileceği azami seviyeye ulaştık.”

Stok tükeniyor; Avrupa ülkeleri daha fazla kaybı ve Avrupa silahları ile askerî teçhizatının Rusların eline düşmesi riskini göze alacak mı? Ukrayna ordusu bir yıl daha dayanabilecek mi? Ukrayna halkı, kayıpları ve sıkıntıları her geçen gün artarken direnmeye devam edebilecek mi? Avrupa bu ağır bedeli ödemeyi sürdürüp bir yıl daha tahammül edebilir mi? Avrupa’nın en önemli ülkelerinde sıkıntılar şiddetini artırıyor, fabrikalar duruyor, gıda stoku eksiliyor, enflasyon ve işsizlik artıyor.

Elbette Rus ordusunda da kayıplar var, ancak Rus halkı, yaşamını doğal seyrinde sürdürüyor. Yaptırımlar ne Putin üzerinde herhangi bir baskı oluşturabildi ne de Rus halkını, Putin’in liderliğine karşı çıkıp darbe yapmaya sevk edebildi. Hatta tam tersi bir sonuçla, liderlerine baskı uygulayan Avrupa halkları oldu. Ukrayna ve Avrupa’nın, hatta Rusya’nın hesapları yanlıştı. Zira Putin, NATO’nun Ukrayna’yı savunmak için bu kadar müdahil olacağını beklemiyordu; hele ki Ukrayna, NATO ülkesi bile değilken. Amerika’nın tüm hesapları da kendi çıkarınaydı.

Rus ordusuna kan kaybettirmeye ve yeteneklerini test etmeye çalıştığı gibi, güvenlik ve enerji bakımından Avrupa’nın kendisine olan bağımlılığını artırmayı istedi. Bu hedeflerini gerçekleştirebildi de. Amerika, istediğini elde ettiğinde daha fazla destek vermeyi durduracak ve Ukraynalıları, ölümle baş başa bırakacak; daha önce Afganlara, Iraklılara ve Vietnamlılara yaptığı gibi.

Öte yanda Rus paralı askerleri (Wagner) önümüzdeki günlerde, Harkov gibi önemli şehirlerde Rus ordusunun yolunu açmada önemli bir rol oynayacak. Bu sistemin, çeşitli milletlerden ve mahkûmlardan oluşan paralı güçlere dayanıyor olması, Rus ordusundaki kayıpları büyük oranda azaltacak.

İşler gitgide karışmaya başladı. Tüm dünya bu sürenin uzamasından olumsuz etkileniyor. Dört bir yandan ateşkes ve diyalog çağrılarının yükseldiği bir havada Çin, bir barış girişimi teklif etti; Zelenskiy bunu reddetti, ancak Fransa ikna oldu ve oturup müzakere etmesi için Zelenskiy’e baskı yapmaya başladı.

ABD bu kazanımlarıyla tatmin oldu mu yoksa daha fazlasını mı arzuluyor?