Erken genel seçimin galibi olan solcular, 5 Eylül’de Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından göreve getirilen Başbakan Barnier ve hükümetinin aşırı sağla işbirliği içinde olduğunu savunuyor.

Yaklaşık 3 aydır ülkeyi yöneten azınlık Barnier hükümeti, bugüne kadar sınır güvenliği ve göçle mücadele konularındaki açıklamalarıyla aşırı sağın fikirlerini benimsemekle itham edildi.

Salt çoğunluğu elde edemeyen hükümet, meclisteki yasama faaliyetlerine devam edebilmek için RN vekillerinin işbirliğine ihtiyaç duyuyordu.

Ancak 2025 bütçesinin Parlamentoda görüşülmesi sırasında aşırı sağ ile arasında oluşan anlaşmazlık neticesinde, Başbakan Barnier hükümeti mecliste yerel saatle 16.00’da yapılacak oylamayla düşebilir.

AA muhabiri, Macron’un Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde yaşadığı mağlubiyet sonrası erken seçim kararından bugüne Fransız siyaset arenasında yaşanan gelişmeleri ve düşme ihtimali olan hükümetin aşırı sağ ile bu süreçte yaşadığı üstü kapalı iş birliğini derledi.

6-9 Haziran’da düzenlenen AP seçimlerinde aşırı sağcı RN 31,50’lik yüksek oy oranıyla Macron’un partisini geride bırakarak ilk sıraya yerleşti.

AP seçimlerinde partisi 15,2’lik oran elde eden Macron, 9 Haziran akşamı beklenmedik bir karar alarak Ulusal Meclisi feshetti. Fransa’da 5. Cumhuriyet döneminde en son 21 Nisan 1997’de Ulusal Meclis feshedilmişti.

Ülkede 30 Haziran’da ve 7 Temmuz’da düzenlenen erken seçime, solcu ve çevreciler Yeni Halk Cephesi (NFP) adı altında ittifak halinde katılırken Eric Ciotti gibi merkez sağın bazı tanınan isimleri, aşırı sağcı Marine Le Pen’in partisi RN ile ittifak yaptı.

İktidar kanadının, ortakları Ufuklar (Horizons) ve merkez sağcı MoDem partisiyle katıldığı seçimde, ilk turda aşırı sağ önde gitse de ikinci turda sol ittifakı NFP seçim anketlerini haksız çıkararak galibiyet elde etti. Seçimlerde, NFP’nin 193, iktidar kanadının 166, RN ve ortaklarının 142 milletvekili oldu.

577 sandalyelik Ulusal Mecliste, hiçbir parti ya da ittifakın tek başına salt çoğunluğu elde edememesi iktidar için zorlu bir başbakan arayışını beraberinde getirdi.

NFP, Macron’dan siyasi geleneklere uygun olarak seçimin galibi olarak kendi adaylarını başbakan olarak atamasını talep etti ancak Fransa Cumhurbaşkanı, solun teklif ettiği 3 ortak adayı da reddetti.

Macron, seçimden yaklaşık 2 ay sonra 5 Eylül’de merkez sağcı Cumhuriyetçiler (LR) partili Barnier’yi başbakan atadı.

Fransız liderin, genel seçimlerde yalnızca 47 vekil çıkaran LR partisinden bir başbakan seçmesi, solcular tarafından “Macron’un halkın seçimini gasbettiği” ve “demokratik darbe yapıldığı” şeklinde değerlendirdi.

Barnier’nin başbakan seçilmesine, solcuların aksine RN liderleri karşı çıkmadı. Aşırı sağcı liderler, yeni başbakanın “RN milletvekillerine saygılı olma” şartını sağladığını belirterek yeni hükümete üstü kapalı destek sağladı.

Bu, iktidarın, “aşırı sağın onayını” alan bir başbakanı göreve getirdiği şeklinde yerel medyaya yansırken AP’nin Fransız üyesi Pascal Canfin, yeni başbakan atandıktan yalnızca 21 gün sonra Macron’un partisi Rönesansın aşırı sağın isteklerine bağlı bir hükümeti desteklediğini gerekçe göstererek parti yönetiminden istifa etti.

Barnier hükümetinin göçle mücadelede aşırı sağ çizgisine kayması

Yeni hükümet, sınırlarını daha iyi kontrol etmek istediklerini ve yasa dışı göçmenlerin sınır dışı edilmesini kolaylaştırıcı adımlar atacağını belirterek bu konularda aşırı sağın çizgisine yaklaşan açıklamalar yaptı.

Barnier, Ulusal Mecliste 1 Ekim’de yaptığı ilk konuşmasında, ülke sınırlarını daha iyi kontrol etmek istediklerini belirtti.

Fransa İçişleri Bakanı Bruno Retailleau da 10 Ekim’de “sadece yasa dışı göçü değil, yasal göçü de azaltmayı” hedeflediklerini dile getirdi.

Barnier hükümeti, 2023’te aşırı sağın oylarıyla Parlamentodan geçirilen tartışmalı göç yasasının ardından 2025’te yeni bir yasanın hayata geçirilmesini istemesiyle göç politikalarında aşırı sağcı çizgiye kaydığı eleştirilerinin hedefi oldu.

Göçmenlere yönelik yardım faaliyetleri yürüten L’Auberge Derneği Koordinatörü Flore Judet, Barnier hükümetinin yönetime gelir gelmez hazırlığını yaptığı göç düzenlemelerinin göçmenler için yeni bir dizi “eşitsizlik” meydana getirdiğini belirtti.

Judet, aşırı sağın göç karşıtı söylemlerini yıllardır sürdürdüğünü ancak bu söylemlerin son yıllarda siyasi partiler tarafından benimsenen daha “ortak” bir dil haline geldiğini vurgulayarak Fransa’da aşırı sağa yönelimin göç politikalarına da yansıdığına, hükümetin hem İngiltere hem de Avrupa ülkeleri ile sınır önlemlerini sıkılaştırmayı sürdürdüğüne dikkati çekti.

2025 Bütçe görüşmeleri, hükümet ve aşırı sağın “arasını bozdu”

Göçle mücadele ve sınır kontrollerinin artırılması konusundaki tutumları birbirine yakın olan hükümet ve aşırı sağın arasındaki üstü kapalı iş birliğine, Parlamentodaki 2025 bütçesi ve 2025 sağlık sigortası görüşmeleri nokta koydu.

Muhalefet, gelecek yılın bütçesi için 40 milyar avro tasarruf ve 20 milyar avro vergi artışı planlayan hükümeti düşürmekle tehdit etti.

Barnier, 28 Kasım’da aşırı sağcıların “kırmızı çizgimiz” diye tanımladığı 2025 bütçe tasarısında, elektrik fiyatlarındaki vergi artışını geri çektiğini duyurdu.

Ancak hükümet aşırı sağa karşı taviz vermesine rağmen Başbakanın bu açıklaması Le Pen’i tatmin etmedi. Le Pen, geçen hafta Le Monde gazetesine yaptığı açıklamada, bütçe konusunda 4 kırmızı çizgisi bulunduğunu ve taleplerinin yerine getirilmemesi halinde, Barnier’yi, hükümetini düşürmek için gensoru önergesine destek vermekle tehdit etti.

Barnier, 2 Aralık’ta 2025 sağlık sigortası bütçesini mecliste oylama yapılmadan geçirmesini sağlayan Anayasa’nın 49. maddesinin 3. fıkrasını devreye soktu.

Buna tepki olarak meclisin sol kanadından 185 vekil hükümete karşı gensoru önergesi verirken RN ve partinin meclisteki müttefiklerinden toplam 140 vekil, başka bir gensoru önergesi teklifi sundu.

Barnier hükümet, 5. Cumhuriyet’in en kısa süreli hükümeti olabilir

Bu akşam yerel saatle 16.00’da Ulusal Meclis’te hükümete karşı sunulan gensoru önergeleri görüşülecek ve milletvekillerinin oylamasına sunulacak.

Fransa’da hükümetin düşmesi için 289 vekilin gensoru önergesini desteklemesi gerekiyor.

Aşırı sağcı RN, solcuların sunduğu gensoru önergesini destekleyeceklerini açıkladı. Mecliste 124 vekili bulunan RN, solun girişimini desteklerse önerge için gerekli oy sayısına ulaşılabilir. Böylelikle, 3 aylık Barnier hükümeti düşebilir.

Böyle bir senaryo gerçekleşirse Barnier hükümeti, Fransa’da 5. Cumhuriyet dönemindeki en kısa hükümet olarak tarihe geçecek.

Daha 2025 bütçesi Parlamentodan geçmemişken hükümetin düşme ihtimali, Avrupa finans piyasalarında endişeye yol açtı.

Barnier dün mecliste yaptığı konuşmada, hükümetin düşmesi halinde ülkedeki durumun daha da zorlaşacağını savundu.

Fransız Anayasası, bütçenin zamanında geçmediği durumlar, kamu kurumlarının faaliyetlerine devam edebilmesi için alternatif yollara başvurmasının önünü açıyor. Bu durumda, ABD’dekine benzer bir “kapanma” riski olasılığı Fransa’da ihtimal dışı gözüküyor.

Öte yandan iktidar kanadı, aşırı sağcıların ve NFP bünyesindeki sosyalistleri önergeyi desteklemekten vazgeçirmek adına farklı açıklamalarda bulundu. Sosyalistlerin gensoru önergesine destek vermemesi veya aşırı sağın, sol ittifakının önergesine vereceği destekten vazgeçmesi durumunda, hükümet düşmeyebilir.

Fransa’da en son 1962’de hükümet düştü

Ülkede en son 1962’de Georges Pompidou’nun hükümeti düşerken dönemin Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle, Meclisi feshederek erken seçim yolunu seçti.

Anayasa’nın kendine tanıdığı Meclisi feshetme hakkını bu yıl bir kez kullanan Macron ise Temmuz 2025’ten önce tekrar erken genel seçim kararı alamayacak.

Bu süreçte muhalefet, ülkenin içinde bulunduğu siyasi krizden sorumlu tuttuğu Macron’un istifa etmesini istedi. Macron, resmi ziyaret için bulunduğu Suudi Arabistan’da basına yaptığı açıklamada, görevi bırakma ihtimalini ekarte etti.

Macron, 3 aylık hükümetin düşmeyeceğini düşünüyor

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 3 ay önce atanan Başbakan Michel Barnier’nin hükümetine karşı verilen gensoru önergesinin Meclisten geçmemesi için “bir yol” olduğunu ve istifa çağrılarını “anlamsız” bulduğunu belirtti.

Fransız Meclisinde bugün yerel saatle 16.00’da muhalefetin Barnier hükümetine karşı sunduğu gensoru önergesi oylamaya sunulacak.

Aşırı sağcıların, sol ittifakının gensoru önergesine destek vereceğini açıklaması sonrası 3 aylık Barnier hükümetinin düşme ihtimali bulunuyor.

Fransız basınındaki haberlere göre, Suudi Arabistan’a resmi ziyaret gerçekleştiren Macron, ulusal gündemi gazetecilere değerlendirdi.

Macron, istifa etmesine yönelik çağrıların “siyasi kurgudan” ibaret olduğunu savunarak, “(İstifa etmemin) Bunun anlamı yok. Bu tarz şeyler söylemek beklentinin çok altında kalıyor. Eğer karşınızdaysam, bu iki defa seçildiğim içindir.” dedi.

Fransa Cumhurbaşkanı, aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) partisinin, sol ittifakı Yeni Halk Cephesi’nin (NFP) hükümete karşı sunduğu gensoru önergesine oy vereceğine inanmadığını belirterek, “hükümetin düşmemesi için bir yol” olduğunu ifade etti.

Macron, “Ulusal Birlik’in milletvekillerinin, kendilerine ve seçmenlerine hakaret eden bir gensoru önergesine oy verebileceğini samimi olarak düşünmüyorum.” diye konuştu.

2025 bütçesi konusunda hükümetin muhalefete jestler yaptığını savunan Macron, ülkenin çıkarının partiler üstü bir şey olduğunun altını çizdi.

Macron, Sosyalist Partisi vekillerinin, hükümete karşı verilen gensoru önergesine ilişkin tutumunu eleştirdi ve bu önergeye “aşırıcı particilerle” birlikte destek verecek olan sosyalistlerin yönünü kaybettiğini savundu.

Emmanuel Macron, önceliğinin ülke için “istikrarı” sağlamak olduğunu vurguladı.

Barnier: Hükümet düşmeyebilir

Fransa Başbakanı Michel Barnier, muhalefetin gensoru önergelerine rağmen hükümetinin düşmeme ihtimali olduğunu söyledi. Fransız TF1 ve France 2 kanallarının ortak yayınına katılan Barnier, muhalefetin hükümete karşı sunduğu gensoru önergelerini değerlendirdi.

Başbakanlık koltuğuna 3 ay önce oturan Barnier, bugün yerel saat ile 16.00’da Mecliste görüşülecek gensoru önergesine rağmen hükümetinin düşmeme ihtimali olduğunu belirtti.

Barnier, hala başbakan kalmasının mümkün olduğunu dile getirerek, vekilleri sorumlu davranmaya çağırdı.

Solcu ittifakı Yeni Halk Cephesinin (NFP) sunduğu önergede hükümeti aşırı sağın “en menfur takıntılarına” boyun eğmekle itham ettiğine atıfta bulunan Barnier, aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) partisinin solcuların önergesine destek vereceğini duyurması hakkında şunları kaydetti:

“RN seçmeninin, siyasi oluşumlarının bu gensoru önergesine oy vermesini istediğini düşünmüyorum. İnsanlar istikrar istiyor. (RN seçmeni) Kendilerine saygı duyulduğunu hissetmeyecek.”

Barnier, hükümetinin, 2025 bütçesi konusunda çaba sarf ettiğini savunarak, “Düşük emeklilik maaşlarını enflasyona endeksleyerek, güvence altına almaya karar verdik.” dedi.

Bütçeyle ilgili herhangi bir pazarlık yapmayı veya şantaja boyun eğmeyi reddettiğini dile getiren Barnier, RN Grup Başkanvekili Marine Le Pen’in 2025 bütçesiyle ilgili taleplerinde “bir nevi aşırıya kaçtığı” değerlendirmesinde bulundu.

Barnier, henüz konuşma yapmamışken solcuların hükümete karşı gensoru önergesi vereceğini açıkladığını, solcularla konuşmanın pek mümkün olmadığını söyledi.

Fransa Başbakanı, “Fransa’nın kaybettiği istikrara yeniden kavuşması için belki de (göreve) devam etmeliyim.” dedi. Barnier, hükümetin düşmesi durumunda yeniden başbakan olarak atanma ihtimalinin bir anlamı olmayacağını savundu.