Türkiye’den Bağdat ziyaretinin gündemi: Irak’ın su sorunu, PKK ve Kalkınma Yolu Projesi

Türkiye’den Bağdat ziyaretinin gündemi: Irak’ın su sorunu, PKK ve Kalkınma Yolu Projesi

Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ile Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Bağdat’ta Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştular.

Hakan Fidan konuşmasında, Irak’tan dostluk ve kardeşlik gereği PKK’yı resmen terör örgütü olarak tanımasını beklediklerini belirtti. Iraklı mevkidaşıyla yaptıkları görüşmede çok kapsamlı konuları ele aldıklarını belirten Fidan, bunların başında da terörle mücadelenin geldiğini aktardı.

Fidan, PKK terör örgütünün Irak’ın egemenliğine meydan okumasına kayıtsız kalamayacaklarını vurgu yaparak, “(Irak’la) Ortak düşmanız olan PKK terör örgütünün, ikili ilişkilerimizi zehirlemesine izin vermemeliyiz.” dedi.

PKK’nın Sincar, Mahmur, Kandil ve Süleymaniye’nin yanı sıra birçok Irak köyünü işgal ettiğine dikkati çeken Fidan, terör örgütünün Suriye ve Irak arasında sınırları yok sayarak kurduğu terör koridoruyla bu iki bölgeyi birleştirme arayışı içinde olduğuna işaret etti.

Bakan Fidan, Türkiye’nin terörle mücadelede Irak ile birlikte çalışmaya hazır olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Emperyal güçlerin maşası haline gelmiş olan PKK terör örgütüne karşı Iraklı kardeşlerimizin mücadelesini her seviyede destekliyoruz. Ayrıca kendilerinden (Irak’tan) dostluk ve kardeşlik gereği PKK’yı resmen terör örgütü olarak tanımalarını bekliyoruz. Biz, ismi ne olursa olsun ister PKK, ister DEAŞ, Irak’ın toprak bütünlüğüne, siyasi birliğine kasteden, Iraklı kardeşlerimizin istikrar ve refahına göz diken, insanlık suçu işleyen her türlü terör örgütüne karşı mücadelede Irak ile birlikte çalışmaya hazırız.”

Hakan Fidan, ayrıca Irak’ın toprak bütünlüğünün, siyasi birliğinin ve egemenliğinin korunmasının Türkiye’nin dış politika önceliklerinden olduğunu ve bu konudaki yaklaşımın bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da titizlikle muhafaza edileceğini bildirdi.

Türkiye için Irak’la ilişkilerin dış politikada en fazla önem ve öncelik verilen konulardan biri olduğunu söyleyen Fidan, “Irak’ın toprak bütünlüğünün, siyasi birliğinin ve egemenliğinin korunması, dış politika önceliklerimizdendir. Bu yaklaşımımızı bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da titizlikle muhafaza edeceğiz.” diye konuştu.

Fidan, Irak’ın stratejik hedeflere birlikte ulaşılabilecek bir ortak olarak görüldüğünün altını çizerek “Irak’ın refah ve istikrarının, Türkiye’nin refah ve istikrarına katkı yapacağına inanıyoruz.” ifadesini kullandı.

‘Sudani hükümetini destekliyoruz’

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani liderliğinde kurulan hükûmeti desteklediklerini belirten Fidan, Sudani’nin ve hükûmetinin Irak’ın altyapı sorunlarını çözmede gösterdiği çabayı takdirle karşıladıklarını kaydetti.

Bakan Fidan, Türkiye’nin, Sudani tarafından öncülüğü yapılan Kalkınma Yolu Projesi’ni de kuvvetle desteklediğini işaret etti.

Söz konusu projenin, Irak’ı bölgenin ulaştırma üssü haline getireceğini düşündüğünü söyleyen Fidan, “Projenin ayrıca bölgemizin istikrarına ve refahına çarpan etkisiyle katkıda bulunacağına inanıyoruz. Bu nedenle tüm bölge ülkelerini bu projeye destek vermeye çağırıyoruz.” ifadesini kullandı.

Fidan, Türkiye’nin Irak’la ekonomik ilişkilerine büyük önem verdiğini dile getirerek “An itibarıyla ticaret hacmimiz 25 milyar dolara yaklaşmaktadır fakat bu, gerçek potansiyelimizin çok gerisinde bir rakamdır. Bunu daha da ileri taşımak için atmamız gereken birtakım karşılıklı adımlar var şüphesiz. O konuda beraber çalışacağız.” şeklinde konuştu.

‘Irak’ın yaşadığı su sıkıntısını yakından takip etmekteyiz’

Görüşmede ortak gündem olan su meselesinin de ele alındığının altını çizen Fidan, “Irak’ın yaşadığı su sıkıntısını yakından takip etmekteyiz. Başta sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere bu konuya tamamen insani bakımdan yaklaşımımızın bilinmesini isterim.” dedi.

Fidan, su konusunda iki ülkenin beraber daha kurumsal ve sistemli çalışmalar yürütme konusunda fikir birliğine vardığını vurgulayarak “Su konusunda bilimsel ve akılcı temelde işbirliğine dayalı ve kesintisiz işleyen bir diyalog mekanizmasının kurulmasına önem vermekteyiz.” ifadesini kullandı.

Ayrıca görüşmede, Avrupa’da yaşanan Kur’an-ı Kerim’e yönelik saldırılara da değinildiğini ifade eden Fidan, “Bu tehdide karşı İslam dünyası olarak birlikte mücadele etmekteyiz.” diye konuştu.

Fidan, geçen ay söz konusu saldırılara ilişkin Iraklı mevkidaşı Hüseyin’in de girişimiyle İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dışişleri Bakanları olarak olağanüstü toplandıklarını anımsattı.

Fidan, “İİT bünyesindeki çalışmalarımız neticesinde, kutsal kitapların yakılması Birleşmiş Milletler tarafından dini nefret ve uluslararası hukukun ihlali olarak tanımlandı. Bu İslam düşmanlığıyla mücadelede tarihi bir adım teşkil etti. Ben katkısından dolayı değerli dostuma tekrar teşekkür etmek istiyorum. Birlik içerisinde olursak kutsal değerlerimize saldıranlar harekete geçmeden önce bir kez daha düşünecekler, bundan eminim.” diye konuştu.

Bağdat ziyareti sırasında şahsına ve heyetine gösterilen misafirperverlik için teşekkür eden Fidan, “Sevgi, paylaşma ve yardımlaşma duygularını pekiştiren muharrem ayının da tüm Müslümanlara ve insanlığa hayırlı olmasını diliyorum.” ifadesini kullandı.

Fuad Hüseyin: Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesine önem veriyoruz

Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin de ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Fidan’ın Bağdat ziyaretinden memnuniyet duyduklarını dile getiren Hüseyin, talepleri üzerine bu ziyareti yerine getirdiği için Bakan Fidan’a teşekkür etti.

Görüşmede iki ülke arasındaki önemli konulara değindiklerini aktaran Hüseyin, “Irak ile Türkiye ilişkileri iki taraf için de önemli. Türk hükümeti ve bakanlıklarıyla sürekli görüşmeler aracılığıyla bu ilişkilerin geliştirilmesine önem veriyoruz. Coğrafi, insani, tarihi ve kültürel ortaklıklarımız bu ilişkilerimizin temelini oluşturuyor.” dedi.

Iraklı Bakan, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilere de işaret ederek, “Türkiye ile ticari ilişkilerimiz hızlı şekilde ilerledi ve gittikçe gelişmeye devam ediyor.” ifadelerini kullandı.

Irak, yabancı güçlerin komşulara saldırı yeri değil

Fuad Hüseyin, Irak Anayasası’nın hiçbir yabancı silahlı yapının (terör örgütü PKK) Irak’ı komşu ülkelere karşı saldırı yeri olarak kullanmasına izin vermediğini ve kendilerinin de Anayasa’yı uygulama konusunda kararlı olduklarını vurguladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın beklenen Irak ziyaretine ilişkin ise Iraklı Bakan, “Ekselansları Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bağdat ziyaretinin de zeminini hazırlamak için iki taraf arasında ortak anlaşmalar ve mutabakat zaptlarını hızlıca imzalamamızı temenni ediyorum.” ifadesini kullandı.

Hüseyin, “Görüşmemizde su meselesine de değindik. İki ülke de iklim değişikliğinden etkileniyor. İklim değişikliği ve kuraklık Irak’ta tarım ve ekonomiyi olumsuz etkiliyor. Bu alanda (su meselesi) ortak ve sürekli bir işbirliğine ihtiyacımız söz konusu.” dedi.

Irak petrollerinin Türkiye üzerinden ihraç edilmesi konusunda da Hüseyin, petrolün Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nden (IKBY) Türkiye’ye Cihan Boru Hattı’na ihraç edilmesi sorununun çözülmesi temennisinde bulundu.

Hüseyin, Irak’ta 850 Türk şirketinin faaliyet gösterdiği bilgisini vererek, söz konusu Türk şirketlerinin inşaat ve imar alanında çalışmalar yürüttüğünü kaydetti.

Irak Dışişleri Bakanı, iki ülke arasında giriş vizesi konusunun da gündeme geldiğini belirterek, iki tarafın da bu konuda kolaylık sağlaması gerektiğine işaret etti.

Hüseyin, görüşmede ayrıca Avrupa’daki İslam karşıtı eylemlerin artışının da masaya yatırıldığını aktararak, “Avrupa’da yaygınlaşan ve tehlikeli boyuta varan İslamofobi meselesi konusunda da ortak çalışmalar yürütmeyi görüştük.” diye konuştu.

Irak’tan, “Fidan’ın ziyareti önemli bir fırsat” açıklaması

Irak Dışişleri Bakanlığı Siyasi Planlama Dairesi tarafından Bağdat’taki Dışişleri Bakanlığında “Irak-Türkiye ilişkilerinde öncelikler, riskler ve fırsatlar” başlıklı seminer düzenlendi. Burada konuşma yapan Irak Planlama ve Politika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Hişam el-Alevi, “Türkiye, Irak’a önemli komşu ülkelerden birisidir. İkili ilişkilerimiz de önemli bazı ortaklıklar üzerine kurulmuştur. İki ülke arasında ortak çıkar ve riskler de mevcut.” dedi.

Irak’ın eski Ankara Büyükelçisi de olan Alevi, ülkesinde 2003 sonrası göreve gelen hükümetlerin Türkiye ile ilişkilerin önemini kavradığını kaydederek, bunun en önemli örneğinin iki ülke arasında kurulan stratejik işbirliği konseyi olduğunu vurguladı.

Irak ve Türkiye arasında birçok alanda onlarca ortak mutabakat zaptının imzalandığına işaret eden Alevi, Türkiye’nin de Irak ile tüm alanlarda ilişkileri geliştirmeye önem ve ilgi gösterdiğini söyledi. “Türkiye, Irak için en önemli ticari ortaklardandır.” diyen Alevi, iki ülke arasında son 20 yılda ortak ticari hacmin arttığını söyledi.

Bölgesel çatışmaların sonlandırılması için Irak ve Türkiye arasında işbirliğinin bulunduğunu dile getiren Alevi, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Irak, bölgesel çatışmaları sonlandırıp ve bölgesel istikrarın sağlanması için Türkiye ile işbirliği yapabilir. Tarım, sağlık ve hizmet sektörü gibi petrol dışındaki alanlarımızı da geliştirmek istiyoruz. Bu konularda da büyük tecrübelere sahip Türkiye’den yaralanabiliriz. Türkiye aynı zamanda turizm alanında da büyük bir altyapı ve deneyime sahip bir ülke. Türkiye mali ve ekonomik sektörde gelişmiş durumda. Türkiye’deki bankacılık sistemi tecrübesinden de faydalanabiliriz. Irak’ta Türk ürünlerine karşı büyük bir teveccüh söz konusu.”

“Türkiye, Kalkınma Yolu Projesi’nin temel ortağıdır”

Alevi, Irak’ın petrollerini Türkiye üzerinden ihraç ettiğini anımsatarak, Irak’ın Kalkınma Yolu Projesi’nin önemli ayağının Türkiye olacağını aktardı. Alevi, “Türkiye, ‘Kalkınma Yolu Projesi’nde Irak’ın en temel ortağıdır.” dedi.

Güvenlik ve askeri alanlarda da iki ülke arasında işbirliğinin bulunduğuna dikkati çeken Alevi, terör örgütü PKK’nın Irak’taki varlığının Türkiye için ulusal güvenlik sorunu olduğunu vurguladı.

Irak Dışişleri Bakan Yardımcısı Alevi, “Terörle mücadele konusunda Türkiye ile istihbarat paylaşımı önemlidir. PKK’nın varlığı (Irak’ta) çetrefilli ve sorunsal bir konudur. Türkler bu konuya öncelik veriyor. Biz de su sorununa öncelik veriyoruz. Dışişleri Bakanlığının önemli çalışmalarından da birisi Irak’ta bulunan ‘yabancı silahlı yapıların varlığı’ ve bunların faaliyetlerinin durdurulması. Bu mesele çözüme kavuşmalı.” değerlendirmesini yaptı.

Çok sayıda Iraklı öğrencinin Türk üniversitelerinde okuduğunu anlatan Alevi, Türkiye’nin yüksek öğretim konusunda da var olan tecrübelerinden faydalanmayı arzuladıklarını ve bu konuda üniversiteler arasında işbirliğini artırmaktan yana olduklarını kaydetti.

Alevi, Dışişleri Bakanı Fidan’ın akşam saatlerinde Bağdat’a yapacağı ziyarete de değinerek, “Türk Dışişleri Bakanı’nın Irak ziyareti önemli bir fırsattır ve Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğindeki üst düzey ziyaret için zemin ve bir fırsat oluşturacak.” dedi.

Hişam el-Alevi, Ankara Büyükelçiliğinin yanı sıra İstanbul ve Gaziantep’te başkonsolosluklarının bulunduğunu belirterek, Tüarkiye’de başkonsolosluk sayısını artırmak istediklerini sözlerine ekledi.

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *