Ukrayna’da neredeyse 18 ayını doldurmak üzere olan savaşta karşı karşıya gelen Batı cephesi ile Rusya, bu kez Batı Afrika’nın küçük bir ülkesinde kozlarını paylaşıyor. Nüfusunun yüzde 80’i Müslüman olan 25 milyon nüfuslu Nijer’de bir grup asker 26 Temmuz tarihinde darbe yaptı.
Ülke tarihinin ilk seçilmiş lideri olan Mohamed Bazoum’u devirip gözaltına alan cuntaya, son birkaç yıl içerisinde benzer darbelerin gerçekleştiği Mali ve Burkina Faso gibi ülkelerden hemen destek geldi. Söz konusu iki ülkenin alamet-i farikası ise, Rus paralı askerler Wagner Grubu’yla kurdukları ortaklıktı.
Yıllardır El Kaide ve DEAŞ gibi örgütler tarafından terörize edilen Sahel Bölgesi’nde, son dönemde birden çok kırılma noktası yaşandı. Nijer’in komşuları Mali ve Burkina Faso’da gerçekleşen askeri darbeler, bölgede Rusya hakimiyetini getirdi. Rus paralı asker grubu Wagner’in önce Orta Afrika Cumhuriyeti, ardından Mali’ye girmesiyle, bölgede yıllardır bulunan Fransa çekilmek zorunda kaldı.
Nitekim, aynı senaryo Nijer’de de tekrarlandı. ABD, Fransa, ve İngiltere gibi ülkeler diplomatik temsilciliklerini tahliye ederken, BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner, “Bölgedeki Batı nüfuzu kurak mevsimdeki bir su havuzu gibi küçülüyor” yorumunu yaptı. Wagner’in Mali’ye girmesiyle askeri üslerini doğuya kaydıran Fransa için artık Nijer bile güvenli bir üs değildi.
Başkent Naimey dahil birçok Nijer şehrinde ellerinde Rus bayraklarıyla darbeye destek verenler sokaklara döküldü, yanı sıra darbe karşıtları da gösteri yaptı.
Dünyanın en büyük yedinci uranyum üreticisi olan Nijer’de yönetime el koyan darbeciler General Abdourahmane Tchiani’yi ülkenin yeni lideri olarak ilan ederken, Batı Afrika Ekonomik Birliği (ECOWAS) üyeleri ise cuntaya karşı harekete geçti.
Yarım güne yaklaştı
Nijer’deki darbecilere ültimatom veren ECOWAS, askeri müdahaleyi de içeren bir plan açıkladı ve cuntaya Pazar akşamına kadar süre tanıdı.
ECOWAS, ordu komutanlarının katılımıyla Nijer’in batı komşusu Nijerya’da yapılan kriz toplantısının ardından muhtemel bir güç kullanımı için ayrıntılı bir plan hazırladıklarını açıkladı.
Nijerya, Senegal, Togo ve Gana gibi 15 Batı Afrika ülkesinin yer aldığı bölgesel ticaret bloğu ECOWAS, darbecilere Cumhurbaşkanı Bazum’un Pazar günü saat 23.00’e kadar göreve iade edilmemesi durumunda güç kullanabileceği uyarısında bulundu.
Dünya Batı Afrika’nın yeni bir savaşa sürüklenip sürüklenmeyeceğini merak ederken, Nijer’deki cunta yönetimi askeri müdahale ihtimaline karşı ülkenin hava sahasını kapattı. Ülkeyi savunmak için hazır olduklarını belirten bir cunta sözcüsü, hava sahasının ikinci bir emre kadar kapalı kalacağını söyledi.
Uçuş takip sitesi Flightradar24, şu anda Nijer’in gökyüzünde hiçbir uçağın olmadığını gösteriyor.
Son müdahale altı yıl önce
Ecowas’ın son askeri müdahalesi 2017’de Gambiya’da Yahya Jammeh’in seçimleri kaybetmesinden sonra, iktidardan ayrılmayı reddetmesinin ardından gelmişti. Ecowas birliklerinin ülkeye girmesinin ardından Jammeh, Ekvador Ginesi’ne sürgüne gitti.
Nijer’deki darbeciler iktidarı bırakmaya dair hiçbir mesaj vermiyor. Pazar günü cunta destekçisi binlerce kişi başkent Niamey’deki bir stadyumda bir araya geldi.
Burkina Faso, Mali ve Gine’nin ECOWAS üyelikleri bu ülkelerdeki askeri darbelerin ardından askıya alınmıştı.
Nüfusunun yaklaşık yüzde 80’i Müslüman olan Nijer, eski bir Fransız sömürgesi. 1960’ta Fransa’dan bağımsızlığını ilan eden ülkede o zamandan beri dört kez darbe yapıldı. Ülkedeki son askeri darbe 2010 yılında Cumhurbaşkanı Mamadou Tandja’yı devirmek üzere gerçekleşmişti.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *