Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres anlaşmadan duyduğu memnuniyeti dile getirerek müzakereleri teşvik ettikleri için Çin, Umman ve Irak’a övgüde bulundu. BM Sözcüsü Stephen Dujarric, “İran ve Suudi Arabistan arasında iyi komşuluk ilişkileri Körfez bölgesinin istikrarı için kilit önem taşıyor” diyerek,  Genel Sekreter’in Körfez bölgesinde kalıcı barış ve güvenliğin inşası için bölgesel diyalogun daha da ilerletilmesi bağlamında kendisinin de katkı sağlamaya hazır olduğunu vurguladı.

Çin Merkez Komitesi Siyasi Büro üyesi Wang Yi de yaptığı açıklamada “Bu diyalog barış içi bir zafer ve dünyanın büyük bir kargaşaya tanık olduğu bir zamanda çok güzel bir müjde veriyor” dei. Ülkesinin bugün dünyadaki çetrefilli meselelerle başa çıkmada yapıcı rol oynamaya devam edeceğini ve büyük bir ülke olarak üzerine düşen sorumluluğu göstereceğine işaret etti. Wang Yi ayrıca dünyanın yalnızca Ukrayna meselesiyle sınırlı olmadığını vurguladı.

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Genel Sekreteri Hüseyin İbrahim Taha, anlaşmanın bölgede barış, güvenlik ve istikrar temellerinin güçlendirilmesinin yanı sıra İİT üyesi ülkeler arasındaki iş birliğe ivme  sağladığını belirterek, İran ile Suudi Arabistan arasındaki görüşmelere ev sahipliği yapan Çin, Umman ve Irak’a da teşekkürlerini sundu.

Dünya İslam Birliği (Rabıta) Genel Sekreteri Dr. Muhammed el-İsa ise bölgesel, uluslararası istikrar ve refahın güçlendirilmesine katkıda bulunacağı ümidiyle bu anlaşmanın hem ülkeler hem de halklar için hayırlar getirmesi diledi.

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi, bölgede güvenlik ve barışın güçlendirilmesine, bölge halklarının istikrar ve refahının desteklenmesine katkıda bulunan tüm adımları memnuniyetle karşıladığını ifade ederek, Riyad’ın oynadığı merkezi rolün, bölgesel ve uluslararası alanda yürüttüğü etkili diplomasinin önemine değindi.

Atılan adımın küresel barış ve güvenliğin güçlendirilmesine katkıda bulunacağına atıfta bulunan Budeyvi, KİK ülkelerinin diyalog politikasını destekleme ve farklılıkları siyasi olarak çözme konusundaki tutumunu da yineledi.

Umman Dışişleri Bakanlığı, atılan bu adımın bölgedeki güvenlik ve istikrar temellerinin güçlendirilmesinin yanı sıra tüm bölge ve dünya halklarının yararına olan olumlu ve yapıcı iş birliğinin pekiştirilmesine katkıda bulunmasını umduğunu bildirdi. Mısır Dışişleri Bakanlığı da anlaşmanın bölgedeki gerilimlerin hafifletilmesine katkıda bulunarak,  istikrarın temellerini güçlendirdiğini, ayrıca Arap ulusal güvenliğinin yeteneklerini ve halkların refah, kalkınma ve istikrar özlemlerini koruduğunu kaydetti.

Irak Dışişleri Bakanlığı, hükümetin bu bağlamda iki taraf arasında diyalog turlarına ev sahipliği yapan Bağdat üzerinden gösterdiği çabanın, Umman Sultanlığı ve Çin aracılığıyla devam eden diyaloglar için sağlam bir temel oluşturduğunu bildirdi. Bakanlık, anlaşmanın bölge ülkelerinin iş birliğine niteliksel bir ivme kazandıracağını aktardı. Ürdün Dışişleri Bakanlığı da atılan adımın devletlerin egemenliğini ve iç işlerine karışmamayı sağlayacağına atıfta bulunarak, ortak çıkarlara hizmet edecek şekilde bölgede güvenlik ve istikrarın güçlendirilmesine katkıda bulunacağını umduğunu kaydetti.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Karkaş da anlaşmayı memnuniyetle karşılayarak, Çin’in süreçteki rolünü takdir etti. Karkaş, ülkesinin bölge ülkeleri arasında iyi komşuluk kavramlarını pekiştirmek ve herkes için daha istikrarlı bir gelecek inşa etmek adına ortak bir paydadan yola çıkacak olumlu iletişim ve diyalogun önemine inandığını söyledi.

Kuveyt Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da devletin anlaşmaya verdiği destek teyit edilerek bunun bölgedeki güvenlik ve istikrar temellerinin güçlendirilmesine, güven inşasına ve taraf ülkelerinin çıkarları doğrultusunda her iki taraf arasında dostane ilişkilerin geliştirilmesine katkıda bulunmasının umduğu vurgulandı.

Katar Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Doha ve Ankara, Riyad ile Tahran arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden başlamasını ve en fazla iki aylık bir süre içinde büyükelçilik ve temsilciliklerinin yeniden açılmasını memnuniyetle karşıladı.

Cezayir Dışişleri Bakanlığı, müzakerelere damgasını vuran olumlu atmosferden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, anlaşmanın iki ülke ve halkların Birleşmiş Milletler Şartı’nda öngörülen ilkelere bağlılık çerçevesinde iş birliği ve dayanışma ilişkilerini güçlendirmesini sağlayacağını vurguladı. Açıklamada, bölgede ve dünyada barış ve güvenliğin güçlendirilmesine katkı sağlayacak şekilde farklılıkları diyalog yoluyla çözmenin gerekliliğine dikkat çekildi.

Filistin Devlet Başkanlığı, Çin’in bu anlaşmaya varılmasına katkıda bulunan olumlu rolünü takdir ederek, bunun bölgede istikrara yol açacağını ve olumlu iklimi artıracağını umduğunu bildirdi.

Arap Parlamentosu da bölgede istikrarın sağlanması ve krizlerin çözülmesi için atılan bu adımın önemini vurgulayarak, anlaşmanın mevcut gerginliğin azaltılmasına ve tüm dünya halklarının güvenliğinin sağlanmasına katkı sağlamasının temenni edildiğini duyurdu.

Bir diğer açıklama da Pakistan Dışişleri Bakanlığı’ndan geldi. Açıklamada, bu önemli diplomatik gelişmenin bölge ve ötesinde barış ve istikrarın tesisine katkı sağlayacağını, ayrıca Ortadoğu ve bölgedeki yapıcı rolünü sürdürecek olan İslamabad’ın bu olumlu adımın bölgesel iş birliği ve uyum için bir model oluşturmasını uut ettiği vurgulandı.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov da anlaşmaya varılmasını oldukça olumlu bir adım olarak nitelendirerek bunun, bölgedeki duruma pozitif yansıyacağını düşündüklerini söyledi.

(Şarku’l Avsat)

ABD: Suudiler, görüşmeler hakkında bizi bilgilendirdi