Brezilya’da, Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula da Silva, Twitter hesabından ortak bildiriyi paylaşarak, eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro yanlılarının Ulusal Kongre, Devlet Başkanlığı Sarayı ve Yüksek Mahkeme’ye baskınını bir kez daha kınadı.

Terör eylemlerinin reddedilerek barış ve demokrasi vurgusu yapılan “Demokrasiyi Savunmak” isimli bildiride şu ifadelere yer verildi:

“Cumhuriyetin yetkilileri, demokrasi savunucuları ve 1988 Anayasa Tüzüğü, Pazar günü öğleden sonra Brasilia’da vuku bulan terör, vandalizm, suç ve darbe eylemlerini reddediyoruz. Kurumsal önlemlerin alınması için birleşiyoruz. Ülkenin normalliğe ve saygıya ihtiyacı var. Toplumu, vatanımızda barış ve demokrasiyi savunmak için sükuneti korumaya çağırıyoruz.”

Ortak bildiri, Devlet Başkanı Lula da Silva, Senato Geçici Başkanı Veneziano Vital do Rego, Temsilciler Başkanı Arturo Lira ve Federal Yüksek Mahkeme (STF) Başkanı Rosa Weber tarafından paylaşıldı.

Lula, Planalto Sarayı’nda üst düzey devlet görevlileriyle bir dizi toplantı yapmasının ardından Ulusal Kongre baskınına karşı ortak tepki gösteren 27 eyalet valisiyle durum değerlendirmesi yaptı.

Lula, baskın yapılan binaları ziyaret etmişti

Devlet Başkanı Lula, Bolsonaro sempatizanlarının neden olduğu tahribatı incelemek üzere Brasilia’daki Devlet Başkanlığı Sarayı Planalto, Ulusal Kongre ve Federal Yüksek Mahkeme (STF) binalarını ziyaret etmişti.

Ulusal Kongre, Devlet Başkanlığı Sarayı ve Yüksek Mahkeme binalarının ciddi hasar aldığı ve içindeki eşyaların bazılarının kullanılamaz hale geldiği belirtilmişti.

Brezilya’daki olaylar

Brezilya’da ordunun müdahalede bulunması talebiyle slogan atan eski Devlet Başkanı aşırı sağcı Bolsonaro taraftarları, polis bariyerini aşarak Ulusal Kongre binasına girmişti.

Protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ile müdahale eden polis, grupların daha sonra Devlet Başkanlığı Sarayı ve Yüksek Mahkeme binasına zorla girmesine engel olamamıştı.

Ulusal Kongre ve Devlet Başkanlığı Sarayı’nı basan Bolsonaro destekçileri, güvenlik güçlerince bu binalardan çıkartılarak kontrol sağlanmıştı.

Bolsonaro destekçileri orduyu müdahaleye çağırmıştı

Brezilya’da 30 Ekim 2022’de düzenlenen ikinci tur devlet başkanlığı seçiminde sol görüşlü Lula da Silva yüzde 50,9, aşırı sağcı Bolsonaro ise yüzde 49,1 oy almıştı.

Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Bolsonaro destekçileri önce ülkede günlerce süren otoyol kapatma eylemleri yapmış, ardından da ordu karargahları önünde düzenledikleri gösterilerde silahlı kuvvetleri Lula’nın devlet başkanlığı görevini devralmasına karşı müdahaleye çağırmıştı.

Ulusal basında yer alan haberlere göre, Lula’nın seçim zaferinden sonra ordu karargahları önünde çadır kuran 1200 Bolsonaro yanlısı, polis müdahalesi olmadan güvenlik güçlerine teslim oldu. Gözaltına alınanlar, sorgulanmak üzere emniyet birimlerine götürüldü.

Göstericilerin alanı terk etmesinin ardından çadırlar güvenlik güçlerince kaldırıldı.

Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes, yaptığı açıklamada, ordu karargahları önünde kurulan kampların tekrar kurulması halinde kamp kuranlar ile buna izin veren ordu yetkililerinin adalet karşısına çıkarılacağı konusunda uyarıda bulunmuştu.

Federal Bölge Güvenlik Sorumlusu Ricardo Cappelli, çadırların güç kullanılmadan boşaltıldığını belirterek, “Demokratik hukuk devletine aykırı uygulamaların devam etmesine izin vermeyeceğiz.” ifadesini kullandı.

Ülkede Cumhuriyetin ilanının 123. yıl dönümü olan 15 Kasım’da Bolsonaro yanlıları, başkent Brasilia, Sao Paulo, Rio de Janeiro, Recife ve Belen şehirlerinde orduyu Lula’ya karşı müdahale için askeri karargahların yakınında gösteriler düzenlemişti.

Brezilya’da devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu kazanan eski Devlet Başkanı Lula da Silva, 1 Ocak 2023’te parlamentoda yemin etmişti.

ABD, Bolsonaro’nun iadesiyle ilgili Brezilya’dan resmi talep gelmediğini açıkladı

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Brezilya’dan, ABD’de bulunduğu iddia edilen eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ile ilgili herhangi bir iade talebi iletilmediğini bildirdi.

Meksika’nın başkenti Mexico City’deki Kuzey Amerika Liderler Zirvesi için ABD Başkanı Joe Biden’ın heyetinde bulunan Sullivan, gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Sullivan, ABD’nin, Brezilya’da eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro destekçilerinden aşırı sağcı yüzlerce kişinin şiddet içeren eylemlerine karşın yeni Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula da Silva’ya desteğini yineledi.

ABD’nin Florida eyaletinde bulunduğu iddia edilen Bolsonaro’nun ülkesine iade edilip edilmeyeceğine ilişkin sorular üzerine Sullivan, Bolsonaro ile direkt temasta olmadıkları için nerede olduğu hakkında kesin konuşamayacağını söyledi.

Sullivan, diğer taraftan Brezilya hükümetinden Bolsonaro’nun iadesiyle ilgili henüz herhangi bir talep almadıklarını aktardı.

Bolsonaro’nun vize durumu hakkında ise Sullivan, kendisinin değil Dışişleri Bakanlığının açıklama yapmasının doğru olacağını kaydetti.

Günlük basın toplantısında Brezilya’daki siyasi kriz ve ABD’de bulunan eski Brezilya Devlet Başkanı Bolsonaro’nun durumuna ilişkin değerlendirmede bulunan ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Brezilyalı liderin vize bilgileri ve ABD’de bulunmasının yasallığı üzerine yorum yapmayacağını söyledi.

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun destekçilerinin Brezilya’nın Ulusal Kongresi ve Yüksek Mahkemesine girmesi ve şiddet olaylarının yaşanmasını kınadıklarını belirten Price, “Şiddet asla çözüm değil. Brezilya’nın demokratik kurumlarına her zaman olduğu gibi desteğimiz tam. İster diplomatik kanallardan, ister kolluk kanallarından gelsin, Brezilyalı ortaklarımızdan, Brezilya makamlarından gelen her türlü yardım talebini destekleyeceğiz ve elbette bu taleplere uygun şekilde yanıt vereceğiz.” dedi.

Brezilya’nın hafta sonu yaşananlarla bağlantılı olarak ABD’den bilgi veya harekete geçme talebinde bulunduğu takdirde Washington’un yürürlükteki süreçleri kullanarak bu talepleri karşılayacağını kaydeden Price henüz Brezilya makamlarından bu yönde bir talep almadıklarını dile getirdi.

AA muhabirinin “ABD’nin Brezilya’daki savcılarla işbirliği yapacağını söylediniz. Eski Brezilya Devlet Başkanı’nı ülkeye iade edecek ölçüde işbirliği yapmaya hazır mısınız?” sorusuna ise Price, “Brezilya hükümetinin her türlü talebine uygun ve hızlı bir şekilde yanıt vermeye hazırız. Henüz herhangi bir özel talep almadık.” yanıtını verdi.

Bolsonaro, ABD’de hastaneye kaldırıldı

Eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun, karın ağrısı şikayetiyle ABD’nin Florida eyaletindeki AdventHealth Celebration Hastanesi’ne kaldırıldığı bildirildi.

Jair Bolsonaro’nun eşi Michelle Bolsonaro Instagram hesabından yaptığı paylaşımda, eşinin 2018’de seçim kampanyası sırasında bıçaklı saldırıdaki yarasından kaynaklı bir sorun nedeniyle hastaneye başvurduklarını söyledi.

Michelle Bolsonaro, paylaşımında “Sevgili dostlar, eşim Jair Bolsonaro‘nun 2018’de maruz kaldığı bıçak yarasının yol açtığı karın ağrısı sebebiyle hastanede müşahede altında olduğunu size bildirmek isterim. Sağlığı ve Brezilya için dua ediyoruz. Tanrı bizi korusun.” ifadesini kullandı.

Bolsonaro, Twitter hesabından hastanedeki fotoğrafını paylaştı.

Paylaşımında, 2018 yılında bıçaklı saldırıya uğradığına işaret eden Bolsonaro, “Bıçaklandıktan sonra 5 ameliyat geçirdim. Sonuncusundan bu yana bazı ağrılarım vardı, bu da beni başka tıbbi prosedürlere yönlendirdi. Çabuk iyileşmem yönünde gelen dualara ve mesajlara minnettarım.” ifadesini kullandı.

Bolsonaro, 30 Aralık 2022’de gittiği ABD’nin Florida eyaletinden ne zaman ülkesine döneceğine ilişkin detay vermedi.