‘ABD, bu adımı memnuniyetle karşıladı’

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında imzalanan, Ukrayna’dan tahıl ve gıda maddelerinin güvenli sevk edilmesini sağlayacak anlaşmayı memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

ABD Dışişleri müsteşarından övgü

Apsen Güvenlik Forumu’na konuk olan Nuland, İstanbul’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayesinde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi”nin imzalanmasıyla ilgili soruları yanıtladı.

“Bu anlaşmanın Rusya’nın kaybetmeye başladığının göstergesi olup olmadığına” ilişkin bir soruya yanıt veren Nuland, anlaşmanın, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in müzakereleri ve Türkiye’nin 6 haftalık güçlü desteğiyle mümkün olduğunu söyledi.

Rusya’nın aylardır Ukrayna tahıl ürünlerinin ülkeden çıkmasına, tarlaların ekilmesine izin vermediğini belirten Nuland, Moskova’nın bu yaptıklarıyla sadece Avrupa’da değil aynı zamanda dünyada gıda krizine neden olduğunu ve birçok ülkenin desteğini kaybetmeye başladığını dile getirdi. Nuland, şu ifadeleri kullandı:

“Bu bir anlaşma oldu çünkü bence Rusya nihayetinde küresel utancın sıcak nefesini hissetti ve bunun (Ukrayna savaşı) gerçekten NATO’nun hatası olduğuna ikna olan küresel güneyi kaybediyordu. Ama şimdi, bunun nedeninin Rusya olduğunu anladılar. Örneğin, iki hafta önce ziyaret ettiğim ve tahıllarının yüzde 30’u Ukrayna’dan gelen Mozambik gibi ülkeler, Rusya’nın halklarını besleyen gıdayı engellediğini anladılar ve Rusya bunların desteğini kaybediyordu. Bildiğiniz gibi, Putin İranlılardan ve Kuzey Korelilerden yardım istemek zorunda kaldı.”

Sunucunun “O zaman Rusya’nın bu anlaşmaya uyacağı konusunda ABD’de bir güven var öyle mi?” sorusuna Nuland, “Bu anlaşmayı fiilen uygulamak artık Rusya’nın görevi. Ama izleme açısından ve tahılın dışarı çıkabilmesi gereken kanallar açısından anlaşma çok iyi yapılandırılmış.” diye konuştu.

Blinken’den yazılı açıklama

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi”nin imzalanmasıyla ilgili yazılı bir açıklama yaptı.

ABD’li Bakan açıklamasında, “Birleşmiş Milletler, Türkiye Cumhuriyeti, Ukrayna ve Rusya, Ukrayna’nın Karadeniz üzerinden ihracatını sürdürmek ve dünyanın her yerinde ihtiyacı olanlara milyonlarca ton Ukrayna tahılı ulaştırmak için bir plan taahhüdünde bulundu. ABD bu anlaşmayı memnuniyetle karşılıyor ve BM Genel Sekreteri Guterres ile Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı bu müzakerelere arabuluculuk yapma konusundaki kararlı diplomatik çabalarından dolayı takdir ediyor.” ifadelerini kullandı.

Anlaşmanın, Rusya-Ukrayna savaşının geniş kapsamlı etkilerini ele alma yolunda olumlu bir adım olduğuna dikkati çeken Blinken şöyle devam etti:

“Uluslararası toplum şimdi bu anlaşmanın uygulanması konusunda Rusya’yı sorumlu tutmalı ve Ukrayna’nın limanlarına yönelik ablukasını sona erdirmeli. Tahıl, yağlı tohumlar ve ayçiçeği yağı da dahil olmak üzere Ukrayna tarım ürünlerinin dünya pazarlarına ulaşmasını sağlamalıdır.”

Rusya’nın, savaş sürecinde gıdayı silaha dönüştürdüğünü belirten Blinken, Rusya’nın Karadeniz üzerinden Ukrayna’nın tarımsal ihracatını bloke etmesine son vermesinin atılması gereken adımlardan sadece biri olduğunu, savaşın küresel gıda güvenliği risk altında bırakmaya devam ettiğini kaydetti.

ABD Dışişleri sözcüsü Price: Anlaşma ABD ve diğer G20 üyeleri tarafından destekleniyor

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, anlaşmanın imzalanacağı bilgisinin verilmesi üzerine düzenlediği basın toplantısında gelen bir soru üzerine, ABD’nin Türkiye’nin ev sahipliğinde imzalanacak olan Tahıl Sevkiyatı Anlaşması’nı memnuniyetle karşıladığını belirterek, Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin anlaşmadaki çabalarını takdir ettiğini aktardı. Price, “BM Genel Sekreteri’nin sıkı çalışmasını takdir ediyoruz. Türk müttefiklerimizin koyduğu gayretli çalışmaları alkışlıyoruz” dedi.

Söz konusu anlaşmanın ABD ve diğer G20 ülkeleri tarafından desteklendiğini belirten Price, “Prensip olarak bu anlaşmanın duyurulmasını memnuniyetle karşılıyoruz, ancak şu anda odaklandığımız şey Rusya’yı bu anlaşmayı uygulamaktan ve Ukraynatahılının dünya pazarlarına ulaşmasını sağlamaktan sorumlu tutmak. En başta asla bu konumda olmamalıydık. Bu, Rusya’nın gıdayı silahlandırmak için kasıtlı bir kararıydı. Son birkaç saat içinde duyduklarımız sevindirici bir gelişme, ancak asıl önemli olan bu anlaşmanın uygulanması. Elbette ortaklarımızla birlikte Rusya’yı bunun uygulanmasından sorumlu tutmak için çalışmaya devam edeceğiz” dedi.

İngiltere’den alkış

İngiliz Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada Truss, “Ukrayna’nın tahılının uluslararası gıda pazarlarına ulaştırılması son derece önemlidir. Bu anlaşmanın sağlanmasındaki çabaları için Türkiye’yi ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ni alkışlıyoruz.” ifadelerini kullandı.

İngiltere ve müttefiklerinin bu noktaya ulaşılması için yoğun çaba sarf ettiklerini belirten İngiliz Bakan, “Şimdi bu anlaşma uygulanmalı. Rusya’nın sözlerinin eylemleri ile uyumlu olduğundan emin olmak için (gelişmeleri) izliyor olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.

Truss, “Uzun vadeli küresel güvenliğin ve ekonomik istikrarın sağlanması için Putin, bu savaşa son vermeli ve Ukrayna’dan çıkmalıdır.” görüşünü paylaştı.