Lübnan Başbakanı Hassan Diyab, başkent Beyrut’taki Hükümet Sarayı’ndan Lübnanlılara hitaben yaptığı televizyon konuşmasında, hükümetinin istifasının üzerinden 300 gün geçmesine rağmen Lübnan’ın ulusal çıkarları ile halkın çileleri göz ardı edilerek devam eden siyasi hesaplaşmaların yeni hükümetin kurulmasına engel olduğunu belirtti.

Lübnan’ın, yeni hükümetin kurulamadığından dolayı girdiği karanlık tünelde kaybolduğuna işaret eden Diyab, “Siyasi hesaplaşmalardan ötürü ülkedeki yönetim boşluğu bir kural haline geldi. Devlet ve kurumlarının varlığı ise istisnalar olmuş durumda.” dedi.

Ülkedeki boşluk nedeniyle Lübnanlıların umutlarını uzaklarda aramaya başladığını ifade eden Diyab, “Bizler bu günlerde, Dünya Bankası’nın da birkaç gün önceki raporunda ‘Lübnan, 19. yüzyılın ortalarından bu yana dünyada yaşanan en ağır kriz dönemleri içinde muhtemelen ilk 10’da yer alıyor’ ifadesiyle tanımladığı gibi çok zor bir süreçten geçiyoruz. ” diye konuştu.

“Sanki birileri kapsamlı çöküş istiyor”

Yeni hükümetin kurulamamasının yanı sıra siyasi güçlerin ulusal sorumluluklarını yerine getirmemesi ve hükümet olarak belirledikleri iyileştirme planına uyulmaması gibi birçok sebepten ötürü Lübnan’ın kapsamlı bir çöküşün eşiğine geldiğini aktaran Diyab, ayrıca devletin sübvanse ettiği ürünlerin yasa dışı yollarla kaçırıldığı ve Lübnan’a yardımların ulaşmasını engelleyen bir dış abluka olduğuna dikkati çekerek, “Sanki birileri kapsamlı çöküş istiyor.” ifadesini kullandı.

Siyasi çözümsüzlüğe dair ufukta herhangi bir çözüm yolunun görülmediğine de dikkati çeken Diyab, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ülkede çöküşün olması halinde etkileri çok tehlikeli olacaktır. Sadece Lübnanlılar üzerinde değil, topraklarında yaşayanlar hatta kara ve denizden dost ve kardeş ülkeler üzerinde de etkileri olacaktır. Denizin dalgalarına karşı ise hiç kimse karşı koyamayacaktır.”

Lübnanlılara sabırlı olmaları ve siyasi güçlere de yeni hükümetin kurulması için tavizler verme çağrısı yapan Diyab, Lübnan’a dost ve kardeş ülkelere hitaben ise “Lübnan tehlikenin göbeğindedir. Lübnan halkı da desteklerinizi bekliyor, kendilerinin çilesine seyirci kalmanızı veya çilesinin derinleşmesine ortak olmanızı beklemiyor.” ifadelerini kullandı.

Lübnan’daki ekonomik ve siyasi durum

Farklı din ve mezheplere dayalı siyasi bölünmeler açısından oldukça kırılgan bir yapıya sahip Lübnan ekonomisi, 1975-1990 yıllarındaki iç savaştan bu yana en büyük krizi yaşıyor.

Sermayenin çıkışına karşı sert uygulamalara başvuran bankalar, 17 Ekim 2019’dan beri yurt dışı havalelerini askıya almış ve müşterilerin hesaplarındaki dövizleri çekmelerine kısıtlamalar getirmiş durumda.

Yerel para birimi Lübnan lirası ise Merkez Bankası kuru sabit tutsa da bankalarda ve karaborsada değer kaybıyla farklı fiyatlardan işlem görüyor. Merkez Bankasının belirlediği resmi kur 1500, bankalardaki geçerli kur 3 bin 900 lira iken, karaborsada dolar 13 bin liranın üzerinden işlem görüyor.

Beyrut Limanı’nda Ağustos 2020’de meydana gelen büyük patlama Lübnan’daki ekonomik sıkıntıları büyütürken yeni bir hükümet krizi de doğurdu.

Başbakan Diyab hükümeti, patlama sonrası gelen tepkiler üzerine 10 Ağustos 2020’de istifa etti, ancak siyasi gruplar arasında yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle ülkede aylardır yeni hükümet kurulamadı.

Siyasi güçler ile yöneticileri ülkedeki ekonomik krizin nedeni olarak gören halk, uzun yıllardır iktidarı paylaşan mezhepsel siyasi partilerin yer almadığı, teknokratlardan oluşan küçültülmüş bir hükümetin kurulmasını talep ediyor.