Nijer’deki darbenin ardından Mali ve Burkina Faso ile de ipleri gerilen Fransa, Mali’yi “kırmızı bölge” ilan edince Mali de Fransız vatandaşlarına ikinci emre kadar vize vermeyi durdurdu. Burkina Faso da, Fransa’ya vergi muafiyeti sağlayan anlaşmayı sonlandırdı. Öte yandan Nijer cuntası da yeni kabineyi açıkladı.
Mali Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Fransa Dışişleri Bakanlığının Mali’yi “ciddi bölgesel gerilim” gerekçesiyle “kırmızı bölge” olarak sınıflandırdığının şaşkınlıkla öğrenildiği bilgisi verildi.
Açıklamada, mütekabiliyet esası uyarınca Mali’nin Fransız vatandaşlarına ikinci emre kadar vize vermeyeceği duyuruldu.
Fransa Dışişleri Bakanlığı, Mali ve Burkina Faso’nun Nijer’deki darbeye destek vermesinin ardından 7 Ağustos’ta Nijer, Mali ve Burkina Faso’ya seyahat uyarısı yayımlamıştı.
Nijer’deki askeri cunta, geçiş hükümetinde yer alacak isimleri açıkladı
Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP) tarafından yayımlanan açıklamada, sivil ve askerlerden oluşan 21 üyeli yeni kabinede yer alan isimler kamuoyuyla paylaşıldı.
Buna göre, cuntanın 2 numarası eski Genelkurmay Başkanı Salifou Modi Savunma Bakanlığına, cuntanın önemli isimlerinden General Mohamed Toumba İçişleri ve Kamu Güvenliğinden sorumlu Devlet Bakanlığına, Bakary Yaou Sangare de Dışişleri Bakanlığına getirildi.
Daha önce Başbakan olarak atanan ve tanınan bir ekonomist olan Lamine Zeine’ye Ekonomi ve Finans Bakanlığı da verildi.
CNSP Sözcüsü Amadou Abdourahmane da Gençlik ve Spor Bakanı olarak atandı.
Burkina Faso, Fransa’ya vergi muafiyeti sağlayan anlaşmayı sonlandırdı
Burkina Faso Dışişleri Bakanlığı tarafından Fransa Dışişleri Bakanlığına gönderilen bilgilendirme notunda, Fransız şirket ve vatandaşların yararına uygulanan “Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi” anlaşmasının feshedildiği belirtildi.
Notta, feshin, 3 ay içerisinde yürürlüğe gireceği kaydedildi.
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi anlaşması, Fransa ile Burkina Faso arasında ilk kez 1965’te imzalanmış, 1967, 1971 ve 1974’te anlaşmada çeşitli değişiklikler yapılmıştı.
Anlaşma kapsamında, Fransız şirketler ve vatandaşlar, Burkina Faso’da elde ettikleri gelirin vergisini Fransa’ya ödüyor, Burkina Faso’da birçok vergi kaleminden muaf tutuluyorlardı.
Anlaşma, özellikle Burkina Faso’da faaliyet gösteren çok uluslu Fransız şirketlere büyük avantaj sağlıyordu.
Anlaşmanın feshiyle Fransızlar, Burkina Faso’da elde ettikleri gelirin vergisini bu ülkeye ödeyecek.
Burkina Faso, 2020 ve 2021’de anlaşmayı yeniden müzakere etmek istemiş ancak Fransa bu talebe yanıt vermemişti.
Burkina Faso’nun anlaşma nedeniyle uzun yıllardır ciddi gelir kaybı yaşadığı, anlaşmanın feshiyle önemli miktarda vergi geliri elde edeceği belirtiliyor.
Fransa, Nijer’deki darbeye destek veren Burkina Faso’ya yönelik kalkınma yardımları ve bütçe desteğini birkaç gün önce askıya almıştı.
Nijer’deki darbe
Nijer’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, 26 Temmuz’da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı unsurlarınca alıkonulmuş ve o akşam asker yönetime el koyduğunu duyurmuştu.
Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı General Abdurrahmane (Ömer) Tchiani, 28 Temmuz’da Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP) isimli cuntanın liderliğini üstlenmiş ve geçiş hükümetinin başına geçmişti.
Nijer’deki askeri darbenin ardından Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), 30 Temmuz’da askeri cuntaya Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un serbest bırakılması ve yeniden görevine dönmesi için 7 günlük süre vermişti.
ECOWAS, bu sürede taleplerinin karşılanmaması durumunda askeri müdahale dahil her seçeneği değerlendireceklerini duyursa da süre bitiminde askeri operasyon başlatmamıştı.
Askeri müdahale ihtimali, Batı Afrika’daki diğer cunta hükümetlerinin tepkisini çekmişti.
Yönetimde askerlerin olduğu Burkina Faso ve Mali, yayımladıkları ortak bildiride Nijer’e askeri müdahalenin kendilerine savaş açmak anlamına geleceği konusunda ECOWAS’ı uyarmıştı.
ECOWAS’tan mali yaptırım kararı
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), Nijer’de 26 Temmuz’da yönetime el koyan askeri cunta ile bağlantılı isimlere karşı mali yaptırım uygulama kararı aldı.
Nijerya Devlet Başkanı ve aynı zamanda ECOWAS Başkanı olan Bola Ahmed Tinubu’nun Medya ve Halkla İlişkiler Danışmanı Ajuri Ngelale, Nijer’deki darbeye ilişkin basın mensuplarına açıklama yaptı.
Ngelale, Tinubu’nun Nijerya Merkez Bankası’nı (CBN) Nijer’deki askeri cuntayı desteklediğine inanılan kişilere mali yaptırımlar uygulaması için yönlendirdiğini belirtti.
Yaptırımları ve etkilenen kişilerin kimliklerini açıklamayan Ngelale, “7 günlük ültimatomun süresinin dolmasının ardından ECOWAS tarafından Nijer’deki askeri cuntaya uygulanan mali yaptırımlara ilişkin önceden var olan uzlaşı pozisyonu üzerinde durdu.” dedi.
Ngelale, ayrıca askeri cuntaya verilen 7 günlük ültimatomun Tinubu tarafından alınan kişisel bir karar olmadığını ancak ECOWAS’ın kararı olduğunun altını çizdi.
ECOWAS’ın ziyaretine izin verilmedi
Anadolu Ajansı’nın yerel basından aktardığına göre, cuntadan ECOWAS, Afrika Birliği (AfB) ve Birleşmiş Milletler (BM) yetkililerinden oluşan ortak heyetin Niamey’e yapacağı ziyarete izin çıkmadı. Nijer Dışişleri Bakanlığı tarafından ECOWAS’ın Niamey Temsilciliği’ne gönderilen notada, ECOWAS’ın uyguladığı yaptırımların halk nezdinde öfkeye neden olduğu ve bu gerekçeyle heyetin huzur içinde karşılanmasının imkansız hale geldiği iddia edildi. Temsilciliği gönderilen notada ayrıca, söz konusu ziyaretin tarihi, içeriği, kimlerle görüşüleceği gibi detaylar üzerinde anlaşmaya varılması gerektiği belirtildi.
ECOWAS yeniden toplanıyor
Nijer’de 26 Temmuz’daki askeri darbenin ardından ECOWAS, 30 Temmuz’da askeri cuntaya Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un serbest bırakılması ve yeniden görevine dönmesi için 7 günlük süre vermişti. ECOWAS’ın askeri cuntaya verdiği bir haftalık süre 6 Ağustos gece yarısı itibarıyla dolmuştu.
Bu sürede taleplerinin karşılanmaması durumunda askeri müdahale dahil her seçeneği değerlendireceklerini bildiren ECOWAS, beklenenin aksine sürenin dolmasıyla askeri operasyon başlatmadı.
ECOWAS, 10 Ağustos’ta Nijerya’nın başkenti Abuja’da yeniden toplanma kararı aldı.
ABD temsilcisi Nijer’i ziyaret etti, cunta liderleri görüşmeye çalıştı
ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşarı Victoria Nuland, Nijer’e gitmiş ve bazı cunta yetkilileriyle bir araya gelmişti. Alıkonulan Cumhurbaşkanı Bazum’u ziyaret etme teklifi kabul edilmeyen Nuland, cumhurbaşkanıyla telefonda görüşmüştü. Nuland, cunta lideri Abdurrahmane Tchiani ile de görüşemeden ülkesine dönmüştü.
Bugün Nijer’e giden diğer bir heyette, Nijerya eski devlet başkanı Abdulsalami Abubakar, AfB Silahların Susturulması kampanyası Yüksek Temsilcisi Ganalı Mohamed Ibn Chambas ve BM Batı Afrika ve Sahel Özel Temsilcisi Mozambikli Leonardo Santos Simao bulunuyor.
Nijerya İslami İşler Yüksek Konseyi Genel Başkanı (NSCIA) ve Sokoto Sultanı Sa’ad Abubakar ile eski Nijerya Devlet Başkanı Abdulsalami Abubakar’ın 3 Ağustos’ta ECOWAS nezdindeki arabuluculuk çabaları sonuçsuz kalmıştı.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *