NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Litvanya’nın başkenti Vilnius’taki NATO Zirvesi öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile İsveç’in NATO üyeliği başvurusu hakkında yaptığı görüşmenin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

İsveç ve Türkiye’nin Madrid Zirvesi’nden beri Türkiye’nin meşru güvenlik endişelerini gidermek için çalıştığını ifade eden Stoltenberg, İsveç’in terörle mücadelesinin katılımdan sonra devam edeceğini vurguladı.

Stoltenberg, “Türkiye ile İsveç, bugün ikili bir güvenlik mekanizması kurulması konusunda uzlaştı. NATO da bu alandaki çalışmalarını ciddi şekilde artıracak. Ben de NATO tarihinde ilk kez Terörle Mücadele Özel Koordinatörü atayacağım.” diye konuştu.

Stoltenberg, AB üyesi olarak İsveç’in, Türkiye’nin AB sürecini, vize serbestisini ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesi çabalarını destekleyeceğini söyledi.

“İsveç terörle mücadeleyi artıracağına ilişkin açık taahhütte bulunmuştur”

Stoltenberg, Türkiye ile İsveç arasında kurulması kararlaştırılan ikili güvenlik mekanizmasının yeni bir müzakere süreci değil, daha önce Madrid’de üzerinde uzlaşılan konuların uygulanması hakkında olduğunu söyledi.

Türkiye’nin dile getirdiği endişeler ile İsveç’in endişeleri konusunda bir uzlaşı oluştuğunu ifade eden Stoltenberg, ortak bir zemin bulduklarını ve bunun üzerinde ilerlediklerini dile getirdi.

Stoltenberg, “Bugün tarihi bir gün çünkü Türkiye’nin onay belgelerini TBMM’ye sunma ve TBMM ile onay için yakın çalışma taahhüdü var. Ayrıca tarihi bir gün çünkü İsveç de Türkiye ile yakın çalışarak terörle mücadeleyi artıracağına ilişkin açık taahhütte bulunmuştur. NATO olarak biz de terörle mücadelede daha fazla neler yapabileceğimizi açıkladık.” ifadesini kullandı.

Türkiye’deki sürece ilişkin takvim vermesinin mümkün olmadığını vurgulayan Stoltenberg, “Onay için ne kadar zamana ihtiyaçları olduğu egemen meclislere kalmış bir şeydir. Her meclisin kendi takvimi vardır.” dedi.

Türkiye ile İsveç arasındaki ikili güvenlik mekanizmasının yılda bir üst düzey toplantı yapacağını, terörün tüm tür ve tezahürleriyle mücadele edileceğini aktaran Stoltenberg, bunun İsveç tarafından teklif edildiğini bildirdi.

Stoltenberg, AA muhabirinin Terörle Mücadele Özel Koordinatörünün özellikle PKK ve FETÖ gibi terör örgütleriyle mücadelede işlevi hakkındaki sorusunu yanıtlarken de NATO’nun 11 Eylül’den sonra terörle mücadele özel bir konumu bulunduğunu söyledi.

Terörle mücadelenin NATO’nun savunma planlarının da parçası olduğuna işaret eden Stoltenberg, terör dışında Rusya’nın iki ana tehdit olarak konumlandırıldığını vurguladı. Stoltenberg, terörle mücadelenin NATO’nun yeni kuvvet yapısına da yansıdığını, DEAŞ gibi terör örgütleriyle, terörün tüm tezahür ve şekilleriyle mücadele edildiğini, Afrika ve Orta Doğu’daki ülkelerle işbirliği yapıldığını, özel koordinatörün tüm bu çabalarda koordinasyon görevi bulunacağını aktardı.

Stoltenberg, “Terörle Mücadele Özel Koordinatörü terörle mücadele çabalarımızı güçlendirecek. Bu Türkiye’nin isteğiydi. Bugünkü anlaşmanın bir parçası olarak özel koordinatör atayacağım için ben de mutluluk duyuyorum.” dedi.

İsveç’in bugün AB üyesi olarak Türkiye’nin AB katılım sürecinin canlandırılması, Gümrük Birliği’nin modernize edilmesi ve vize serbestisi çabalarını destekleyeceği taahhüdünde bulunduğunu belirten Stoltenberg, “Bu İsveç’in AB üyesi olarak Türkiye’nin AB’ye yakınlaşması için yapacağı bir şeydir. NATO’nun bu sürecin parçası olması mümkün değildir.” ifadesini kullandı.

Erdoğan: Türkiye’nin AB’de önünü açın

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Litvanya’ya gelmeden yaptığı son açıklamada, “Önce gelin Türkiye’nin Avrupa Birliği’nde önünü açın, ondan sonra biz de Finlandiya ile ilgili nasıl onun önünü açtıysak, İsveç’in de önünü açalım.” demişti.

Erdoğan ayrıca, “Zirvede (NATO) Türkiye’ye yönelik yaptırım ve kısıtlama uygulayan müttefiklere bu yanlıştan süratle dönmeleri çağrımızı tekrarlayacağım.” demişti.

“İsveç’in NATO’ya üyelik sürecinin ilerleyebilmesi, üçlü mutabakatta kayıtlı hususların yerine getirilmesine bağlıdır.” şeklinde konuşmuştu.

Biden söz vermişti

1 Haziran’da ABD’nin Coloroda eyaletinde Hava Kuvvetleri Akademisi’nin mezuniyet töreninde konuşan ABD başkanı Biden, Finlandiya’nın üye olması ve yakın zamanda İsveç’in de katılmasıyla NATO’nun daha da güçleneceğini savunmuş, “Bu olacak. Söz veriyorum” demişti.

ABD Başkanı Joe Biden Türkiye’nin onay kararı sonrası yaptığı yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, İsveç’in NATO’ya katılım protokolünü onaylamak üzere TBMM’ye iletme taahhüdü dahil Türkiye, İsveç ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg tarafından yayımlanan açıklamayı memnuniyetle karşıladığını bildirdi.

“Avrupa-Atlantik bölgesinde savunma ve caydırıcılığı geliştirmek için Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye ile birlikte çalışmaya hazırım.” ifadesini kullanan Biden, İsveç’i NATO’nun 32. müttefiki olarak karşılamayı sabırsızlıkla beklediğini kaydetti.

Biden, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’e de kararlı desteği için teşekkür etti.

İsveç Başbakanı: Türkiye ile işbirliği formatında yeni ikili güvenlik diyaloğu kuracağız

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, Türkiye, İsveç ve NATO’nun Vilnius’taki üçlü görüşmesinin ardından Türkiye’nin, İsveç’in NATO katılım protokolünü Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sevk etme kararına ilişkin, “İsveç için güzel bir gün. (Türkiye ile) İşbirliği formatı olan, yeni bir ikili güvenlik diyaloğu kuracağız.” değerlendirmesinde bulundu.

Kristersson, Litvanya’nın başkenti Vilnius’taki NATO Zirvesi öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile ülkesinin NATO üyeliği başvurusu hakkında yaptığı görüşmenin ardından değerlendirmelerde bulundu.

İsveç’in NATO üyeliğinin onaylanması yönünde çok büyük bir adım atıldığını belirten Kristersson, Türkiye ile işbirliği formatı olan, yeni bir ikili güvenlik diyaloğu kuracaklarını söyledi.

İsveç’in Türkiye’ye Madrid’de verdiği taahhütlere uymaya devam edeceğinin de altını çizen Kristersson, “Bu, İsveç’in uzun vadeli bir taahhüdü. NATO üyesi olmak için yaptığımız bir şey değil.” dedi.

Türkiye- Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinin de görüşmede ele alındığını söyleyen Kristersson, “İsveç olarak Türkiye’nin AB sürecini destekliyoruz. Modernize edilmiş bir Gümrük Birliği ve vize serbestisi konusunda da desteklerimizi sürdüreceğiz.” ifadelerini kullandı.

İsveç’teki Kur’an-ı Kerim yakılması provokasyonlarına da değinen Kristersson, “Bu provokasyonlar İsveç’in NATO’ya girmemesi için yapılmıştı. Ayrıca Türkiye ve Müslümanlara hakaret etmek için yapılmıştı. Bence bunu yapanlar aklını başına almalı ve tehlikeli bir dünyada yaşadığımızı görmeli.” dedi.

İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström​​​​​​​ de Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Vilnius’ta bu akşamki müzakerelerin ardından İsveç’in NATO üyesi olması konusunda Türkiye’yle anlaşmaya vardık. Bu katılım sürecinin başlayacağı anlamına geliyor.” ifadelerini kullandı.

ABD Dışişleri Bakanlığı açıklaması

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, günlük basın toplantısında, basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

İsveç’in NATO üyeliği ile F-16 satışının iki ayrı konu olduğunu aktaran Miller, “F-16’ların satışı konusunda bir süredir Türkiye’yi desteklediğimizi kamuya açıkladığımız gibi, özel görüşmelerde onlara da söylüyoruz. Fakat biz her ne kadar inanmasak da bu konunun oradaki NATO üyeliğiyle bağlantılı olması gerektiğine inanan bir grup Kongre üyesi var.” ifadelerine yer verdi.

Miller, İsveç’in, NATO üyeliği konusunda Türkiye’nin endişelerini gidermek adına, “anayasasını değiştirdiğini, yeni bir yasa çıkararak terör zanlılarını tutukladığını ve soruşturmalara devam ettiğini” belirterek, bunların Türkiye’nin endişelerini gidermeye yeterli olduğuna inandıklarını ifade etti.

İsveç’in NATO üyeliğinin zamanının geldiğine inandıklarını kaydeden Miller, “Ancak bunun çok yakın bir gelecekte olması gerektiğine inanmamızın dışında, kesin bir tahminde bulunmak istemiyorum.” diye konuştu.

“Üst düzey Türk yetkililerle görüşmelerin devam edeceğini” belirten Sözcü, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in son 5-6 gün içinde üç defa görüştüğü Türk mevkidaşı Hakan Fidan ile “uygun bir zamanda yeni bir görüşme yapacağına emin olduğunu, konunun ABD için yüksek bir öncelik taşıdığını” kaydetti.

Miller, soru üzerine,Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) hedeflerini desteklemeye devam edeceklerini, bu konunun AB ile Türkiye arasındaki bir mesele olduğunu kaydetti.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcülüğünden AA muhabirine yapılan yazılı açıklamada, “ABD, Türkiye’nin AB’ye üye olma arzusunu her zaman destekledi ve desteklemeye devam ediyor.” ifadesi kullanılmıştı.

ABD Dışişleri Bakanının memnuniyeti

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Türkiye’nin, İsveç’in NATO’ya Katılım Protokollerini TBMM’ye sevk edeceği açıklamasını memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi.

Blinken, sosyal medya hesabından konuya ilişkin mesaj paylaştı.

İsveç’in NATO’nun 32. üyesi olmasının hem ittifakı güçlendireceğini hem de Avrupa’nın güvenliğine katkı sağlayacağını kaydeden Blinken, Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya Katılım Protokollerini TBMM’ye sevk edeceğini açıklamasını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.