Altılı Masa’da “aday krizi”: Millet İttifakı’nın geleceği ne olacak?

BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberi

Altılı Masa’nın son yapılan toplantısında, beş siyasi parti liderinin CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun aday gösterilmesi konusunda uzlaşmasına İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener itiraz etti.

Partisinin Genel İdare Kurulu’ndan aldığı yetkiyle CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına “hayır” diyen Akşener, Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’na adaylık çağrısı yaptı.

Kılıçdaroğlu ise yaptığı paylaşımda, “Bu sofrada siyasi oyunların, nezaketsizliğin, Erdoğan dilinin olmaması gerekirdi” derken, “Ben bu saatten sonra değişmem” açıklamasını yaptı.
Kılıçdaroğlu’nun adaylık konusunda geri adım atmayacağı belirtiliyor.

Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş, ayrı açıklamalarla Kılıçdaroğlu’na desteklerini yineledi, Millet İttifakı’nın yoluna devam etmesi çağrısı yaptı.

Yavaş, “Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu’nun iradesi dışında hareket etmeyeceğimizi belirtmiştik, aynı çizgideyiz” derken İmamoğlu, “Millet İttifakı’nın, eksilmeden çoğalarak büyüyeceğinden şüphem yoktur” sözlerini sarf etti.

Gözlerin çevrildiği İYİ Parti’de ise son anda masada bir uzlaşma olmazsa Akşener’in cumhurbaşkanlığına aday gösterileceği konuşuluyor.

Kriz nasıl başladı?

Masayı dağıtma noktasına getiren süreç 2 Mart tarihli Altılı Masa toplantısında başladı.

Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu’nun ev sahipliğinde, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan ve Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal’ın katılımıyla gerçekleşen toplantıda, cumhurbaşkanı adayının kim olacağı konuşuldu.
Kulislere yansıyan bilgilere göre Karamollaoğlu ve Uysal, Kılıçdaroğlu’nun adaylığını önerdi.
Babacan ve Davutoğlu da bu öneriye destek verdi.

“Parti tabanı Kılıçdaroğlu’na karşı, anket yaptıralım”

BBC Türkçe’nin edindiği bilgiye göre Akşener, İYİ Parti tabanının büyük bölümünün Kılıçdaroğlu’nun adaylığına karşı olduğunu ifade etti. Akşener, aday belirlemede milletin eğiliminin dikkate alınması gerektiğini belirterek, bu konuda anketlerin göz önünde bulundurulmasını istedi. İYİ Parti lideri, mevcut anketlere bakılabileceği gibi altı partinin hızlıca anket yaptırabileceğini de söyledi.

Ancak masadaki bazı liderler, “Bizim parti tabanlarımızda da Kemal Bey’le ilgili sorun var, ama masa bunu aşar” görüşünü dile getirdi; anket önerisine de “Ankete Kılıçdaroğlu artı beş lider ile Erdoğan’ı koyduğunuzda bu masa ezerek kazanır. Bu masa anketler üzerinden kurulmadı, masa kazanacak” gerekçesiyle karşı çıktılar.

“Görevlerine devam edecekler, kendilerine de söyledim”

Akşener, kamuoyu yoklamalarında Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun seçimi kazanacağının görüldüğünü ve bu iki isimden birinin tercih edilebileceğini ifade etti.
Alınan bilgiye göre bunun üzerine Kılıçdaroğlu, “Belediye başkanlarımız görevlerine devam edecekler, kendilerine de bunu söyledim” dedi.

Akşener, partisinin tutumunun iki ismin önerilmesi olduğunu anımsatarak, “Siz yetkili kurullarınızdan yetkiyle buraya geldiniz, ben kendi kurullarıma sorayım” dedi.

Kılıçdaroğlu’nun, “Bu durumda beş parti olarak açıklama yapalım” sözleri ise gerilimi artırdı ve Akşener, “O zaman ben buradan kalkayım” diye tepki gösterdi.

Diğer liderler araya girerken Akşener’in yetkili kurullarıyla görüşebilmesi için Pazartesi günü yeniden toplanılması kararlaştırıldı. Liderler, bu niyetlerini de “ortak imza” ile karara bağladılar.

GİK’te Kılıçdaroğlu’na ret

İYİ Parti Lideri Akşener, toplantıdan ayrıldıktan sonra partisinin Başkanlık Divanı üyeleriyle bir araya geldi. Sabah saat 03:00’e kadar süren toplantıda, anket yapılması ve iki ismin adaylığında ısrar edilmesi görüşü dile getirildi.

İYİ Parti lideri, Cumartesi günü yapmayı planladığı Genel İdare Kurulu (GİK) toplantısını bir gün öne çekti. GİK’te masada yapılan görüşmeleri ve eğilimi aktaran Akşener, bunu oylamaya sundu.

İYİ Parti kurmaylarının verdiği bilgiye göre toplantıda oybirliğiyle Kılıçdaroğlu’nun adaylığı reddedildi. GİK toplantısında son hamle olarak da İmamoğlu ile Yavaş’ın adaylığında ısrar edilmesi görüşü benimsendi. Bazı GİK üyeleri ise ortak adayda uzlaşılmaması durumunda Akşener’in aday olması görüşünü dile getirdi, ancak bu konuda bir karar alınmadı.

Açıklama beklentisi toplantıyı erken bitirdi

Toplantı sürerken CHP’li 11 belediye başkanının ortak imzayla Kılıçdaroğlu’nun adaylığına destek açıklaması yapacağı iddiaları kulislere yansıdı. Edinilen bilgiye göre bu olasılık dikkate alınarak Akşener’in açıklaması öne çekildi ve toplantı yaklaşık 45 dakikada bitirildi.

Kameraların karşısına geçen Akşener, “Geldiğimiz noktada, İYİ Parti bir kıskaca alınmış; bir dayatmaya mecbur bırakılmış; tıpkı yıllardır Türk Milleti’ne yapıldığı gibi ölüm ve sıtma arasında bir tercihe zorlanmıştır” diye başlayan açıklamasında sert bir üslup kullandı.
Akşener, Yavaş ve İmamoğlu’na adaylık çağrısı yaptı.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na çağrıda bulunan Akşener, “Siz bu milletin iradesiyle seçildiniz. Görevinizi en iyi şekilde yaptınız. Milletimizi enkazın altında bile yalnız bırakmadınız. Milletimiz gayretlerinizi gördü, yanınızda durdu. Bugün de çok kritik bir kırılmanın eşiğinde sizi göreve çağırıyoruz” dedi.

CHP Akşener’in çıkışını nasıl yorumladı?

Akşener’in açıklamalarının ardından partisinin MYK’sını olağanüstü toplayan Kılıçdaroğlu’nun yanıtı ise Twitter üzerinden, “Soframızı büyütmeye devam edeceğiz. Sabırla…” başlıklı video paylaşımıyla oldu.

“(Kurduğumuz Halil İbrahim) sofrasında siyasi oyunların, nezaketsizliğin, Erdoğan dilinin olmaması gerekirdi” diyen Kılıçdaroğlu, “Biz ülkeyi siyasal operasyonlarla yönetmeye talip olmayacağız, hepimizin sorumluluğu var ve sorumlu davranacağız” görüşünü dile getirdi.

Kılıçdaroğlu’nun, “Ben bu saatten sonra değişmem” mesajı ise partide “adaylıkta kararlılık” olarak yorumlandı.

CHP’de, Akşener’in çıkışı “Saray komplosu” olarak yorumlanıyor ve Kılıçdaroğlu’nun açıklamasındaki “operasyonlarla yönetmeye talip olmayacağız” ifadelerinin de bu vurguyu içerdiği belirtiliyor.

Ayrıca CHP’de Akşener’in Pazartesi günü toplantıya gelmemesi halinde masanın beşli olarak yoluna devam etmesi görüşü hakim.

Ancak nasıl yol yürüneceğinin diğer beş partinin genel başkanları ile bugün yapılacak toplantıda değerlendirileceği belirtiliyor.

Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, 2 Mart tarihli ortak açıklamaya göndermede bulunarak, “6 Mart’ta partisinin ev sahipliğinde bir araya geleceklerini” duyurdu.

Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal da “Millet İttifakı” olarak yola devam edileceğini duyurdu.

5 lider toplanıyor, CHP’li belediye başkanları Ankara’da

MYK toplantısı sürerken CHP Lideri Kılıçdaroğlu’nun Akşener dışındaki liderlerle telefon görüşmeleri yaptı. Bu çerçevede beş liderin Cumartesi saat 17.00’de Saadet Partisi Genel Merkezi’nde bir araya gelmesi kararlaştırıldı.

Genel merkezlerde hareketli saatler yaşanırken, CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu’nun, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’la görüşmeye gittiği ve bu görüşmenin yaklaşık bir saat sürdüğü bilgisi kulislere yansıdı.

Sabah saatlerinde çıktığı televizyon programında, masanın dağılmaması için gerekirse Ankara’ya gelip görüşmeler yapabileceğini belirten Ekrem İmamoğlu da akşam saatlerinde başkente geldi.

İYİ Parti neden rahatsız, ne yapacak?

İYİ Parti’nin Pazartesi günü Karamollaoğlu’nun ev sahipliğindeki toplantıya katılıp katılmayacağı henüz net değil. Bu konuda, yaptıkları çağrılara muhatapların nasıl yanıt vereceğinin beklenmesi yönünde eğilim belirlendi. Henüz bir karar alınmamakla birlikte İYİ Parti’de yeni bir uzlaşma olmaması veya İmamoğlu ile Yavaş’ın adaylığına diğer partilerin ikna olmaması durumunda “çoklu aday” formülü devreye sokulacak. Bu çerçevede İYİ Parti’de ağırlıklı görüş Akşener’in aday olması yönünde.

İYİ Parti kaynakları, “ortak aday” belirlenmesi için yola çıkılmasına karşın son ana kadar “adayım” demeyen Kılıçdaroğlu’nun partilerine dayatıldığı görüşünde.

İYİ Parti’de masada anket yapılması ve alternatif iki isim önerilmesine karşın Kılıçdaroğlu’nun “O zaman beş parti olarak bildiriyi imzalayalım” önerisi yapmasının “kendilerini yok sayma” anlamına geldiğini savunuluyor.

Kılıçdaroğlu’nun İYİ Parti’nin kararını beklemeden, sabah saatlerinde, fotoğraf çektirmek için bir fotoğraf stüdyosuna gitmesi, TİP ve Sol Parti ziyaretleri de diğer rahatsızlık başlıkları olarak gösteriliyor.

Kılıçdaroğlu’nun ikili görüşmeler dahil hiçbir zeminde kendi adaylığı konusunda Akşener’e görüş sormaması, masada oy oranları düşük siyasi partilerle aynı yaklaşıma tabi tutulması da İYİ Parti’yi rahatsız eden unsurlar.

“Masadan kalkmadık, kibarca kapı gösterildi”

İYİ Parti yöneticileri, partilerinin baştan beri milletin sesine kulak verilmesi çağrısı yaptığını ve Akşener’in de bunu dile getirdiğini belirterek, “Genel başkanımız çağrısını yaptı. Biz oradan gelecek cevaba göre ne yapacağımıza bakarız. Biz masadan kalkmadık, kibarca kapının önüne konulduk” görüşünü dile getiriyor.

BBC Türkçe’ye konuşan bir parti yöneticisi ise Akşener’in Kılıçdaroğlu’na itirazına karşın, “Ortak Cumhurbaşkanı adayımız ve geçiş süreci yol haritası konusunda ortak bir anlayışa ulaşmış bulunuyoruz” ifadelerini içeren bildiriye imza atmasının gerekçesini ise “uzlaşma umudu” olarak ifade etti.

Masadaki diğer partiler ne diyor?

Akşener’in sert çıkışına DEVA, Gelecek ve Saadet Partisi ise tepkili.

DEVA Partisi’nde, Akşener’in Kılıçdaroğlu’nun belediye başkanlarının adaylığına karşı olduğunu defalarca açıklamasına karşın kendisinin başka bir aday çıkarmaması eleştiriliyor.
Kılıçdaroğlu’nun aylardır adaylık niyetini ortaya koyduğuna işaret eden bir parti yöneticisi, “İmamoğlu ve Yavaş İYİ Partili değil. Şimdi onlara aday olun çağrısı yapmak, başkasının arazisine gecekondu dikmeye benziyor” görüşünü dile getiriyor. DEVA Partililer bundan sonraki sürecin ise yetkili kurullarında ve beş liderin bugün yapacağı toplantıda belirleneceğini ifade ediyorlar.

Cumartesi günkü toplantıya ev sahipliği yapacak olan Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da GİK ve il başkanlarını toplayacak. Saadet Partisi kulislerinde “aday tartışması” nedeniyle “masanın devrilmesi” eleştiri konusu oldu. Saadet Partisi’nde altı partiyi aday değil, “ilkelerin” bir araya getirdiği ve Akşener’in bütün süreç boyunca “ortak adayda” ısrarlı olduğu anımsatılıyor, “2018’deki gibi ittifak devam ederken çoklu adayı da konuşabilirdik. Ama bu yapılmadı” tepkisi dile getiriliyor.