Erakçi, Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi’nde devam eden BM İnsan Hakları Konseyinin 59. oturumunda konuştu.

Dünyanın önemli medeniyetlerinden ve yaklaşık 100 milyon nüfusa sahip İran’ın Filistin’de korkunç bir soykırım işleyen İsrail tarafından acımasızca saldırıya uğradığını belirten Erakçi, “İnsan Hakları Konseyinin her bir üyesi ve gözlemci devletin bu adaletsizlik karşısında ayağa kalkması ve ahlaki sorumluluğunu yerine getirmesi gerektiğini hatırlatmak isterim” dedi.

Erakçi, “İsrail, BM Şartı ve bu Konseyin savunduğu tüm ilke ve kurallara aykırı davranarak İran’a sebepsiz bir saldırı başlattı. Bu, 13 Haziran Cuma gününden bu yana halkıma karşı yürütülen haksız bir savaştır. İsrail, askeri personele, akademisyen ve sivil halka karşı hukuka aykırı ve suç teşkil eden bir dizi operasyon gerçekleştiriyor” diye konuştu.

İsrail’in hastane, ulaşım altyapısı ve yerleşim alanlarına yaptığı saldırılar sonucu yüzlerce vatandaşını kaybettiğini aktaran Erakçi, “Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) tam denetimi altında olan barışçıl nükleer tesislerimiz de hedef alındı. Oysa bu tür tesislere saldırmak uluslararası hukukta kesinlikle yasaktır. İsrail’in nükleer tesislere yönelik saldırıları, radyolojik sızıntı sonucu oluşabilecek çevresel ve sağlık tehlikesi göz önüne alındığında ağır savaş suçları kapsamındadır” şeklinde konuştu.

Erakçi, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının asla meşrulaştırılmaması gerektiğinin altını çizerek, bunun da bir suça ortaklık olduğunu vurguladı.

İran’ın kendini müdafaa hakkını kullandığını belirten Erakçi, “Toprak bütünlüğümüzü, ulusal egemenliğimizi ve güvenliğimizi tüm gücümüzle savunmak hakkımızdır, görevimizdir ve bunda kararlıyız. Bu, BM Şartı’nın 51. maddesinde de açıkça tanınan doğal bir haktır” değerlendirmesinde bulundu.

Erakçi’den, harekete geçilmesi vurgusu

Erakçi, İsrail’in savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işlediğini ve 1949’da imzalanan Cenevre Sözleşmesi’ni ihlal ettiğini vurgulayarak “Son 80 yılda insan hakları ve onurunu korumak için oluşturduğumuz bu pahalı sistem ve mekanizmalar eğer bir işe yarayacaksa, işte şimdi yarayacak. Harekete geçmemiz gerekiyor, yoksa BM temelli uluslararası hukuk sistemi ciddi şekilde aşınacaktır” ifadesini kullandı.

Devam eden diplomatik bir sürecin ortasında saldırıya uğradıklarını belirten Erakçi, bunu diplomasiye ihanet ve uluslararası hukuk ile BM sisteminin temellerine yönelik benzeri görülmemiş bir darbe olarak nitelendirdi.

Erakçi, İsrail’e karşı harekete geçilmesi gerektiğini belirterek “Bu, insanlık medeniyeti için tarihi bir andır. Medeni bir ulus haksız bir saldırganlık savaşına girdiğinde dünya, her devlet, her BM mekanizması ve organı; saldırganı (İsrail) durdurmak, cezasızlığı sona erdirmek ve suçluları sorumlu tutmak için hemen alarma ve harekete geçmelidir” diye konuştu.

İran Dışişleri Bakanı Erakçi, “Bu, hayatını diyaloğa ve diplomasiye adamış biri tarafından yapılan bir çağrıdır” diyerek sözlerini tamamladı.

Toplantıya kimler katıldı?

İsviçre’nin Cenevre kentindeki bir otelde başlayan toplantıya İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve beraberindeki heyetler katıldı.

Görüşme öncesi Tahran’da İran devlet televizyonuna konuşan İran Dışişleri Bakanı Erakçi, “Biz, ABD’yi İran’a yönelik saldırıda İsrail’in işbirlikçisi ve ortağı olarak görüyoruz. Siyonist rejimin saldırıları devam ederken ABD müzakere talebinde bulunuyor ve birkaç kez mesaj gönderdiler. Saldırı durmadıkça müzakere söz konusu olamaz.” ifadelerini kullanmıştı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesinin Dışişleri Bakanı Barrot’nun Cenevre’de Avrupalı ve İranlı mevkidaşlarıyla bir araya geleceğini, görüşmede İran’a nükleer konusunda diplomatik ve teknik müzakere teklifinin iletileceğini söylemişti. Fransa Dışişleri Bakanı Barrott, ABD Dışişleri Bakanı ile telefonda görüşmüş, Barrot da, ABD ile Fransa, “İran’ın asla nükleer silah geliştirmemesi veya edinmemesi için yakın işbirliğini sürdürme” konusunda mutabık kaldı açıklaması yapmıştı.

Alman Bakan Wadephul ise İngiltere ve Fransa ile Cenevre’de İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile yapılacak görüşme öncesi MDR radyosuna yaptığı açıklamada, “Mevkidaşlarımla beraber Cenevre’de bu görüşmeleri yürütmekten büyük memnuniyet duyuyorum ve başarılı olacağımızı umuyorum. Çünkü diplomatik görüşmeler her zaman askeri çatışmalarından daha iyidir.” demişti.

İngiliz Bakan da ABD’yi ziyaret ederek Amerikalı Bakan Rubio ile görüşmüş, daha sonra İngiltere’nin Washington Büyükelçiliği tarafından yayınlanan açıklamada, “Orta Doğu’daki durum tehlikeli olmaya devam ediyor. İran’ın asla nükleer silaha sahip olmaması gerektiğine kararlıyız. İran’ın çatışmanın derinleşmesini önlemek için nasıl bir anlaşma yapması gerektiğini tartıştık. Diplomatik bir çözüme ulaşmak için önümüzdeki iki hafta içinde bir fırsat penceresi var.” denilmişti.