İran devlet televizyonuna göre, Hürmüzgan Valisi Muhammed Aşuri, Hürmüzgan eyaletine bağlı Bender Abbas’ın Şehid Recai Limanı’nda hayatını kaybedenlerin sayısının 65’e çıktığını açıkladı. Vali Aşuri, “Yangın tamamen söndürüldü. Önceliğimiz patlama alanında hayatını kaybedenlerin cenazelerine ulaşmak.” dedi.

İran İçişleri Bakanı İskender Mumini ise devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, patlamanın “güvenlik önlemlerine uyulmaması ve ihmalkarlık gibi eksiklikler” nedeniyle meydana geldiğini söyledi.

İran’ın güneyinde Basra Körfezi kıyısında yer alan Bender Abbas Limanı’nda 26 Nisan’da öğle saatlerinde şiddetli bir patlama meydana gelmişti.

Limandaki bazı konteynerlerin patlamasıyla meydana gelen olayda son olarak can kaybının 46’ya ulaştığı, yaralı sayısının da 1000’i aştığı bildirilmişti.

Olay bölgesinden gelen görüntülerde ise limanın bir kısmının büyük hasar aldığı görülmüştü.

İranlı yetkililer, patlamanın sabotaj olduğuna dair şu ana kadar herhangi bir bulgu edinmediklerini açıklamıştı.

ABD-İran görüşmesinin üçüncü turu

Olayın, ABD-İran görüşmelerinin üçüncü turu Umman’da gerçekleştirilirken meydana gelmesi dikkat çekti.

ABD ile Umman’da yapılan görüşmelerden sonra İran devlet televizyonuna konuşan İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, görüşmelerin üçüncü turunun da dolaylı olarak Umman’ın aracılığında gerçekleştirildiğini ve Amerikan tarafıyla yazılı mesaj alışverişinde bulunduklarını belirtti. Görüşmelerin hızlı ilerlemesinden memnun olduklarını ve artık daha ciddi konuların ele alındığını aktaran Erakçi, “Genel konularda ve ayrıntılarda hala ihtilaflar var. Bazı ihtilaflar ciddi, bazıları ise daha az ciddi.” dedi.

Erakçi, buna rağmen görüşmelerde ilerleme sağlanacağına dair umutlu olduklarını ancak son derece temkinli olmaya devam ettiklerini ifade ederek, “Her iki taraf da ilerleme konusunda iradesini gösterdi ancak bazen sadece irade yeterli olmuyor ve belki de hiçbir sonuç elde edilemiyor. Bazı ciddi görüş ayrılıkları var fakat yine de hızlı bir şekilde ilerlemeyi umuyoruz.” diye konuşmasını sürdürdü.

İranlı bakan, müzakerelerde nükleer konu haricinde hiçbir konuyu görüşmeyeceklerini ve ABD tarafının da şu ana kadar nükleer dışı bir konuyu gündeme getirmediğini vurguladı.

ABD’li üst düzey yetkili: İlerleme sağlandı

ABD’li üst düzey bir yetkili, ⁠İran ile ABD’nin Umman’ın başkenti Maskat’taki görüşmesinin “olumlu ve verimli” geçtiğini söyleyerek, anlaşma yolunda ilerleme kaydedildiğini belirtti. ABD’li üst düzey bir yetkili, ⁠İran ile ABD müzakerelerine ilişkin Axios’a konuştu. Maskat’taki görüşmenin “olumlu ve verimli” geçtiğini söyleyen yetkili, “Daha yapılacak çok şey var. Ancak (bugün) anlaşma yolunda ilerleme kaydedildi.” ifadelerini kullandı.

Üçüncü tur görüşmelerinin “doğrudan ve dolaylı” yapıldığını anlatan yetkili, görüşmelerin dördüncü turunun ise haftaya Avrupa’da yapılacağını söyledi.

Tahran ile Washington, mektup trafiğinin ardından Umman’da 12 Nisan’da dolaylı görüşmeler yapmıştı. Taraflar, 19 Nisan’da İtalya’nın başkenti Roma’da yeniden Umman’ın aracılığında bir araya gelmişti. Hem İran hem ABD, müzakerelerde ilerleme kaydedildiğini açıklamıştı.

Pezeşkiyan’ın Azerbaycan ziyareti

Bender Abbas limanındaki patlamanın, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın, bir süredir gergin seyreden İran-Azerbaycan ilişkilerini normalleştirme amacıyla 28 Nisan’da yapacağı ziyaretin öncesinde gerçekleşmesi de dikkat çeken bir diğer nokta oldu.

Azerbaycan ziyareti öncesinde İran basınına açıklamalarda bulunan Pezeşkiyan, iki ülkenin bir bedenin uzuvları olduğunu söylemiş, son yıllardaki “yanlış anlaşılmalar” ve gerginliklerin giderilmesi gerektiğini belirtmişti. Pezeşkiyan, devam eden ilişkilerin normalleşmesi süreciyle birlikte İran ile Azerbaycan arasındaki işbirliklerinde hızlı ve anlamlı bir artışa tanık olacaklarını kaydetmişti.

Ziyaretinin bu sürece ciddi katkı yapacağını aktaran Pezeşkiyan, Bakü’de yapacağı temasların ekonomi, ticaret, kültür, turizm ve siyaset alanlarında hükümet, özel sektör ve kamu sektörü arasındaki bağların derinleştirilmesi ve işbirliğinin genişletilmesi sürecini önemli ölçüde kolaylaştıracağını ve hızlandıracağını ifade etmişti.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de, İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’ın ziyaretinin ikili ilişkilerin geliştirilmesi ve bölgesel süreçler açısından çok önemli olacağını söylemişti. Aliyev, İran da dahil tüm komşularıyla iyi ilişkiler içerisinde bulunmak istediklerini belirterek, İran’la ekonomi, ulaştırma ve enerji alanlarında geniş ikili gündeme sahip olduklarını bildirmişti.

Cumhurbaşkanı Aliyev, Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliğine yapılan saldırganın cezasının infaz edilmesini ve saldırının arkasındaki kişilerin tespit edilerek cezalandırılmasını beklediklerini vurgulamıştı.

Ziyaret, 2. Karabağ Savaşı sonrasında yaşanan birtakım gelişmelerle iki ülke arasında bazen gerilimin yükseldiği, bazen de tarafların olumlu açıklamalarıyla gerilimin azaldığı ilişkilerin hangi yöne evrileceği hususunda önem taşıyor.

Azerbaycan’da ortak basın toplantısı

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı ortak basın toplantısının başında, İran Cumhurbaşkanı ve beraberindeki heyeti karşılamaktan memnuniyet duyduğunu belirterek “İki ülkenin halkları uzun zamandır kardeşçe ilişkiler içindedir ve devletler arası ilişkiler de bu sağlam temel üzerine kuruludur. Bu ziyaretin, iki ülke arasındaki iş birliği ve ilişkilerin gelişmesine katkı sağlayacağına inanıyorum.” dedi.

İrna’nın aktardığına göre, Aliyev, Pezeşkiyan ile yapılan özel ve ortak görüşmelere atıfta bulunarak “Bugün iki ülke arasındaki stratejik ilişkilerin önemini vurguladık; her iki tarafın temel hedefi, faaliyetleri ve ilişkileri daha da geliştirmektir.” ifadelerini kullandı.

Ayrıca Aliyev “Bugün çok önemli belgeler de imzalandı. Bu belgelerin iki ülke cumhurbaşkanlarının huzurunda imzalanması, tüm alanlarda daha yakın iş birliği sağlama yönündeki ortak çabalarımızın göstergesidir.” açıklamasında bulundu.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı, İran ve Azerbaycan’ın uluslararası kuruluşlar bünyesinde birbirlerini desteklediklerini belirterek, gelecekte Birleşmiş Milletler, ECO (Ekonomik İşbirliği Teşkilatı) ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi örgütler çerçevesinde iş birliğinin devam edeceğini ifade etti.

Aliyev, iki ülke arasındaki iş birliğinin sadece ikili ilişkilerle sınırlı kalmayıp bölgesel ve çok taraflı alanları da kapsadığını, ekonomik alanda da çeşitli iş birliği projelerinin yürütüldüğünü belirtti.

Ayrıca, İran’ın Bender Abbas Limanı’ndaki patlama kazasında hayatını kaybedenler için taziyelerini ileten Aliyev, vefat edenler için Allah’tan rahmet, yaralılara ise acil şifalar diledi.

Aliyev, sözlerini “Bölgesel gelişmelere, kalıcı barışa, ülkelerin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine, iç işlerine müdahale edilmemesine büyük önem veriyoruz.” diye tamamladı.

Pezeşkiyan: Dini, inançsal ve siyasi pek çok ortak noktaya sahibiz