Nusret Güler

Cesaret ile korkaklık iç içe ve med cezir hâlinde birbirini kovalar. Bu bireyler için olduğu kadar toplumlar için ve “devlet aklı” diye kültürel dolaşıma sürülen ütopik ve mistik anlayış ve kurumlar için de geçerlidir.

Cesaretin de, korkaklığın da birer süreç olduğu bilinmelidir. Bazen biri diğerine galip gelebilir. Bazen de kimileri için korkaklık ilanihaye huy halinde tezahür edebilir.

İllâ ki her iki haslet de hareketlilik ve değişkenlik arz eder. Birine “cesur” ya da yapılan bir işe “cesurca” diyerek takdir ederiz. Ama aynı kişiye ya da benzer bir olaya “hain veya alçakça” diyebiliyoruz.

Hasletlerin ve duyguların kelime ve kavramlarla ifadesi statik değil bilakis akışkan ve değişkendir. Kimine göre yiğitçe ve cesurca görünenler, kimine göre de lüzumsuz, anlamsız ve aptalca görülebiliyor. Böylesi düalist anlayışların temelinde saf aklın kirletilerek işlevsizleştirilmesi ve doğallığından koparılma işi vardır.

Burada alınan eğitimin, kültürel ve politik argümanların etkisi yadsınamaz. Özellikle dini ve ahlaki yapılanmaların yönlendirmesi de gözden uzak tutulmamalıdır. Korkaklık kadar cesaret de sirayet edicidir. Birinden diğerlerine ve ötekilerine doğru dalga dalga yayılır.

Günümüz İslam coğrafyası fıtri cesaretini yitirmiştir. Bunda da Batı empozelerinin büyük etkisi/katkısı vardır. Zihinsel ve kültürel kölelik teknoloji ve dijital aygıtlarıyla mahrem alanlara kadar sirayet etmiştir.

Fıtri cesaretin ne olduğunun bilinemezliği hâlâ kendi içinde farklı problemleri barındırıyor olmasındandır. Fıtratın ilahi bir yönü vardır. Bu yüzden orijinal, organik ve katışıksızdır.

Fıtrat, yaratılış olarak anlaşılıyor. Ne var ki bu eksik bir algılamadır. İnsanın fıtratından salt yaratılışı alarak varlık tanımlamasının yapılması düşünülemez. Kaldı ki fıtrat çok yönlü ve çok içerikli bir anlamlar zincirini kendinde barındırır.

Kölelerin cesaretinin olmadığını söyleyemeyiz. Lakin onların cesareti efendilerinin müsaade ettiği ve bağışladığı kadardır. Bu ise kölelerin zincirleri ile orantılıdır. Sadakatlerinin test edildiğini her an hatırlarında tutarlar.

İslam dünyasının sözde yönetici ve iktidarları kölelikleri kadar yetkin ve etkilidirler. Öyle ki halkların cesaretlerini de törpüleyerek küresel emperyalistlerin kabul edebileceği çizgiye taşırlar.

Zaman zaman çizgiyi aşanların varsayımı ise “mezarlık yakınından geçerken türkü söylemek” gibidir. Aslından bir sapma yoktur. Fakat konjonktürel olarak süreli bir ses yükseltmek ya da farklı bir imaja bürünmek işlemi vardır.

Cesurluk ile yüreğin birincil derecede ilişkisi vardır. Onun için “yürekli” kavramı cesur ile eş anlamlı olarak kullanılır. Korkaklar için de “yüreksiz” denilir. Totalde her fert, her topluluk ve her ulus cesur kabul edilir. Bu cesaret telakkileri üzerinden de motive edilerek mitolojik kahramanlıklar üretilir.

Cesaret ve iman aynı paydanın özgün karakterinden beslenirler. İman, cesaretin içeriğini dizayn eder. Ona güç verir, güven telkin eder, enerji aktarır ve en önemlisi de cesarete strateji telkin eder.

Allah Rasülü’nün sîreti cesaret örnekleriyle doludur. Ancak bu cesaret kuru, göstermelik, akıl ve ferasetten hâli kör bir cesaret değildir. Rasûl’ün bir takım bekleme ve kabulleri ya da çekinceleri insanları negatif bir yoruma yönlendirmez. Bizatihi O’nun sabırla, metanetle ve ileri görüşlülükle özdeşleşen ilahi bir duruşu vardır.

Cesaret ve korkaklığın herkesi ve her işi bürüyen bir tarafı vardır. Derinden derine her şeyle etkileşimlidirler. Dolayısıyla zihinlere ve kültürlere büyük ölçüde tesir ederler. Kölelik ve özgürlük dualitesinde etkin rol üstlenirler.

Özetle: imanın, cesaret ve korkaklıkta belirleyici bir rolünün olduğu bilinmelidir. Bunun için her hassasiyetimizi ve her bir işimizi İslam’a ve imana göre inşa etmek gibi bir yükümlülüğü taşıyoruz. Bütün cehd ve gayretimiz de bu yöne doğru evirilmelidir.