Rusya

Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamaya göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Reisi’nin helikopter kazasında yaşamını yitirmesinin ardından Hamaney’e telgraf gönderdi. Putin, telgrafında Reisi’nin seçkin siyasetçi olduğunu, yurttaşlarından büyük saygı gördüğünü ve yurt dışında önemli bir otoriteye sahip bulunduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:

“İran halkının başına gelen büyük trajedide İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve diğer devlet adamlarının hayatını kaybetmesi nedeniyle en derin taziyelerimizi kabul edin. Reisi, Rusya’nın gerçek dostu olarak ülkelerimiz arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesine paha biçilmez kişisel katkıda bulundu, ilişkilerin stratejik ortaklık düzeyine çıkarılması için büyük çaba sarf etti. Reisi ile birçok kez görüşme fırsatım oldu ve bu güzel adamı hep hatırlayacağım.

Bu korkunç felakette hayatını kaybeden Cumhurbaşkanı ve diğer ölenlerin aileleri ile yakınlarına içten taziye ve desteklerimizi iletmenizi istiyorum. Onlara ve tüm İran halkına bu ağır, telafisi mümkün olmayan kayıplar karşısında metanet diliyorum.”

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, mesajında Reisi, Abdullahiyan ve diğer kişilerin helikopter kazası sonucu hayatını kaybetmesini “derin üzüntüyle karşıladıklarını” belirtti. Ölenlerin seçkin siyasi kişiler, İran devletinin çıkarlarını savunan “gerçek vatanseverler” olduğu değerlendirmesinde bulunan Lavrov, şu ifadeleri kullandı: “Rusya’da Reisi ile Abdullahiyan gerçek güvenilir dost olarak biliniyordu. Onların karşılıklı yarar sağlayan Rusya-İran işbirliğini ve güvene dayalı ortaklığı güçlendirmedeki rolleri paha biçilmez. Ölenlerin aile ve yakınlarına, İran halkına içten başsağlığı diliyoruz. Bu kederli zamanda düşüncelerimiz ve kalbimiz sizinle.”

NATO

NATO Sözcüsü Farah Dakhlallah, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, Reisi ve Abdullahiyan dahil helikopter kazasında hayatını kaybedenler için İran halkına başsağlığı diledi.

Avrupa Birliği

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, X hesabından yaptığı paylaşımda, helikopter kazasında hayatını kaybeden Reisi ve Abdullahiyan dahil heyetin diğer üyeleri ve mürettebat için “AB’nin en içten taziyelerini” sundu. Michel, “Düşüncelerimiz aileleriyle birlikte.” ifadesini kullandı. AB, dün, “kazayı yakından izlediklerini” bildirerek, İran’ın talebi üzerine Copernicus Acil Durum Yönetim Hizmeti’nin aktive edildiğini duyurmuştu.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell tarafından da yazılı açıklamada yapıldı. Açıklamada, “AB, pazar günü meydana gelen trajik helikopter kazasında hayatını kaybeden İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diğer İranlı yetkililer için taziyelerini sunar.” ifadesine yer verildi. Borrell, “tüm kurbanların aileleri ve kazadan etkilenen İran vatandaşlarına” başsağlığı diledi.

İtalya

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Mediaset kanalına sabah saatlerinde verdiği demeçte, İran’daki helikopter kazasına ilişkin değerlendirmede bulundu. “İran hükümetine ve halkına, benim dayanışmamı ve İtalyan hükümetinin dayanışmasını belirtmek istiyorum.” diyen İtalya Başbakanı, son birkaç saattir İranlı yetkililerin komplo yorumlarından ziyade bu olayın bir kaza olduğu tezine itibar ettiklerini gözlemlediğini dile getirdi.

Kazanın ardından İran’daki yeni yönetimin nasıl şekilleneceği ve buna ilişkin öngörüleri sorulan Meloni, “Gelecekteki İran liderliğinin, bölgede istikrar ve barış konusunda çalışma arzusu göstereceğini umuyorum. Avrupalı ve G7 müttefiklerimizle de sürekli temas halindeyiz çünkü özellikle zor bir bölgesel çerçevenin parçası olan bir meseleden bahsediyoruz.” yanıtını verdi. Başbakan Meloni, ayrıca Cumhurbaşkanı Reisi’nin yaşamını yitirdiği helikopter kazasına dair, ilgili bakanlar ve istihbarat birimlerinin başındaki isimlerle bugün bir toplantı yapacağını söyledi.

Lübnan’da 3 günlük yas ilan

Lübnan Başbakanı Necib Mikati’nin taziye mesajı, Lübnan resmi haber ajansı NNA tarafından paylaşıldı. Taziye mesajında, İran Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan’ın elim bir helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle Lübnan’da 3 günlük resmi yas ilan edildiği kaydedildi. Ayrıca, Lübnan’daki tüm resmi kurumlarda bayrakların yas boyunca yarıya indirileceği ve devlet televizyonları ile radyolarının programlarını bu acı hadiseye göre düzenleyeceği ifade edildi.

Irak’ta bir günlük yas

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, İranlı yetkililerin vefat haberini büyük bir üzüntüyle öğrendiğini belirterek, İran halkıyla dayanışmalarını ifade etti. Sudani ayrıca, “İran Lideri Ali Hamaney, İran hükümeti ve halkına en içten başsağlığı ve taziyelerimizi sunarız.” ifadelerine yer verdi.

Irak resmi ajansı INA’da yer alan habere göre, Irak Hükümet Sözcüsü Basim el-Avvadi konuya ilişkin açıklama yaptı. Avvadi, İranlı yetkililerin vefatı nedeniyle ülkede yarın 1 günlüğüne ulusal yas ilan edildiğini belirterek, “Bu zor zamanlarda kardeş İran halkı ve liderlerinin yanındayız ve üzüntü duygularıyla dayanışma içindeyiz.” ifadelerine yer verdi.

Özbekistan

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diğer kişilerin helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle İran dini lideri Ali Hamaney’e taziye mesajı gönderdi.

Taziye mesajında Mirziyoyev, Özbekistan ile İran arasındaki geniş kapsamlı işbirliği ve karşılıklı menfaatlere dayalı, uzun vadeli ortaklık ilişkilerinin geliştirilmesine büyük katkısı olan Reisi’nin hatırasının her zaman Özbek halkının kalbinde kalacağını bildirdi. Mirziyoyev mesajında, dost İran halkına, merhumların ailesi ve yakınlarına derin başsağlığı dileklerini iletti.

Daha önce Özbekistan Dışişleri Bakanlığı, helikopter kazasının meydana gelmesinin ardından İran’a gereken her türlü yardıma hazır olduğunu açıklamıştı.

Pakistan

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, X sosyal medya hesabından konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanı Reisi’nin helikopterinin düşmesiyle ilgili gelişmeleri endişeyle takip ediyordum. İyi haberler almayı umuyordum ancak ne yazık ki böyle olmadı.” ifadesini kullandı. Kaza dolayısıyla İran’a taziyelerini ve başsağlığı dileklerini ileten Şerif, yaklaşık 1 ay önce ağırladıkları Reisi ve Abdullahiyan’ın Pakistan’ın “iyi dostları” olduğunu belirtti. Şerif, İran’la dayanışma amacıyla bir günlük yas ilan edileceğini ve bayrakların yarıya indirileceğini duyurdu.

Hindistan

Hindistan Başbakanı Narendra Modi de X’ten yaptığı paylaşımda, “(Reisi’nin) Hindistan ile İran arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesine yönelik katkıları her zaman hatırlanacaktır.” ifadesine yer verdi. Modi, Reisi’nin ailesine ve İran halkına taziyelerini ileterek, “bu acı gününde İran’ın yanında olduklarını” kaydetti.

Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar da Reisi ve Abdullahiyan’ın vefat haberi karşında şoke olduğunu aktararak ailelerine başsağlığı diledi.

Maldivler

Maldivler Devlet Başkanı Muhammed Muizzu da X’ten yaptığı açıklamada, Reisi ve Abdullahiyan’ın “zamansız” vefatından dolayı üzüntü duyduğunu belirtti.

Azerbaycan

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, mesajında şu ifadelere yer verdi: “Dost ve kardeş İran Cumhuriyeti ve halkının ağır kaybı, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diğer kişilerin helikopter kazasında trajik bir şekilde hayatını kaybetmesi haberi bizi derinden sarstı. İran halkı, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi şahsında, hayatı boyunca ülkesine özveri ve sadakatle hizmet eden seçkin bir devlet adamını kaybetti. Onun aziz hatırası her zaman kalbimizde yaşayacak. Bu üzücü günde yüce Allah’tan dost ve kardeş İran halkına sabır ve metanet diliyor, acılarını paylaştığımızı ifade ediyor, size, hayatını kaybedenlerin aile ve yakınlarına, tüm halkınıza kendi adıma ve Azerbaycan halkı adına başsağlığı diliyorum. Allah rahmet eylesin.”

Belarus

Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, mesajında söz konusu haberi derin bir üzüntüyle karşıladığını belirterek, kazada hayatını kaybeden devlet yetkililerinin İran’ın uluslararası arenada yüksek statüsünün güçlenmesine ve büyümesine katkıda bulunduğunu ifade etti.

Belarus lideri Lukaşenko, “Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, tüm hayatını İran halkına özverili şekilde hizmete adamış bilge bir lider olarak tarihe geçecektir.” ifadesini kullandı. Reisi’nin Belarus’un gerçek dostu olduğunu ve iki ülke işbirliğinin gelişmesine büyük önem verdiğini hatırlatan Lukaşenko, “Onun adı sonsuza kadar ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin tarihçesinde yer alacak. Belarus halkı ve kendi adıma kurbanların ailelerine, yakınlarına ve İran halkına en içten dileklerimle destek ve taziyelerimi sunuyorum.” açıklamasında bulundu.

Kazakistan

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, mesajında Reisi ve dava arkadaşlarının ölüm haberini derin üzüntüyle karşıladığını belirtti. Reisi’nin bölgede istikrarı korumak için özverili şekilde çalışan seçkin devlet adamı olduğunu ifade eden Tokayev, İran dini lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir’e  gönderdiği mesajında şunları kaydetti:

“Onun girişimleri ve başarıları, uluslararası toplum tarafından büyük takdirle karşılandı. İbrahim Reisi, Kazakistan’da her zaman sorumlu lider, uluslararası düzeyde yetkili politikacı, ikili işbirliğinin güçlendirilmesine önemli katkılarda bulunan kişi olarak hatırlanacak.”

IKBY

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başbakanı Mesrur Barzani de X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, İran İslam Cumhuriyeti liderliği, hükümeti ve halkına en derin başsağlığı dileklerini sunduklarını belirterek, “Bu zor anda düşüncelerimiz İran halkıyla birliktedir.” ifadelerini kullandı.

Malezya

Malezya Başbakanı Enver İbrahim, X’teki hesabından yaptığı açıklamayla, “Reisi, Abdullahiyan ve diğer bazı yetkililerin trajik ölümlerinden” üzüntü duyduğunu ifade ederek, “bu son derece zor zamanda İran halkına en içten taziyelerini” sunduğunu belirtti. Reisi ile geçen sene Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sırasında bir araya geldiğini anımsatan Enver, “Malezya-İran ilişkilerini güçlendirmeye, halklarımızın ve Müslüman dünyasının iyiliği için birlikte çalışmaya söz verdik. Taahhüdümüz yerine getirilecektir.” ifadelerini kullandı.

Endonezya

Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi de X’teki hesabından, “Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, yakın dostum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve Cumhurbaşkanına eşlik eden heyetin hayatını kaybetmesinden dolayı üzüntü duydum.” paylaşımında bulundu.

Filipinler

Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “trajik” helikopter kazasında hayatını kaybeden Reisi ve Abdullahiyan’ın ailelerine taziyelerini sundu.

Tayland

Tayland Başbakanı Srettha Thavisin de X’ten yaptığı açıklamada, “İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki heyetin trajik vefatını büyük üzüntüyle öğrenmiş bulunuyorum. Bu zor zamanda ailelerine ve İran halkına taziyelerimi sunuyorum.” ifadelerine yer verdi.

Sri Lanka

Sri Lanka Devlet Başkanı Ranil Wickremesinghe, X’teki paylaşımında, helikopter kazasında yaşamını yitirenlerin ailelerine, İran hükümetine ve halkına başsağlığı dileklerini ileterek, “Sri Lanka, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diğer üst düzey İranlı yetkililerin trajik ölümü karşısında derinden sarsılmış ve üzüntü duymuştur.” ifadesini kullandı.

Nepal

Nepal Başbakanı Pushpa Kamal Dahal Prachanda da X üzerinden yaptığı paylaşımla “Reisi’nin ailesi, İran hükümeti ve dost İran halkı” için taziye mesajı yayımladı. Prachanda, “İran Cumhurbaşkanı Sayın Reisi’nin trajik vefatından derin üzüntü duydum.” ifadesini kullandı.

Yeni Zelanda

Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Winston Peters da X’ten yaptığı paylaşımda, Reisi ve Abdullahiyan’ın ailelerine taziyelerini sundu.

Libya

Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, sosyal medya hesabındaki mesajında, “Dün yaşanan acı kaza sonrasında İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve beraberindekilerin ölümü nedeniyle İran halkına ve liderlerine en içten taziyelerimizi sunarız.” ifadelerini kullandı. İran ile dayanışma içinde olduklarını kaydeden Dibeybe, hayatını kaybedenlere Allah’tan mağfiret yakınlarına da sabır dileklerinde bulundu.

Türkiye

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Geçirdiği helikopter kazasında maalesef vefat ettiğini öğrendiğimiz değerli mevkidaşım, kardeşim, İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın İbrahim Reisi’ye, Cenabıallah’tan rahmet niyaz ediyorum.” ifadesini kullandı. Merhum Reisi ile aynı helikopterde hayatını kaybeden İran Dışişleri Bakanı ve diğer kişilere de Allah’tan rahmet temennilerini ileten Erdoğan, şöyle devam etti:

“Başta İran İslam Cumhuriyeti’nin Dini Lideri Sayın Ali Hamaney olmak üzere, dost ve kardeş İran halkına, hükümetine, Sayın Reisi’nin ve diğer merhumların ailelerine en derin taziyelerimi iletiyorum. Görevde olduğu süre boyunca İran halkının ve bölgemizin huzuru için verdiği çabalara bizzat şahitlik eden bir mevkidaşı olarak, Sayın Reisi’yi saygıyla ve minnetle yad ediyorum. Türkiye olarak pek çok kez olduğu gibi bu zor ve müessif günlerinde de komşumuz İran’ın yanında olacağız.”

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan’ın helikopter kazasında hayatını kaybetmesine ilişkin şunları söyledi: “Maalesef İran’dan gelen vefat haberleri bizleri derinden üzmüştür. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve kıymetli mevkidaşım, değerli dostum Hüseyin Emir Abdullahiyan’a Allah’tan rahmet diliyorum. Dost ve kardeş İran halkının acısını derinden paylaşıyoruz. Kaza haberini ilk aldığımız andan itibaren İran makamlarıyla, kardeşlerimizle temas halinde olduk.” Türkiye’nin arama kurtarma çalışmaları için AFAD, Milli Savunma Bakanlığı ve diğer kuruluşlarıyla elindeki tüm imkanları seferber ettiğini belirten Fidan, “Ama maalesef bu üzücü haber bizi derinden üzdü. Başta Sayın Reisi, Sayın Abdullahiyan ve vefat eden diğer şahıslara Allah’tan rahmet diliyorum. Ailelerine başsağlığı ve sabır diliyorum. İran halkının başı sağ olsun” diye konuştu.