TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı, eski Cumhurbaşkanı yardımcısı AK Parti Ankara milletvekili Fuat Oktay, TBMM ve ABD Senatosu arasındaki karşılıklı temas ve ziyaretlerin artırılmasının ikili ilişkilerine olumlu katkı yapabileceği konusunda mutabık kaldıklarını bildirdi.
ABD ziyaretini sürdüren Fuat Oktay, birçok senatör ve kurumla görüşmelerini sürdürüyor. Oktay dün X hesabından paylaştığı mesajlarda şu ifadeleri kullandı:
“Washington’da düşünce kuruluşları ile temaslarımız kapsamında CSIS (Center for International and Strategic Studies) isimli düşünce kuruluşu tarafından düzenlenen toplantıda Vaşington Büyükelçimiz Sedat Önal ile birlikte dış politika alanında çalışan kıdemli uzmanlarla bir araya geldik. CSIS Kıdemli Uzmanı Bülent Alirıza’nın moderatörlüğünde yapılan ve ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi Francis Ricciardone, ABD’nin eski Afganistan Özel Temsilcisi ve Bağdat, Kabil ve BM Büyükelçisi Zalmay Khalilzad, Center for American Progress Kıdemli Uzmanı Alan Makovksy, ABD Dışişleri Bakanlığı, Siyaset Planlama Birimi yetkilisi Andrew Hay ve ABD Dışişleri Bakanlığı, Silahsızlanma Birimi yetkilisi Daniel O’Grady’in davetli olduğu toplantıda, Türkiye’nin ABD ile ikili ilişkiler ve bölgesel konulardaki tezlerini anlattık. TBMM ve ABD Kongresi arasında temasların artırılmasının ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilere ve iki ülkenin uluslararası konularda yapabileceği işbirliğine sağlayabileceği katkıyı değerlendirdik.”
“ABD Kongresi ile gerçekleştirdiğimiz temasların üçüncü gününde ABD Senatosu’nda, Dış İlişkiler Komitesi Kıdemli Cumhuriyetçi Üyesi Senatör Jim Risch, Dış İlişkiler Komitesi Üyesi ve NATO Gözlem Grubu Eşbaşkanı Demokrat Senatör Jeanne Shaheen ve Silahlı Hizmetler Komitesi Üyesi Cumhuriyetçi Senatör Thom Tillis ile görüştük. Türkiye’nin ABD’den F-16 alımı, CAATSA yaptırımları, Gazze, Ukrayna-Rusya savaşı, Irak, Suriye, NATO, terörle mücadele başta gelmek üzere iki ülkeyi ilgilendiren konularda fikirlerimizi karşılıklı olarak açık şekilde aktardık. TBMM ve ABD Senatosu arasındaki karşılıklı temas ve ziyaretlerin artırılmasının ikili ilişkilerimize olumlu katkı yapabileceği konusunda mutabık kaldık.”
“Bugün Amerika Diyanet Merkezi’nde cuma namazımızı eda ettik. Akabinde Amerikalı bir kız kardeşimizin Müslüman olmasına şahit olduk. Mevla şehadetini kabul eylesin.”
Basın mensupları ile bir araya geldi
Fuat Oktay, Washington’da görev yapan Türk basın mensuplarıyla bir araya geldiği toplantıda yaptığı görüşmelere ilişkin kısa değerlendirmelerde bulundu.
Fuat Oktay, temasları boyunca Kongre üyeleriyle ikili ve bölgesel ilişkilerden ticari ortaklıklara kadar geniş bir perspektife iki ülkeyi ilgilendiren birçok konuyu görüştüklerini ve Kongre üyeleriyle görüşmelerinin çok yapıcı geçtiğini aktardı, “Özellikle Temsilciler Meclisi ve Senato boyutunda daha yapısal bir ilişkiyi geliştirme ve var olan mekanizmaları çalıştırma amacıyla buradayız. TBMM ile Kongre arasında daha yapısal ilişkileri kurmanın vakti geldi.” dedi ve bu yöndeki uzun zamandır bazı hazırlıkların yapıldığını söyledi.
4 senatör ve 12 Temsilciler Meclisi üyesiyle bir araya gelerek doğrudan Türk-Amerikan ilişkilerini ilgilendiren konuları ele aldıklarını anlatan Fuat Oktay, terörle mücadeleden Gazze’ye kadar birçok başlıkta Türkiye’nin durduğu yeri muhataplarına aktardıklarını söyledi.
“ABD ile ortak çıkarlarımızın olduğu gibi görüş ayrılıklarımızın olduğu konular da var.” diyen Fuat Oktay, son bir yılda Türkiye ile ABD arasında işbirliği ve koordinasyon gerektiren pek çok başlık olduğuna dikkat çekti.
Stratejik Mekanizma Toplantıları
İki devlet arasında 7. Stratejik Mekanizma Toplantısının icra edildiğini kaydeden Fuat Oktay, kendilerinin de parlamentolar arasındaki bağları güçlendirmek üzere bu tür ziyaretleri yaptıklarını ifade etti.
Dışişleri Komisyonu Başkanı, Kongre üyeleriyle görüşmelerinde özellikle NATO güvenlik şemsiyesi ve terörle mücadele başlıklarının önemli şekilde ele alındığını ve Türkiye’nin NATO’nun İsveç ve Finlandiya ile genişlemesi sürecinde hem şeffaf hem de yapıcı şekilde süreci yönettiğini vurguladı.
“NATO bir güvenlik şemsiyesi ise, ki öyledir, her bir üyenin diğerlerine mutlak şekilde güveniyor olması lazım.” diyen Oktay, özellikle İsveç’in NATO’ya üyelik süreciyle ilgili Ankara’nın gündeme getirdiği terörle mücadele hassasiyetlerini Kongre’de de anlattıklarını belirtti.
ABD’nin teröre verdiği destek
Fuat Oktay, ABD’nin Suriye’de terör örgütü YPG/PKK’ya verdiği destekle ilgili olarak, “Özellikle PKK ile mücadele noktasında, DEAŞ’la mücadele yani bir terör örgütüyle mücadele bahanesiyle bir başka terör örgütüyle ortaklık yapmasının kabul edilemeyeceğini doğrudan ifade ettik.” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin tüm terör örgütleriyle mücadelede ilkesel hareket ettiğini vurgulayan Oktay, bir NATO müttefikinin bir terör örgütüyle ortaklık yapıyor olmasının kabul edilemez olduğunun altını çizdi.
ABD’nin YPG/PKK’ya desteğini kesmesi durumunda ikili ilişkilerde yepyeni bir sayfanın açılabileceğini kaydeden Oktay, bir Kongre üyesinin de aynı şekilde bu durumun kabul edilemez olduğunu söylediğini belirtti.
Terörle mücadele konusunda FETÖ ile mücadele bağlamını da gündeme getirip tüm detayları aktardıklarını söyleyen Oktay, ilgili kurumlar nezdinde sürecin devam ettiğini söyledi.
‘Filistin’de sorun yüz yıldır devam ediyor’
Fuat Oktay, yaptıkları görüşmelerde Gazze meselesinin ana başlıklardan biri olduğunu ileri sürerek, “Gazze konusunda görüş ayrılıklarımız var, özellikle hangi açıdan baktığımızla alakalı; İsrail’in güvenliği ve Hamas’la ilgili bakış açısı.” dedi.
35 binden fazla insanın ölümüne sebebiyet veren olayların sadece Hamas parantezine alınarak açıklanamayacağını, Filistin’deki sorunun neredeyse yüz yıldır devam ettiğini vurguladı.
İsrail-Filistin meselesinin tek taraflı bir bakış açısıyla çözülemeyeceğini vurgulayan Oktay, “Bugün orada zulüm altında olanların Filistinliler olduğunu görüyoruz.” dedi.
Türkiye’nin İsrail halkıyla bir sorunu olmadığını, sorunun İsrail yönetiminin Gazze’deki şiddeti ve politikaları olduğunu anlatan Fuat Oktay, Gazze’de ateşkesin sağlanması ve bir an önce insani yardımların bölgeye girmesinin öncelikleri olduğunu belirtti.
‘Savaşı ABD durduracak’
İki devletli çözüm konusunda aslında tarafların mutabık olduğunu ancak bunun yöntemi ve detayları konusunda birçok görüş farkının olduğunu hatırlatarak, “Bu savaşı durduracak taraflardan biri asıl ABD tarafıdır, İsrail nezdindeki baskıyı artırması gerekir. Türkiye olarak biz de Filistin nezdinde her türlü katkıyı verebiliriz.” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin İsrail’le ticareti kesme amacı ABD’lilere anlatıldı
Türkiye’nin İsrail’le ticari ilişkilerini askıya alma sürecini anlatan Fuat Oktay, buradaki amaçlarının bir an önce Gazze’de ateşkesin sağlanması olduğunun altını çizdi ve bu konudaki duruşlarını ABD’li muhataplarına da aktardıklarını söyledi.
Fuat Oktay, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve bağımsızlığını temel aldıklarını ve hem ABD hem de Rusya’daki ilgili muhataplarıyla görüşmelerinde açıkça dile getirdiklerini anlattı. Rusya ile Ukrayna’yı yeniden barış masasına getirme amacının devam ettiğini ve bunun için çaba gösterdiklerini ifade eden Oktay, bununla beraber tek taraflı yaptırımlara sıcak bakmadıklarını kaydetti.
ABD’nin uzattığı F-16 süreci
Fuat Oktay, F-16’ların teslimatı konusunda, satışın Kongre’den geçmesinin önemli olduğunu ancak teslimatların ivedi yapılabilmesi noktasında süreci yakından takip ettiklerini, “Biz burada sürecin bir an önce tamamlanması hususunu Kongre üyelerine ilettik.” sözleriyle belirtti.
ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı yaptırımlar
Fuat Oktay, “ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşılık Verme Yasası” (CAATSA) olarak bilinen Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini alması sürecinde Ankara’ya uygulanan yaptırımların artık yeniden tartışılması ve kaldırılması gerektiğini vurguladı.
Fuat Oktay, “Biz özellikle artık bu CAATSA yaptırımlarının kaldırılmasının zamanın geldiğini söyledik. O zaman S-400’lerin F-35’lerle karıştırılması olayı, ilgisiz birçok olay birbiriyle karıştırıldı orada.” dedi ve Türkiye’nin son yıllarda bu alanda ciddi yerli imkan ve kabiliyetler geliştirdiğini söyledi.
Türkiye’nin bu konudaki ana amacının CAATSA yaptırımlarının kaldırılması olduğunu söyleyen Oktay, Türkiye’nin F-35 programına dönüş gibi bir durumla çok da yakından ilgilenmediğini belirtti.
Doğu Akdeniz, Kıbrıs, Azerbaycan-Ermenistan, Irak
TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Oktay, ayrıca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile ilgili Türkiye’nin önceliklerini, Doğu Akdeniz’le ilgili tezlerini, Azerbaycan-Ermenistan barış süreciyle ilgili görüşlerini ve Irak gibi önemli bölgesel komşularla ortak başlıkları da Kongre üyeleriyle paylaştıklarını anlattı.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *