Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle gıda krizi riskinin ortadan kaldırılması amacıyla oluşturulan “tahıl koridoru”ndan bugüne kadar 33 milyon tona yakın tahıl taşındı.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, 1 Ağustos 2022’de ilk geminin hareket etmesinden bugüne kadar tahıl koridorundan 1000’den fazla gemi ile 33 milyon tona yakın tahıl taşındı.

Koridordan geçen tahılın yüzde 40’ı Avrupa’ya, yüzde 30’u Asya’ya, yüzde 13’ü Türkiye’ye, yüzde 12’si Afrika’ya ve yüzde 5’i Orta Doğu’ya taşındı.

Müşterek Koordinasyon Merkezi

Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle gıda konusunda yaşanan krizin çözülmesine yönelik Türkiye’nin diplomatik çabalarıyla geçen yıl temmuz ayında Birleşmiş Milletler (BM) ile koordineli olarak İstanbul’da “Müşterek Koordinasyon Merkezi” kuruldu. Tahıl ürünlerinin güvenli transferi buradan takip edilmeye başlandı.

Tahıl yüklü ilk gemi, 120 günü kapsayan anlaşma kapsamında 1 Ağustos 2022’de Ukrayna’nın Odessa Limanı’ndan yola çıktı.

Anlaşma kapsamında Ukrayna limanlarından ayrılan ilk gemi olma özelliğini taşıyan “Razoni” isimli Sierra Leone bayraklı kuru yük gemisi, 26 bin ton mısır ile Lübnan’ın Tripoli Limanı’na hareket etti.

Razoni’den 4 gün sonra Panama bayraklı “Navistar” İrlanda’ya, Malta bayraklı Rojen İtalya’ya, Türkiye bayraklı Polarnet Türkiye’ye Odessa ve Çernomorsk limanlarından 60 bin ton tahılı taşımak üzere ayrıldı.

Bunların ardından “Mustafa Necati”, “Star Helena”, “Glory”, “Riva Wind”, “Sacura”, “Arizona”, “Ocean Lion”, “Rahmi Yağcı”, “Sormovskiy 121” adlı gemiler seyrine başladı.

Gemilerin büyük bölümü Tekirdağ, İskenderun ve İzmir gibi Türkiye’deki limanlara ulaştı.

İstanbul’da kontrol

İlk geminin 1 Ağustos 2022’deki hareketinden sonra, iki hafta içinde Ukrayna limanlarından çıkan gemi sayısı 25’e, taşınan tahıl miktarı 800 bin tona ulaştı.

Dünya genelinde gıda krizi yaşanmasının önüne geçme amacıyla varılan mutabakat, sadece Ukrayna limanlarındaki gemilerin ayrılmasını değil, aynı zamanda İstanbul’da kontrolü yapılan gemilerin Ukrayna’ya tahıl sevkiyatını da kapsıyordu.

Bu kapsamda, İstanbul Boğazı’ndan kontrolü yapılarak Ukrayna’ya giden ilk gemi Barbados bayraklı “Fulmar S” oldu. Gemi, 12 bin ton mısırı Çernomorsk Limanı’ndan alarak İzmir’e ulaştırdı.

Türkiye’nin girişimleri

Gemilerin tahıl sevkiyatı sürerken Rusya, 29 Ekim 2022’de Sivastopol’daki saldırılar nedeniyle tahıl girişiminin geçici olarak durdurulduğunu BM ve Türkiye’deki makamlara iletti. Bunun üzerine Ukrayna limanlarından gemi çıkışı durduruldu.

Krizin daha da derinleşmesine engel olmak için Türkiye “lider diplomasisi”ni harekete geçirdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile telefonda görüştü.

Dönemin Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna Savunma Bakanı Aleksi Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile görüşmelerinin ardından Türkiye’nin diplomatik girişimleriyle sevkiyat 2 Kasım’da yeniden başladı. Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması, 19 Kasım’dan itibaren 120 gün süreyle uzatıldı.

İkinci uzatma kararı

Söz konusu uzatma kararının dolmasına yakın mart ayının başında Türkiye, Ukrayna, Rusya askeri heyetleri ve BM temsilcileri, tahıl koridorunun temellerinin atıldığı İstanbul’daki Kalender Kasrı’nda bir araya geldi.

Görüşmelerin ardından uzatma kararının süresinin dolduğu 18 Mart’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan, “tahıl koridoru”nun açık kalmaya devam edeceğini, anlaşmanın süresinin uzatılmasına karar verildiğini açıkladı.

Seddülbahir Kalesi ve Gelibolu-Eceabat Devlet Yolu Açılış Töreni’nde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Rusya ve Ukrayna’nın esir takaslarıyla birlikte savaştan sonra en önemli uzlaşma konusu olan anlaşmanın süresi bugün itibarıyla bitiyor. Her iki tarafla da yaptığımız görüşmeler sonunda 19 Mart’ta bitecek anlaşma süresinin uzatılmasını sağladık.” dedi.

Binden fazla gemi

İkinci uzatmanın süresi mayıs ayında dolarken Türkiye’nin girişimleri sonucu tahıl koridorunun yönelik anlaşma bir kez daha uzatıldı.

Mayıs ayında alınan iki aylık uzatma kararı bugün dolarken, anlaşma gereği taraflardan birinin itirazı olmaması durumunda tahıl koridoru faaliyetine devam edecek.

Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri konuya ilişkin yaptıkları açıklamada, “17 Temmuz’da süresi dolacak olan Tahıl Girişimi’nin uzatılmasına yönelik BM, Rusya Federasyonu ve Ukrayna yetkilileri ile temaslarımız Dışişleri Bakanlığı ile koordineli olarak devam etmektedir.” ifadelerini kullanmıştı.

Erdoğan: (Tahıl Koridoru Anlaşması) Putin’in bu insani köprünün devamını istediğine inanıyorum

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suudi Arabistan’a hareketinden önce Atatürk Havalimanı’nda düzenlenen basın toplantısında konuştu.

Erdoğan, Rusya-Ukrayna arasındaki çatışmaların daha fazla yıkıma, gözyaşı ve drama yol açmaması için yoğun çaba harcadıklarını belirterek, “İlk günden itibaren ‘savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz’ diyoruz. Birinci yılına girmek üzere olduğumuz Karadeniz Girişimi, insani mülahazaların çatışma dinamiklerine galebe çaldığını ispatlayan bir projedir.” değerlendirmesinde bulundu. Bu girişimin önemli bir diplomatik başarı olarak şimdiden tarihe geçtiğini dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:

“Girişim sayesinde dünya piyasalarına 33 milyon tondan fazla tahıl ürünü sevk edildi. Böylece gelir seviyesi düşük birçok ülkenin gıda krizine sürüklenmesinin önüne geçildi. Karadeniz Girişimi’nin devam etmesine atfettiğimiz önemi farklı vesilelerle dile getirdik. Bu amaçla diplomatik gayretlerimizi son günlerde yoğunlaştırdık. Girişimin bu noktaya gelmesine katkıda bulunan ilgili tüm taraflara tekrar teşekkür ediyorum. Bugün yapılan açıklamaya rağmen, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı dostum Putin’in bu insani köprünün devamını istediğine inanıyorum. Bu arada Dışişleri Bakanı, muhatabıyla görüşmelerini yapacak. Biz de seyahatten döner dönmez, Sayın Putin ile ben de görüşmelerimi yapacağım. Kendisiyle ağustos ayında ülkemizde bir araya geldiğimizde tüm bu hususları görüşme fırsatını da bulacağız. Ayrıca Rus tahıl ve gübresinin sevkinin önünün açılması noktasında nasıl hareket edebileceğimizi de istişare edeceğiz.”

Almanya, Rusya’ya “tahıl anlaşmasını uzatması” çağrısında bulundu

Hükümet Sözcü Yardımcısı Christiane Hoffmann, Berlin’de yaptığı açıklamada, Rusya’nın tahıl koridoru anlaşmasını uzatmasını ve mevcut anlaşmazlığı yoksul insanların sırtından yürütmemesini istediklerini belirtti.

Hoffmann, bu tür anlaşmaların kısa süreyle sınırlı kalmamasının ve Ukrayna’nın uzun vadede tahıl ihraç etmesine izin verilmesinin gerekliliğini vurguladı.

Almanya Gıda ve Tarım Bakanı Cem Özdemir de “Açlığın bir silah olarak kullanılmasına son verilmeli. (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin’in, korkunç savaş çığırtkanlığı için bu dünyadaki yoksulların en yoksulu rehin alınıyor.” ifadesini kullandı.

Çiftçiler Birliği de anlaşmanın durdurulmasının ardından şu an için Almanya ve Avrupa pazarlarında herhangi bir darboğaz görmediklerini açıkladı.

Alman medyasına konuşan Birlik yetkilisi Udo Hemmerling, “Tahıl, yağlı tohumlar ve gübrelerde uzun bir kesinti olursa, küresel tarım ticaretinde yine arz darboğazları ve fiyat artışları olabilir ancak Orta Avrupa’da, yerel hasat mevcut olduğu için herhangi bir darboğaz beklemiyoruz.” dedi.

İngiltere, Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilme kararını şiddetle kınadı

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, ülkesinin, Rusya’nın anlaşmadan çekilme kararını şiddetle kınadığını belirterek, “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yasa dışı savaşı, tahıl ve diğer gıda maddelerinin Karadeniz’den serbest akışını engelleyerek dünya çapında ızdıraba neden oldu.” ifadesini kullandı.

Rusya’yı, geçen yıl Birleşmiş Milletler (BM) tarafından geliştirilen girişime yeniden katılması ve engelsiz tahıl ihracatına izin vermeye çağrısında bulunan Cleverly, şu ifadeleri kullandı:

“Girişim, başlangıcından bu yana küresel gıda fiyatlarının düşürülmesinde ve dengelenmesinde önemli rol oynayarak dünya pazarlarına 32 milyon tondan fazla gıda ürünü ulaştırdı. Rusya birkaç aydır anlaşmanın düzgün şekilde işlemesini engelledi. Bunu yaparken, Rusya kendi çıkarlarına hizmet ediyor ve sonuç olarak daha yüksek gıda fiyatları ödeyen en fakir ülkeler dahil dünyadaki herkesin ihtiyaçlarını göz ardı ediyor.”

Cleverly, Ukrayna’dan tahıl ihracatı kısıtlanırken Rusya’nın gıda ihracatının işgal öncesine göre daha yüksek seviyelerde olduğuna işaret ederek, “Yaptırımlarımızın hedefinin gıda ve gübre sektörleri değil, Rusya’nın savaş makinesi olduğu konusunda her zaman net olduk.” iddiasında bulundu.

Rusya’nın iddialarının aksine, BM ve diğer ortakların, Rus gıdalarının dünya pazarlarına erişebilmesini sağlamak için önemli adımlar attığını vurgulayan Cleverly, “Rusya’nın küresel gıda güvenliğiyle ilgili endişeleri ele almasının en iyi yolu, kuvvetlerini Ukrayna’dan çekip savaşı bitirmek olacaktır.” ifadesini kullandı.

Cleverly, Twitter’dan yaptığı paylaşımda da Putin’in gıdayı “silah” olarak kullandığını belirterek, ülkesinin, Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesini şiddetle kınadığını bildirdi. Bakan Clevery, Rusya’nın söz konusu kararının, dünyanın en yoksullarına zarar vereceğinin altını çizdi.

Fransa, Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilme kararını kınadı

Fransa Dışişleri Bakanlığı, Rusya’nın, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı sonlandırarak “Ukrayna limanlarına yasa dışı abluka uyguladığını” bildirdi ve kararı kınadı.

Bakanlık, Rusya’nın Karadeniz üzerinden tahıl sevkiyatına ilişkin anlaşmayı yenilememe kararı hakkında açıklama yayımladı.

Açıklamada, Rusya’nın anlaşmayı sonlandırmasıyla ilgili “Rusya, bu bölgedeki deniz ulaşımının engellenmesinden sorumludur ve Ukrayna limanlarına yasa dışı abluka uyguluyor.” ifadelerine yer verildi.

Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesinin kınandığı açıklamada, Rusya, küresel gıda güvencesi üzerindeki “şantaja” son vermeye ve alınan karardan geri adım atmaya çağrıldı.

Fransa’nın ortaklarıyla “dünyanın dört bir yanındaki en savunmasız nüfusların üzerindeki gıda güvencesizliği risklerini azaltmak için eylemlerini artırmaya devam edeceği” vurgulandı.

Açıklamada, Fransa’nın Ukrayna’daki gıda güvencesizliği ve yetersiz beslenmeden etkilenen insanlara yardım etmek için uluslararası gıda yardımını bu yıl için 840 milyon avronun üzerine çıkardığı da kaydedildi.

Avustralya, Rusya’yı anlaşmaya geri dönmeye çağırdı

Dışişleri Bakanı Penny Wong, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, Rusya’nın anlaşmadan çekilme kararının en çok savunmasız insanlara zarar vereceğini belirtti.

Tahıl anlaşmasının özellikle Hint-Pasifik ve Afrika’daki gıda arzını karşılamak için kritik olduğunu vurgulayan Wong, “Rusya’yı müzakere masasına geri dönmeye çağırıyoruz.” ifadesini kullandı.

Avusturya’dan Rusya’ya “tahıl anlaşmasının acil uzatılması” çağrısı

Avusturya Dışişleri Bakanlığı, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ilişkin Twitter’dan “gıda silah değildir” etiketiyle paylaşımda bulundu.

Paylaşımda, “Rusya’yı Karadeniz Tahıl Girişimi’nin uzatılmasını acil kabul etmeye çağırıyoruz. Bu küresel gıda güvenliği için çok önemli. Ayrıca ihtiyaç sahiplerine de milyonlarca ton tahıl ve tohum sağlıyor.” ifadesine yer verildi.

NATO, Rusya’nın tahıl anlaşmasından çekilmesini kınadı

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’nın, Türkiye ve Birleşmiş Milletlerin (BM) çabalarına rağmen tahıl anlaşmasından çekilmesini kınadığını bildirdi.

Konuyla ilgili sosyal medyadan açıklama yapan Stoltenberg, “Müttefikimiz Türkiye ve BM’nin çabalarına rağmen Rusya’nın Karadeniz Tahıl Girişimi’nden tek taraflı olarak çekilme kararını kınıyorum.” ifadesini kullandı.

Stoltenberg, “Rusya’nın Ukrayna’daki gayrimeşru savaşının dünya genelinde milyonlarca kişiye zarar vermeye devam ettiğini” belirtti.

AB: Rusya’nın BM ve Türkiye’nin çabalarına rağmen tahıl anlaşmasını bitirmesini kınıyoruz

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen konuyla ilgili açıklamasında, “Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin çabalarına rağmen Rusya’nın Karadeniz Tahıl Girişimini bitirmeye yönelik hareketini kuvvetle kınıyorum.” ifadesini kullandı.

AB’nin, dünyada zor durumda olanlar için gıda güvenliğini sağlamak üzere çalıştığını iddia eden von der Leyen, AB tarafından daha önce oluşturulan kara bağlantılarıyla gıda ürünlerinin Ukrayna’dan taşınmaya devam edeceğini kaydetti.

Beyaz Saray: Rusya’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesi “sorumsuzca ve tehlikeli”

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilme kararını “sorumsuzca ve tehlikeli” şeklinde nitelendiren Kirby, bu kararın, gıda kıtlığını daha da kötüleştireceğini ve dünya genelinde savunmasız milyonlarca insana zarar vereceğini söyledi.

Kirby, Karadeniz Tahıl Koridoru Girişimi’nin “Rusya’nın Ukrayna’daki acımasız savaşı nedeniyle yükselen gıda fiyatlarının düşürülmesinde kritik öneme sahip olduğunu” belirterek bunun, gelişmekte olan ve yoksul ülkeler için önemine işaret etti.

“Rusya’nın Ukrayna limanlarına yönelik etkin ablukasını yeniden başlatmasının ve tahılın dünya pazarına ulaşmasını engelleme kararının” tüm dünyadaki insanları etkileyeceğini söyleyen Kirby, “Rusya, bu askeri saldırı eyleminin sonuçlarından tamamen ve münhasıran sorumlu olacaktır.” ifadesini kullandı.

Kirby, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i kararından geri dönmeye çağırdıklarını belirtti.

Diğer yandan ABD’nin, tahılın küresel pazara ulaşması için BM’deki diğer ülkelerle ve ortaklarla birlikte çalışmaya devam edeceğini kaydeden Kirby, Rusya’ya uygulanan yaptırımların tahıl, gıda ve gübre maddelerini hedef almadığını, bunun bir “Rus propagandası” olduğu görüşünü paylaştı.

Kirby, tahılın karadan çıkarılması olasılığının ise daha karmaşık ve gemiler kadar etkin olmayacağı mesajını verdi.

Kırım köprüsü saldırısı

Kırım köprüsüne yönelik saldırıyla ilgili ise Kirby, “Bu noktada saldırıyı herhangi bir tarafa atfedecek durumda değiliz.” dedi.

Kirby, saldırının, Rusya’nın tahıl girişimi anlaşmasının süresini uzatmama kararıyla bir alakası olduğunu düşünmediğini, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu yöndeki kararını zaten önceden belli ettiğini söyledi.

Ukraynalıların kendi toprakları için savaştığını belirten Kirby, “Kırım, Ukrayna’dır.” dedi.

Guterres, Rusya’nın tahıl anlaşması kararını “derin üzüntüyle” karşıladığını duyurdu

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, New York’taki BM binasında Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ilişkin basına açıklamada bulundu.

Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması ve Rusya ile BM arasında gıda ve gübre ihracatına ilişkin mutabakatın küresel gıda güvenliği için zorlu bir ortamda “can suyu ve umut ışığı” olduğunu belirten Guterres, “Rusya’nın bugün aldığı karar, muhtaç olan tüm kişilere bir darbe vuracaktır.” dedi.

BM’nin, küresel pazara gıda ve gübre ulaştırılması için çabalarını sürdüreceğini söyleyen Guterres, çözüm arayışına devam edeceklerini aktardı.

Guterres, “Bu bağlamda, Türk hükümetinin çabalarına özellikle dikkati çekmek istiyorum.” diye konuşarak, temel hedefin küresel gıda güvenliği ile gıda fiyatlarının istikrarını sağlamak olduğunu kaydetti.

Anlaşmalara katılımın bir “seçenek” olduğunu dile getiren Guterres, “Ancak dünyanın birçok yerinde mücadele veren ve gelişmekte olan ülkelerin bir seçeneği yok. Yüz milyonlarca insan açlıkla karşı karşıya ve tüketiciler artan hayat pahalılığıyla mücadele ediyor. Bedeli bu kişiler ödeyecek.” şeklinde konuştu.

Guterres, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e gönderdiği mektupta sunduğu önerileri detaylı bir şekilde anlatarak, BM’nin Rusya’ya sunduğu düzenleyici çerçeve ve özel sektörle yürüttüğü görüşmelerin ticaret koşullarının normalleşmesini ve kolaylaşmasını sağladığını savundu.

Rusya’nın önerilerini göz ardı etmesinin “hayal kırıklığı” yarattığının altını çizen Guterres, “Rusya’nın, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı sonlandırma kararını derin üzüntüyle karşıladım.” ifadelerini kullandı.

Guterres, Rusya’nın Karadeniz’in kuzeybatısında sağlamış olduğu seyrüsefer güvenlik garantilerini geri çekmesini de eleştirdi.

Zelenskiy, BM Genel Sekreteri Guterres ile tahıl anlaşmasını görüştü

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı telefonda görüştü.

Zelenskiy, Telegram kanalından yaptığı açıklamada, Guterres ile telefon görüşmesi yaptığını bildirdi. Guterres ile görüşmesinde Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı ele aldıklarını belirten Zelenskiy, “Rusya’nın küresel gıda piyasasını istikrarsızlaşmaya çalıştığını ve Ukrayna’nın gıda ürünlerine bağlı çeşitli ülkelerdeki 400 milyon kişinin hayatını tehlikeye attığını” savundu.

Zelenskiy, “Tahıl anlaşmasının sürdürülmesi gerekiyor. Guterres ile gıda güvenliği ve Karadeniz’de gıda yollarının sağlanması amacıyla sorumlu devletlerle de birlikte çalışma konusunda mutabık kaldık.” ifadelerini kullandı.

Ukrayna: Rusya’nın tahıl anlaşmasını sonlandırması en çok Asya ve Afrika’yı etkileyecek

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı sonlandırarak özellikle Asya ve Afrika’daki ülkelere zarar verdiğini öne sürdü.

Kuleba, BM Güvenlik Konseyi’nde düzenlenen Ukrayna oturumu öncesinde basına açıklamada bulundu.

Ukrayna tahılının küresel pazarlara ulaşımının sağlanmasının önemine işaret eden Kuleba, çözüm bulmak için “siyasi irade” gerektiğini, yoğun müzakerelerin devam edeceğini söyledi.

Kuleba, “(Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı sonlandırması) Rusya özellikle Afrika ve Asya’daki ülkeleri artan gıda fiyatları ve açlıkla karşı karşıya bırakmış oldu. Buna bir son verilmeli. Bu durum herkes için bir baş ağrısı teşkil ediyor, şimdi Rusya’nın ortaya çıkardığı başka bir sorunu çözmekle uğraşmak zorundayız.” diye konuştu.

BM: Tahıl anlaşmasına ilişkin tüm engelleri kaldıracak imkanımız yok

BM Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın toplantısında, Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması ve BM ile mutabakat zaptını sonlandırmasına ilişkin gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Rusya’nın BM’ye ilettiği belgede anlaşmanın “sonlandırıldığı” ifadesinin yer aldığına dikkati çeken Dujarric, İstanbul’daki Ortak Koordinasyon Merkezi’nde halihazırda son geminin denetiminin yapıldığını, merkezdeki BM personelinin şimdilik orada kalmaya devam edeceğini söyledi.

Dujarric, başka ülkelerin gemi göndermek isteme ihtimaline karşı ise “BM Karadeniz’i kontrol etmiyor.” ifadesini kullandı.

Rusya’nın “engellerin kaldırılması” talebine ilişkin ise Dujarric, BM’nin birçok adım attığını ve ortaklarıyla görüşmeler yürüttüğünü anımsatarak “Tüm engelleri kaldıracak imkanımız yok.” dedi.

Dujarric, Rusya ve Ukrayna’nın gıda ve tahıllarının piyasaya ulaşması için BM’nin her türlü çabayı sarf etmeye devam edeceğinin altını çizerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye’nin bu çalışmaların kritik bir parçası olduğunu ve şimdiye kadarki çabalarından ötürü “minnettar” olduklarını yineledi.

Dünya Gıda Programı İcra Direktörü McCain: “(Tahıl Anlaşması) İleriye doğru bir yol bulmalıyız”

Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Gıda Programı (WFP) İcra Direktörü Cindy McCain, Karadeniz Tahıl Girişimi’nin milyonlarca kişi için can kurtaran bir unsur olduğunu belirterek “Dünyanın dört bir yanında mücadele veren aileler, bu savaşın paralel mağdurları olmayı hak etmiyor. İleriye doğru bir yol bulmalıyız.” ifadesini kullandı.

Merkezi Roma’da bulunan WFP’nin İcra Direktörü McCain, Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesine dair Twitter hesabından değerlendirmede bulundu.

McCain, “Karadeniz Tahıl Girişimi, eşi benzeri görülmemiş bir küresel açlık krizi sırasında milyonlar için can kurtaran bir unsur oldu. Ancak bugün Rusya bunu sonlandırmayı seçti. Dünyanın dört bir yanında mücadele veren aileler, bu savaşın paralel mağdurları olmayı hak etmiyor. İleriye doğru bir yol bulmalıyız.” yorumunu yaptı.

Rusya’dan “tahıl koridoru anlaşması fiilen son buldu” açıklaması

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 17 Temmuz’a kadar uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ilişkin yaptığı açıklamada, “Tahıl koridoru anlaşması fiilen son buldu, durduruldu. Rusya, ilgili şartlar uygulanır uygulanmaz derhal tahıl anlaşmasına geri dönecek. Anlaşmanın Rusya ile ilgili kısmı yerine getirilmedi.” ifadesini kullanmıştı.

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısının küresel gıda fiyatları üzerindeki etkisini azaltmak için Birleşmiş Milletler (BM), Rusya, Türkiye ve Ukrayna, 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da düzenlenen törenle Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı imzalamıştı.

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın durdurulmasına ilişkin yazılı açıklama yaptı. Yaklaşık bir yıl önce, 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da birbiriyle bağlantılı iki anlaşma imzalandığı hatırlatılan açıklamada, bu paket anlaşmalarının küresel gıda güvencesini sağlama, açlık tehdidini azaltma, Asya, Afrika ve Latin Amerika’daki az gelişmiş ülkelere yardım etme gibi insani hedefler taşıdığı kaydedildi.

Açıklamada, “Bir yıl sonra bu anlaşmaların uygulanmasına yönelik çalışmaların sonuçları olumsuz görünüyor.” ifadesi kullanıldı.

Ukrayna gıda ihracatının son ana kadar “Kiev ve Batılı küratörlerinin çıkarlarına hizmet etmeyi” amaçladığı savunulan açıklamada, tahıl girişimiyle bugüne kadar 32,8 milyon ton yükün ihraç edildiği, bunun 26,3 milyon tonunun Avrupa Birliği (AB) dahil olmak üzere yüksek ve orta gelir düzeyindeki ülkelere gönderildiği ifade edildi.

Açıklamada, “Etiyopya, Yemen, Afganistan, Sudan ve Somali başta olmak üzere en yoksul ülkelere, toplam 922 bin 92 tonla yüzde 3’ten daha az tahıl gönderildi.” bilgisi verildi.