Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gaziosmanpaşa Meydanı’nda düzenlenen Kentsel Dönüşüm Projeleri Anahtar Teslim ve Temel Atma Töreni’nde yaptığı konuşmada, İstanbul’un şehircilik tarihinde yeni sayfa açacağına inandığı iki müjdeyi paylaşacağını belirtti. Erdoğan şunları söyledi:

“İlk müjdemizin adı ‘Kentsel Dönüşümde Yarısı Bizden’ kampanyasıdır. Oturdukları evlerinin riskli yapı tespitini yaptıran vatandaşlarımızın ister yerinde, ister rezerv alanda dönüşüme giren evlerinin maliyetinin yarısını devlet olarak biz karşılayacağız. Mesela, diyelim ki 100 metrekare büyüklüğünde 2 oda, 1 salon evini yeniden yapmak isteyen vatandaşımızın önüne 1,5 milyon lira bir maliyet çıktı. Bunun 750 bin lirasını biz hibe olarak vereceğiz. Kalan 750 bin lirasını vatandaşımız kendisi koyacak ve böylece hemen evini yenileyebilecek. Devletin karşılayacağı kısım 120 metrekare büyüklüğündeki 3 oda, 1 salon ev için ise 1 milyon 800 bin liranın yarısına tekabül eden 900 bin liraya çıkacak.”

‘Borçlanacaklar için 0,74 faizli kredi sağlanacak’

Erdoğan, vatandaş kendi koyacağı kısım için borçlanacaksa sağlayacakları kolaylıkları ise şöyle anlattı:

“Örneğin, bu vatandaşımız yüzde 0,79 faizle 10 yıl vadeli kredi kullanabilecek veya yüzde 10’u peşin, kalanı 10 yıl vadeli olarak ÜFE/TEFE memur maaş artış oranlarından düşük olanını aşmayacak düzeyde güncellenecek rakamlarla borcunu ödeyebilecek. Bu yöntemle yüzde 10’u peşin ödenen 750 bin liralık borçlanma için aylık taksit 5 bin 625 lira, 900 bin liralık borçlanma için aylık taksit 6 bin 750 lira düzeyinde gerçekleşecek. Dolayısıyla cebinde hiç birikmiş parası olmayan vatandaşımız bile devletin vereceği katkıyla ve kendi payına düşen kısmı uygun şartlarda borçlanarak güvenli bir yuva sahibi olabilecek. Tüm bu dönüşümleri TOKİ güvencesi ve kalitesiyle gerçekleştirerek, herhangi bir istismara veya tereddüde yer bırakmayacağız. Ayrıca, evini parsel bazında kendisi dönüştürmek isteyenlere de yine 0,74 faiz oranıyla 1 milyon 250 bin lira kredi kullanma imkanı sağlıyoruz. Böylece vatandaşımız bilecek ki riskli binasını sağlam bir şekilde yeniden yapmak istiyorsa devleti hibesiyle, kredisiyle yanındadır. En ağır sonuçlar doğurabilecek deprem riski burada olduğu için kampanyayı İstanbul’dan başlatıyoruz. Amacımız, bu şekilde İstanbul’da dönüşüm ihtiyacı olan 1,5 milyon konuttan durumu acil olan 300 binini, 200 bini yerinde, 100 bini rezerv alanlarda olacak şekilde 1 yılda tamamlamaktır. Takip eden yıllarda da aynı dönüşüm rakamını yakalayarak İstanbul’da 5 yıl içinde depreme dayanıksız bina bırakmamakta kararlıyız. Önümüzdeki çarşamba günü başvuruları başlayacak kampanyanın detaylarını Bakanlığımız ilan edecek.”

‘İstanbul’da kira yardımı artırılacak’

İkinci müjdenin İstanbul’da kira yardımıyla ilgili olduğunu vurgulayan Erdoğan, “İstanbul’da kira yardım tutarını 3 bin 500 liradan 5 bin 250 liraya yükseltiyoruz. Kampanyamıza katılan vatandaşlarımız ister kira yardımından yararlanabilir, isterse uygun şartlı kredi kullanarak evini hızla yenileyebilir. Yeni kira yardımı rakamının da hak sahiplerine hayırlı olmasını diliyorum.” şeklinde konuştu.

Ayrıca kura çekimleri devam eden İlk Evim kapsamındaki 50 bin konutun ve İlk Arsam kapsamındaki 50 bin arsanın da şimdiden hak sahiplerine hayırlı olmasını temenni eden Erdoğan, “Kardeşlerim, hep söylediğim gibi bizim siyasetimiz eser ve hizmet siyasetidir. Biz sadece eserlerimizle, yatırımlarımızla, başarılarımızla konuşuruz.” dedi.

İnşaatçıların görüşleri

İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, devletin son aylarda gayrimenkul ve inşaat sektörüne verdiği desteklerin memnuniyet verici olduğunu söyledi. Yaklaşık 6,7 milyon riskli konutun yer aldığı Türkiye’de özel sektörün de bu davada önemli görevler alacağını dile getiren Durbakayım, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Deprem riskinin minimize edilmesi için devletin attığı adımlara uyum sağlamak için elinden geleni yapacağına inanıyoruz. Ancak buradaki tek sorun özel sektör kaynaklarının devletin sahip olduğu kaynaklar kadar geniş ve büyük olmamasıdır. Bu kapsamda, bireysel dönüşümler için sağlanan kira yardımı, dönüşüm desteği, KDV ve vergi muafiyeti gibi teşviklerin büyük çaplı dönüşümlerde elini taşın altına koyan inşaat firmalarına da tanınması topyekun bir kentsel dönüşüm hamlesinin kısa zaman ve başarıya ulaşmasına mutlak fayda sağlayacağını düşünüyoruz.”

“Bu değerli adımlar güçlendirmede de olmalı”

Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan da aylık kira yardımının kısa süre önce 3 bin 500 liraya yükseldiğini anımsatarak, bu rakamda tekrar revize yapılmasının henüz istenilen düzeyde olmasa da vatandaşların elini bir nebze rahatlatacağını söyledi.

Evini parsel bazında kendisi dönüştürmek isteyenlere düşük faizli kredi imkanı verilmesinin ve binasının riskli tespitini yapanlara ise dönüşüm için ihtiyaç duyulan tutarın yarısının hibe edilmesinin çok değerli adımlar olduğunu dile getiren Türkkan, şu ifadeleri kullandı:

“Burada dikkate değer bir diğer konu ise güçlendirme. Bu dönüşüm hamlesiyle birlikte güçlendirmede de benzer adımların atılması çok değerli olacaktır. Doğru bir matematik ve bilimsel sonuçlarla güçlendirme ve dönüşüm birlikte, eşzamanlı kurgulanmalı. Bu çerçevede biz Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yakın çalışmaya hazırız. Binası incelenen sakinlere doğru güçlendirme bilgilendirmesiyle binaları çok daha hızlı bir şekilde depreme dayanıklı hale getirebiliriz.”

“Kampanyanın süresinin uzatılması etkinliğini artıracaktır”

Helmann Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün ise son dönemde kentsel dönüşümde atılan adımların çok kıymetli olduğunu belirterek, “Özellikle vatandaşı direkt ilgilendiren ve onlara kendi konutlarını dönüştürme noktasında büyük kolaylıklar sunan bu müjdelerin kentsel dönüşümü çok hızlandıracağını düşünüyoruz.” diye konuştu.

Kentsel Dönüşümde Yarısı Bizden kampanyasında başvuruların 26 Nisan-29 Mayıs tarihleri arasında olacağını dile getiren Özgün, “Kampanyanın süresinin uzatılması etkinliğini artıracaktır. İlk etapta en azından bir yıla yayılması gerektiği kanaatindeyiz.” ifadelerini kullandı.

Özgün, ülke genelinde 6-7 milyon aralığında riskli yapı bulunduğunu ve bunlar arasında çok acil dönüştürülmesi gerekenlerin yer aldığını kaydederek, söz konusu yapıların çok hızlı dönüşmesi için yerinde adımların atıldığını söyledi.

“Dönüşüm çok daha hızlı ve aktif şekilde ilerlemeye devam edecek”

Sinpaş GYO Yönetim Kurulu Üyesi Mahmut Sefa Çelik de en son yaşadıkları deprem felaketinin bütün ülkeye deprem gerçeğini bir kez daha acı bir şekilde hatırlattığını belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Ülkemizin deprem riski açısından en kritik şehri olarak öne çıkan İstanbul, beklenen deprem nedeniyle de büyük risk altında. Gerek sektörümüz gerekse devletin açıkladığı teşviklerle şimdiye kadar on binlerce konut dönüştü ve depreme uygun hale geldi. Ancak bugün geldiğimiz noktada özellikle İstanbul’un çok ciddi sayıda yapısı depreme dayanıksız durumda. Burada büyük bir seferberliğe ihtiyaç vardı ve Cumhurbaşkanımızın açıkladığı paketle kentsel dönüşüm çok daha hızlı ve aktif şekilde gerçekleştirilmeye ve ilerlemeye devam edecek.”

Devletin sağladığı kredi oranını da “çok cazip” olarak değerlendiren Çelik, “Bu krediyi kentsel dönüşüm kapsamında kendi evini yenilemek isteyen vatandaşlarımız için çok büyük bir avantaj olarak görüyoruz.” dedi.

5 adımda “Dönüşümde Yarısı Bizden” kampanyası

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, kentsel dönüşüme yönelik “Dönüşümde Yarısı Bizden” kampanyasına başvuruların 26 Nisan’da başlayacağını bildirdi.