Yemen’deki Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) destekli Güney Geçiş Konseyi (GGK) Başkanı olan Zubeydi, GGK’nın internet sitesinde yer alan habere göre, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da Mısır Büyükelçisi Faruk’la bir araya geldi.

Görüşmede, güvenlik alanında işbirliği ve bunu geliştirmenin yollarının yanı sıra Yemen’de barışın tesis edilmesi için bölgesel ve uluslararası alanda yürütülen çalışmalar ile siyasi ve ekonomik gelişmeler ele alındı. Zubeydi, Yemen’de barışın tesisi için yürütülen çalışmaların başarılı olacağını umduğunu dile getirdi. Zubeydi ayrıca, Mısır Deniz Kuvvetleri’nin, bölgesel ve uluslararası sular ile nakliye hatlarının güvenliğini sağlamak için Babu’l Mendeb ve Aden Körfezi’nde görev yapan uluslararası kuvvetleri en iyi şekilde komuta edeceğine inandığını belirtti.

Mısır Büyükelçisi Faruk ise, Yemen’de Başkanlık Konseyi’nin temsil ettiği meşruiyeti ve barış çabalarını desteklediklerini ifade etti.

Mısır Deniz Kuvvetleri’nin, Aralık 2022’de, Aden Körfezi ve Babu’l Mendeb dahil olmak üzere Kızıldeniz’de görev yapan Müşterek Görev Gücü 153’ü komuta görevini devraldığı belirtilmişti.

Suudi Bakan, Davos’ta Yemen hakkında konuştu

El Arabiya televizyonunun haberine göre Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, İsviçre’nin Davos kasabasında Dünya Ekonomik Forumu’nda (WEF) yaptığı konuşmada, Yemen’deki savaşın müzakereler aracılığıyla son bulması gerektiğini vurguladı.

“Yemen’deki ateşkesi yeniden sağlamanın bir yolunu bulmalı ve bunu kalıcı bir ateşkese dönüştürmek için çalışmalıyız.” diyen Bin Ferhan, “Diyalog bölgedeki anlaşmazlıkları çözmenin en iyi yoludur. Herkesle diyalog yolu bulmaya çalışıyoruz, kalkınmaya odaklanıyoruz. Yemen’deki çatışmalar, siyasi çözüm olmadan son bulmayacak. Bu çatışmalar, müzakere yoluyla son bulmalı.” ifadesini kullandı.

Yemen meselesiyle ilgili önlerine bazı engellerin çıktığına dikkati çeken Bin Ferhan, “Eğer Husileri ve Yemen hükümetini kalıcı ateşkese ikna edebilirsek bu siyasi ilerlemenin önünü açacak.” diye konuştu.

Bin Ferhan, jeopolitik meseleler yerine kalkınmaya odaklanmanın, İran’a ve diğerlerine, ortak refaha giden başka yollar olduğuna dair güçlü bir mesaj verdiğini savundu.

Riyad’ın Washington’la güçlü ortaklığı olduğunu vurgulayan Bin Ferhan, ancak bunun her zaman ittifak ettikleri anlamına gelmediğini belirtti. Suudi Arabistan’ın temiz enerjiye geçiş sürecinde olduğunu, ancak bunun onlarca yıl süreceğini ve ülkesinin enerji güvenliği için çalıştığını kaydeden Bin Ferhan, ayrıca OPEC+ grubunun piyasadaki dalgalanmalarla karşı karşıya kaldığına ve üretici ile tüketiciler lehine çalıştığına dikkat çekti. Bin Ferhan, dün de, İran’la temasa geçtiklerini, diyalog için bir yol bulmaya çalıştıklarını söylemişti.

Suudi Bakan, BM Yemen Temsilcisiyle görüştü

Bin Ferhan, Dünya Ekonomik Forumu çerçevesinde Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg’le de bir araya geldi. Grundberg’in basın ofisinden yapılan açıklamaya göre, Grundberg, Bin Ferhan ile yaptığı görüşmede, Suudi Arabistan’ın Yemen’deki gerilimi azaltmak için harcanan çabalara verdiği desteği ve BM şemsiyesi altında kapsamlı siyasi çözüme ulaşma çabalarını takdir etti.

BM Temsilcisinden BMGK’ya brifing

Yemen’den video konferans bağlantısıyla BM Güvenlik Konseyi oturumuna katılan Grundberg, sahadaki duruma ilişkin yılın ilk brifingini verdi.

İran destekli Husilerin Yüksek Siyasi Konsey Başkanı Mehdi el-Meşat temsilciliğindeki liderlerle bugün (17 Ocak) “olumlu ve yapıcı” görüşmeler yaptığını belirten Grundberg, geçen haftalarda ise Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin yanı sıra Riyad ve Muskat’ta bölgesel ve uluslararası ortaklarla “verimli görüşmeler” yaptığını aktardı. Yemen’deki çatışma cephelerinde büyük bir artış veya değişiklik olmadığına işaret eden Grundberg, genel askeri durumun stabil halini koruduğunu ifade etti.

Tarafların genel çerçevede “askeri açıdan kendilerine hakim olmalarından” övgüyle bahseden Grundberg; Marib, Taiz, Ed-Dali, Hudeyde, Lahec’in yanı sıra Suudi Arabistan-Yemen sınır bölgeleri başta olmak üzere ön hatlarda sınırlı bazı askeri faaliyetlere dikkati çekti.

BM Temsilcisi, olumsuz söylemlerin, gerginliği artırıcı siyasi ve ekonomik hamlelerin, askeri faaliyetlerle birleştiğinde basit bir yanlış hesabın, tersine çevrilmesi zor olacak bir şiddet döngüsünü yeniden alevlendirebileceği bir durum oluşturacağı uyarısında da bulundu.

Yemen’deki taraflar arasındaki arabuluculuk çalışmalarına da değinen Grundberg, yaptığı görüşmelerin “bir ateşkes anlaşması sağlanmasına, ekonomik çöküntüyü önlemeye ve çatışmanın siviller üzerindeki etkisini hafifletmeye yönelik önlemlere odaklandığını” söyledi.

Suudi Arabistan ve Umman’ın bu konudaki çabalarını takdir ettiğini ifade eden Grundberg, “İçinde bulunduğumuz dönemde, Yemen’deki çatışmayı çözmek için bölgesel ve uluslararası düzeydeki diplomatik faaliyetlerin yoğunlaşmasına tanık olunuyor. 8 yıllık çatışmanın gidişatını değiştirecek muhtemel bir adıma tanık oluyoruz. Devam eden diyaloglar, kaçırılmaması gereken bir fırsatı temsil ediyor.” dedi.

Gündemdeki pek çok meselenin, özellikle de egemenlikle ilgili olanların ancak Yemenliler arasında sağlanacak kapsamlı bir diyalog yoluyla kalıcı olarak çözülebileceğini belirten Grundberg, halihazırda yoğun şekilde yürütülen görüşmeler hakkındaki iyimserliğini ifade etti.

Grundberg, ilerlemek için ortak vizyonu içeren bir anlaşmanın yokluğunun, askeri tırmanışın ve topyekun bir çatışmaya dönüşün riskini artırdığını da kaydetti.

Yemenli tarafları, askeri alanda kısmen sağlanan sakinliğin yol açtığı diyalog alanından, yararlanmaya çağıran Grundberg, ayrıca “somut eyleme yönelik adımları içeren ortak bir vizyon oluşturmak için acilen çalışılmasını” istedi.

BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, 2023’ün Yemenliler için daha barışçıl ve müreffeh bir gelecek sunmasını sağlamak adına bu görüşmelerin geliştirilmesini umduğunu sözlerine ekledi.

Yemen, zorlu ekonomik ve insani koşullar altında yaklaşık 8 yıldır devam eden çatışmalara tanık oluyor. İran destekli Husiler, Eylül 2014’ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor. Batının desteklediği Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015’ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.

Toplantıda BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, Yemen’deki durum hakkında bilgi verdi. Griffiths de konuşmasında, Yemen’de bu yıl 21 milyon 600 bin hanenin insani yardıma ihtiyaç duyduğunun tahmin edildiğini, ancak geçtiğimiz yıl boyunca insani yardıma erişimin halen en büyük sıkıntı olduğunu hatırlattı.

Çin temsilcisinden BMGK’da Yemen açıklaması

Çin’in Birleşmiş Milletler Daimi Temsilci Yardımcısı Dai Bing de toplantıda yaptığı konuşmada, Yemen’deki mevcut durumun genel olarak istikrarlı olduğunu, ancak savaşsız, barışçıl durumun süresiz olarak sürmeyeceğini, barış penceresinin de daima açık olmayacağını kaydetti. Dai Bing, ilgili tarafların bir an önce diyalog ve müzakere adımını hızlandırmaları, çatışan tarafların, özellikle Husi örgütünün, barış görüşmelerinin atmosferine zarar verebilecek herhangi bir girişimde bulunmaktan kaçınması ve ilgili konularda bir an önce uzlaşmaya varılması gerektiğini dile getirdi.

Dai Bing konuşmasında ayrıca, öteden beri Yemen halkının refahıyla yakından ilgilenen Çin’in, Yemen dahil Arap ülkelerine daha çok insani yardım ve yeniden yapılanma konusunda destek sağlayacağının altını çizdi.

Ankara’da Türkiye-Yemen konsolosluk istişareleri yapıldı

Yemen Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Awsan Abdullah Ahmed Al-Aud ile Türk Dışişleri Bakan Yardımcısı Yasin Ekrem Serim başkanlığında, Türkiye ile Yemen arasındaki konsolosluk istişareleri gerçekleştirildi.

Dışişleri Bakanlığının Twitter hesabından yapılan paylaşımda, Ankara’da Türkiye ile Yemen arasındaki konsolosluk istişarelerinin yapıldığı duyurulurken fotoğraflara da yer verildi. İstişarelerde, ikili konsolosluk ilişkilerinin tüm yönleri ele alındı.

Umman heyeti ile Husiler arasındaki görüşme

Yemen’de ateşkesin yenilenmesi için Sana’da temaslarda bulunan Umman heyeti ile Husi heyeti geçtiğimiz günlerde bir görüşme gerçekleştirmişti.

Husilerin müzakere heyeti başkanı ve sözcüsü Muhammed Abdusselam’ın konuya ilişkin açıklamaları, Husilere ait “El-Mesira” televizyonunda yayımlandı. Abdusselam, Umman heyetiyle ülkenin istikrara kavuşmasını sağlayacak, kapsamlı ve adil barışa zemin hazırlayacak, saldırılar ile ablukayı sona erdirecek insani düzenlemeler konusunda ciddi ve olumlu görüşmeler yaptıklarını ifade etti. Husi heyetinin, Umman heyetiyle birlikte Muskat’a gittiğini aktaran Abdusselam, görüşmelerin orada devam edeceğini belirtti.

Yemen’de ateşkesin yenilenmesi için girişimlerini sürdüren Umman’ın, 10 Ocak’ta Husilerin kontrolündeki Sana’ya gönderdiği heyet, temaslarını tamamlayarak 15 Ocak’ta Umman’a dönmüştü. Yemen Enformasyon Bakanlığı Müsteşarı Muhtar er-Rahbi, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Umman heyetinin iyi haberlerle Sana’dan döndüğünü ifade etmişti.

Umman, aralık ayında da Sana’ya bir heyet göndermişti.

Yemen’deki kriz

Yemen’deki İran destekli Husiler, Eylül 2014’ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.

Batının da destek verdiği Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015’ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.

BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, geçen yıl 2 Nisan’da Yemen hükümeti ve Husilerin operasyonlarını 2 ay boyunca durdurmayı kabul ettiğini duyurmuştu. Daha sonra 2 defa uzatılarak 6 ay devam eden ateşkes, 2 Ekim 2022’de sona ermişti.

Umman, krize çözüm amaçlı diplomatik çalışmaları kapsamında 21 Aralık 2022’de ve 10 Ocak 2023’te Yemen’in başkenti Sana’ya iki defa heyet göndermişti.