ABD, ilki 8 yıl önce yapılan ve 3 gün sürecek ABD-Afrika Liderler Zirvesi’nde, sağlıktan iklim değişimine, ekonomiden Ukrayna-Rusya savaşına kadar farklı başlıklarda Afrika ülkeleriyle görüş alışverişinde bulunacak.

Zirvede, Rus paralı askerlerinin Afrika ülkelerinde görev yapmasına ilişkin endişelerin ve Çin’in ekonomik etkisinin büyümesinin de gündeme gelmesi bekleniyor.

Kıtayla ortaklığı derinleştirmek istediklerini açıklayan Beyaz Saray yetkilileri, ABD Başkanı Joe Biden’ın zirve sırasında Afrika Birliğinin G-20 oluşumunda koltuğa sahip olması için desteğini açıklayacağını duyurdu.

Afrika Birliği ve üye ülkeler yıllardır hem Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde hem de G-20 gibi oluşumlarda kalıcı koltuğa sahip olmak istiyor.

Ukrayna’daki savaşın yol açtığı enerji ve gıda sorunundan en fazla etkilenen Afrika ülkelerinin zirvede bu konuyu da gündeme getirmesi bekleniyor.

Afrika üzerinde ABD-Rusya-Çin çekişmesi

Afrika ülkelerinin savaştan ötürü Rusya’ya açıktan tepki göstermemesi ABD’nin kıta ülkeleriyle diplomatik ilişkilerinin zayıfladığı yorumuna yol açmıştı.

Savaşın şiddetlendiği dönemde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un kıtaya yaptığı ziyarette, Rusya bazı ülkeleri yanına çekmek için çaba harcamıştı.

Lavrov’un hemen ardından Afrika turu yapan ABD’li mevkidaşı Anthony Blinken ise ülkesinin Afrika ülkelerini eşit ortak olarak gördüğünü söylemişti.

ABD’nin Çin’in Afrika ülkelerini sürekli borçlandırmasına ilişkin eleştirileri ise zirvede yeniden gündeme gelebilir. Çin’in kıtadaki ekonomik varlığı güçlendirmesinden rahatsız olan ABD, ticari ilişkilerin ilerlemesi için özel yatırımların kıtada artmasını istiyor.

ABD, askeri darbelerden ötürü Mali, Burkina Faso, Sudan ve Gine’yi zirveye davet etmezken, diplomatik ilişkilerin zayıf olduğu Eritre’yi de zirveye çağırmadı.

Öte yandan, iç çatışmalar ve insan hakları ihlalleri nedeniyle son yıllarda ABD’nin eleştirileri ve yaptırımlarına maruz kalan Etiyopya ve Zimbabve gibi ülkelerin toplantıda yerini alacağı öğrenildi.

2021 yılında Afrika’ya 26,7 milyar dolarlık ihracat ve Afrika’dan 37,6 milyar dolarlık ithalat yapan ABD, kıtada onlarca ülkeye gümrük tarifesi olmadan ülkesine ürün sokma ayrıcalığı tanıyor.

ABD, 2011 yılında kıtaya 32,8 milyar dolarlık ihracat ve kıtadan 93 milyar dolarlık ithalat yapmıştı.

Trump’ın hakareti

ABD eski Başkanı Donald Trump’ın 2018 yılında bazı Afrika ülkelerine hakaret etmesi ve vize kısıtlamaları getirmesi, kıta ülkeleri ile ABD arasında gerginliğe yol açmıştı. Trump, Beyaz Saray’daki bir toplantı sırasında bazı Latin Amerika ve Afrika ülkelerinden gelen göçmenlere ilişkin “İğrenç ülkelerden geliyorlar” sözlerini kullanmıştı.

Bunun üzerine BM’deki Afrika grubunun üyesi 54 devletin büyükelçileri, New York’ta acil toplantı düzenlemiş ve ardından Trump’ı kınayan ortak bir bildiri yayımlanmıştı. Bildiride, Trump’ın Beyaz Saray’daki bir toplantıda, bazı Latin Amerika ve Afrika ülkelerinden gelen göçmenlere ilişkin “İğrenç ülkelerden geliyorlar.” şeklindeki talihsiz sözlerinin “skandal ve ırkçı” olduğu ve güçlü bir şekilde kınandığı belirtilmişti.

“ABD kurumlarında, Afrikalıları renklerinden dolayı küçümseme eğiliminin artmaya başlaması endişe vericidir.” ifadesine yer verilen bildiride, Afrika’nın aynı şekilde hakaret edilen Haiti ve diğer halklar ile dayanışma içinde olduğu vurgulanmıştı.

Trump’tan sözlerini geri alması ve özür dilemesi talep edilen bildiride, Trump’ı kınayan tüm Amerikalılara da teşekkür edilmişti.

ABD’lilerin yüzde 70’i Biden’ın yeniden aday olmasını istemiyor

CNCBC televizyonu ile All-America Economic Research şirketi, ABD genelinde 2024 seçimlerine ilişkin anket yaptı. Ankete göre, ABD halkının yüzde 70’i Biden’ın 2024’te yeniden aday olmasını istemedi.

Demokrat Parti seçmeninin yüzde 57’si Demokrat lider Biden’ın ikinci dönem aday olmaması gerektiğini ifade ederken, bu oran Cumhuriyetçiler arasında yüzde 86, kendini bağımsız olarak nitelendiren seçmenler arasında ise yüzde 66 oldu.

Biden’ın başkan olarak görevini iyi yaptığını düşünenlerin oranı ekim ayında yüzde 46 iken kasım ayında yüzde 41’e düştü, Biden’ın politikalarını onaylamadığını söyleyenlerin oranı ise yüzde 50’den yüzde 54’e çıktı.

Biden’ın ekonomi politikalarını onayladığını ifade edenlerin oranının yüzde 38’de kaldığı ankette, katılımcıların sadece yüzde 14’ü ekonominin çok iyi olduğunu ifade etti.

Katılımcıların büyük çoğunluğunun yaşını ve sağlık durumunu gerekçe göstererek Biden’ın aday olmasını istemediği görülen ankette, katılımcıların yüzde 61’inin geçen ay 2024 için adaylığını ilan eden eski Başkan Donald Trump’ın da bir dönem daha başkanlık yapmasını istemediği ortaya çıktı.

Ankette, Cumhuriyetçilerin yüzde 37’si, bağımsızların yüzde 61’i, Demokratların da yüzde 88’i dahil katılımcıların yüzde 61’i Trump’ın ikinci dönem için aday olmasını istemediğini belirtti.