Independent Türkçe’den Esedullah Oğuz’un haberi

Ukrayna’da istediği başarıyı elde edemeyen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ordusunu takviye etmek için şu ana kadar birçok çareye başvurdu; mesela Ukrayna savaşının başında Suriye’den binlerce asker getirdi, ardından sadık adamı Kadirov’un bugünler için hazırladığı Çeçen savaşçı birliklerini cepheye gönderdi.

Bunlar istenen sonucu vermeyince, bu kez kısmi seferberlik ilan etti. Bu defa da savaşa gitmek istemeyen yüz binlerce genç Rus erkek, Gürcistan, Ermenistan ve Kazakistan gibi eski Sovyet cumhuriyetlerine akın etmeye başladı. Böylece sınırlarda kilometrelerce kuyruk oluştu.

Putin’in son girişimi, Ukrayna cephesindeki Rus birliklerini takviye etmek için eski Afgan ordusunun komando birliklerini devşirmek.

Bu amaçla harekete geçen paramiliter Rus askeri örgütü Wagner, İran’a sığınan eski Afgan komandolarını devşirmek için çalışmalara başladı.

İlk etapta bin kişi, ikinci etapta da yine bin kişi alarak 2 bin kişilik bir Afgan taburu oluşturmak istiyor.

Wagner’e katılan eski Afgan komandolarına 1,500 dolar aylık ve ailelerine de Rusya’da oturma hakkı verilecek.

Bilindiği gibi, NATO ve Amerikan ordusu, Afganistan’da son 20 yılda binlerce asker ve polisin yanı sıra, yüz bine yakın da özel komando eğitmişti.

15 Ağustos 2021’de Taliban’ın Kabil’e girmesinden sonra diğer güvenlik güçleri gibi komandolar da dört bir yana dağıldı, kimileri silahları ve araçlarıyla birlikte Tacikistan, Özbekistan ve İran gibi komşu ülkelere sığınırken, bir kısmı gözlerden ırak köylere dağıldı.

Komandoların önemli bir bölümü de NATO ve Amerikan uçakları tarafından tahliye edildi ve üçüncü ülkelere gönderildi.

Eski Afgan güvenlik güçlerinin en fazla sığındığı ve toplandığı ülke, İranoldu.

Bu durumu kendi lehine değerlendirmek isteyen İran hükümeti, Afgan askerlerini Suriye ve Yemen’e göndermek için ikna çalışmalarına başladı.

Ancak Afganların büyük çoğunluğu, Ortadoğu’daki savaşlara katılmaya pek gönüllü olmadı.

Ama zaman geçtikçe, eski askerlerin üzerlerindeki baskı da arttı. Bir yandan İran hükümetinin (ya dediğimizi yapın da ülkeyi terk edin şeklindeki) baskısı, diğer yandan giderek ağır bir yük haline gelen geçim derdi, askerleri zor seçimlerle karşı karşıya bıraktı.

Derken, Rusların paramiliter örgütü Wagner daha cazip bir teklifle çıkageldi.

Elbette, Afganlar hiçbir zaman çok mecbur kalmadıkça yurt dışındaki çatışmalara katılmadılar. Ama durum bu kez farklı.

Zira eski Afgan yönetiminden birçok kişinin umduğunun tersine, Taliban rejimi yakın zamanda düşecek gibi görünmüyor ve Afgan muhalefeti de aradan bir yılı aşkın bir zaman geçmesine karşın henüz toparlanıp ayağa kalkabilmiş değil.

Dış dünya da Afganistan’daki sonu gelmez çatışmalardan bıkıp usanmış durumda. Bu yüzden muhaliflere kimse yüz vermiyor.

Durum böyleyken, komşu ülkelere dağılan yüz binlerce eski Afgan askeri de kendi başlarının çaresine bakmak zorunda.

Elbette Afganlar, Rusya gibi bir işgal gücünün yanında ve hizmetinde çalışmak istemiyorlar. Ama Ukrayna cephesi, birçok Afgan için yeni bir şans kapısı demek.

Ayda 1500 dolarlık maaşla birkaç ay aileleri rahat edecek hem de Batı’ya gitme şansı doğmuş olacak.

Birçok Afgan askerin düşündüğü, Rusya için savaşıyor gibi görünüp cephede ilk fırsatta Ukrayna tarafına toplu şekilde geçip teslim olmak ve sonra da Batı’ya iltica etmek.

Zaten, Almanya gibi ülkeler savaştan ve cepheden kaçan Rus veya Rusya yanlısı askerlere siyasi sığınma vermeye hazır olduklarını açıkladılar.

İlginçtir, aralarında Türklerin de bulunduğu NATO subayları 20 yıl boyunca Afgan askerlerini kendi ülkelerini savunması için hazırlamışlardı.

Bir gün onların Rusların saflarında Batı’ya karşı savaşacaklarını rüyalarında bile görse inanmazlardı. Ama hayat sürprizlerle dolu.

Öyle görünüyor ki, Putin’in Afgan girişiminden de -bundan önceki diğer pek çok teşebbüsü gibi- bir sonuç çıkmayacak. Ve sonunda üzülen, yine Ruslar olacak.

Afganların vaziyeti ise, iflas etmiş bir fabrikanın durumunu andırıyor. Fabrikada işe yarar mallar çoktan kapışıldı, yine de elde kalan mallar için bazen beklenmedik anda müşteri çıkabiliyor.

Zira ne kadar gereksiz gibi görünse de pazarda her malın mutlaka bir alıcısı vardır, sadece zamanını beklemek gerekiyor.

20 yıl boyunca savaş için hazırlanan Afganlar, tam dünya onları kendi kaderlerine terk etmişken, birden Rusların gözünde kıymete binmiş durumda.

Afganlar iyi ve mahir savaşçılar olabilir. Ama Rusların bilmediği şu; Afganistan’da herkes savaştan yorulmuş durumda, kimse savaşmak istemiyor.

Taliban bile ülkeyi, savaşarak değil gizli ve dolambaçlı yollarla ele geçirdi.

Putin için en hayırlısı, Afganlardan uzak durmak. İnanmıyorsa, KGB’nin Afganistan arşivlerine şöyle bir göz gezdirmesi, ikna olması için yeterli olacaktır sanırım.