Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, İsrail Cumhurbaşkanı Yitzak Herzog’un Türkiye’yi ziyaret edebileceğini açıklamasının ardından gözlerin çevrildiği İsrail tarafı, Erdoğan’ın İsrailli mevkidaşını Türkiye’ye davet ettiğini ancak ziyaretin henüz kesinleşmediğini bildirdi.

Türkiye’nin Ortadoğu’da Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’la ilişkilerini ‘normalleştirme’ girişiminde bulunmasının ardından, uzun süredir konuşulan İsrail’le de ilişkilerin yumuşaması konusunda önceki gün Ankara’dan üst düzeyde mesaj gitmiş, Erdoğan Herzog’un Türkiye’yi ziyaret edebileceğini açıklamıştı.

Konuyla ilgili Cumhuriyet’in ulaştığı İsrailli kaynaklar, Erdoğan’dan davet geldiğini belirtti. İsrailli kaynaklar, Erdoğan’ın açıklamalarıyla ilgili “Her iki taraf da karşılıklı ziyaretlerin de önünü açacak şekilde ilişkileri geliştirmeyi umut ediyor. Erdoğan, Herzog’a ziyaret davetinde bulundu fakat şu an somutlaşmış bir plan bulunmuyor” ifadelerini kullandı.

Gerçekleşmesi durumunda ilişkilerde yeni bir normalleşmenin en büyük göstergesi olacak olan Herzog’un ziyareti, 15 yıl sonra Türkiye’ye İsrail’den cumhurbaşkanı düzeyinde yapılmış ilk ziyaret olacak.

Erdoğan, Herzog’un ziyaretiyle ilgili açıklamalarını önceki gün yapmıştı. ABD’nin, Doğu Akdeniz’de İsrail’in münhasır ekonomik bölgesindeki doğalgazı Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya taşımayı amaçlayan EastMed Boru Hattı projesinden desteğini çektiği haberleriyle ilgili soru üzerine Erdoğan, “Bu iş, Türkiyesiz olmaz. Çünkü eğer buradan Avrupa’ya gaz gidecekse bu ancak Türkiye üzerinden olur” demişti.

“Geçmişte Berat Bey’in Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olduğu zaman İsrail ile görüşmeler yapılıyordu ve bu görüşmelerde de İsrail, buradan çıkacak gazla ilgili olarak Türkiye üzerinden bunun Avrupa’ya götürülmesi konusunda belli bir hedefe varılmıştı. Şu anda bunu yine gerçekleştirebiliriz” ifadesini kullanmıştı.

Erdoğan, “Hedef, olumlu yaklaşımlarla bir yere varmak. Barış için ne gerekiyorsa, eğer bu konuda petrol barışın bir aracı olacaksa bunu kullanırız ama barışın aracı olmayacaksa tabii ki karar her ülkenin kendine aittir” diye konuşmuştu.

Kritik gelişmeler

2010’daki Mavi Marmara kriziyle büyük diplomatik gerilim yaşanan Türkiye-İsrail ilişkileri, 2016’da normalleşmiş ve karşılıklı büyükelçiler atanmış ancak 2018’de ABD’nin İsrail’deki elçiliğini Kudüs’e taşıma kararının sonrası yaşanan gerilimde Türkiye, Tel Aviv’deki büyükelçisini Ankara’ya çağırmıştı. İsrail’in Ankara’daki büyükelçisinin de ülkesine dönmesini istemişti. O tarihten bu yana diplomatik ilişkiler maslahatgüzar seviyesinde sürdürülüyor.