ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ABD Savunma Bakanı Austin ile birlikte yaptığı Katar ziyaretinin ardından Almanya’ya geçerek, Almanya’nın güneybatısındaki ABD Ramstein Hava Üssü’nde Almanya Dışişleri Bakanı Maas’ı kabul etti.
ABD, binlerce Afganı bu üsse getirdi
VOA News’un aktardığına göre, Blinken ve Maas, ABD ordusu tarafından Afganistan’dan tahliye edilen binlerce Afgan için sığınmacı merkezine dönüşen Ramstein Hava Üssü’nde geçici olarak barınan Afganlar’la bir araya gelirken, burada bulunanların durumları ve yaşam koşulları hakkında bilgi aldı.
Alman Dışişleri Bakanı Maas görüşme sonrasında, Afganistan’da bulunan Alman, Amerikan ve diğer ülke vatandaşlarının tahliyesini organize edebilmek için Taleban’la diyaloğun sürmesi gerektiğine inandıklarını açıkladı.
Antony Blinken da, Almanya ve ABD arasında Afganistan konusunda “dikkate değer bir koordinasyon” olduğunu söyleyerek, iki ülkenin bundan sonra da ortak hareket edeceğini belirtti. Blinken, Taleban konusunda, “Nasıl konuştukları değil, ne yaptıkları önemli. Söz verdikleri gibi terör saldırılarını engelleyeceklerini umut ediyoruz” dedi. Blinken, “Taleban’ın yeni geçici hükümeti kapsayıcı görünmüyor. Kabinedeki bazı kişiler hakkında kaygılıyız” ifadesini de kullandı.
Heyetlerden sızan haberlere göre, Blinken’in Maas’la ikili görüşmesinin ana konularından biri, askeri tahliye operasyonların sona ermesinden sonra Afganistan’da bulunan ABD’li ve Alman vatandaşlarla, iki ülke için çalışan yerel personelin nasıl tahliye edilebileceği oldu.
Üste yaşanan nüfus hareketliliği
Bu arada, Almanya Dışişleri Bakanı Maas’ın bir sözcüsü, Ramstein’daki hava üssünün 12 bin kişiyi barındırabilecek kapasiteye sahip olduğunu, Afganistan’dan tahliyelerin başlamasından bu yana 34 bin kişinin üsse getirildiğini, 20 bininin buradan ABD’ye götürüldüğünü ve şu anda Ramstein’de 14 bin Afgan bulunduğunu, 90’nın ise Almanya’ya iltica başvurusu yaptığını açıkladı.
Basına kapalı, çevrimiçi konferansa 20 ülke dışişleri bakanı katıldı
Ramstein ziyareti sonrasında iki bakan, Taleban’a yönelik yaklaşımı değerlendirmek üzere 20’den fazla ülkenin dışişleri bakanlarının katıldığı çevrimiçi ve basına kapalı bir konferans düzenledi. Toplantıya NATO, AB ve BM temsilcileri de katıldı.
Konferans öncesinde bilgi veren Maas, Afganistan konusunda izlenecek stratejinin Taleban’ın davranışına bağlı olacağının altını çizdi ve “Diğer grupların katılımı olmadan geçiş hükümetinin ilan edilmesi, Kabil’de kadın göstericilere ve gazetecilere karşı şiddet olayları, iyimserlik için sebep veren işaretler değil” şeklinde konuştu.
Blinken, “Taleban uluslararası alanda meşruluk kazanmak istiyorsa, bunu hakedecek şekilde hareket etmeli” dedi.
Amerikan heyetinden yapılan açıklamada da, hükümette sadece Taleban üyelerinin bulunması eleştirildi ve birçok bakanın geçmişlerindeki bağlantıların kaygı verici olduğu ileri sürüldü. Konferansta, Afganistan’da temel insan haklarının korunması, insani yardım sevkiyatı, ülkeden ayrılmak isteyenlerin seyahat hakkının korunması, El Kaide ve IŞİD gibi terör örgütlerine karşı mücadele gibi konuların ele alındığını aktaran Maas, “Afganistan halkı Taleban’ın yönetimi ele geçirmesinden sorumlu değil ve uluslararası toplumun şu anda yüz çevirmesini hak etmiyor” ifadesini kullandı. Blinken de, Taleban ile “önemli konularda” taahhüt kanallarını korumaya devam ettiklerini açıkladı.
Toplantıya Türkiye de katıldı
Blinken ve Maas öncülüğünde yapılan toplantıya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı. Çavuşoğlu, toplantıyla ilgili olarak, “Afganistan’daki siyasi gelişmelere ve giderek büyüyen insani krize dair görüşlerimizi paylaştık” ifadesini kullandı. Ancak Türk Dışişleri Bakanlığı tarafından toplantı konusunda bilgi paylaşımı yapılmadı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Taleban’ın terörü önleme, insan hakları, ülkeden ayrılmak isteyenlere kolaylık sağlanması yolundaki taahhütlerine bağlı kalmasını istedi.
Almanya’nın Doha’da Taliban’la yaptığı gizli görüşmeler
Taleban’ın iktidarı ele geçirmesinden sonra önce sert bir tavır koyan Berlin‘in, askeri tahliye operasyonunun sona ermesinden sonra Afganistan’da çalışan yerel personeli tahliye etmek için Taleban ile Doha’da gizli görüşmelere başladığı ortaya çıkmıştı.
Dışişleri Bakanı Maas, Afganistan’daki çatışmalar sürerken Taleban’ın iktidara geçmesi halinde Almanya’nın Afganistan’a verdiği insani ve ekonomik yardımı donduracağını açıklamış, geçen hafta Ankara’ya yaptığı ziyaretteyse, “Bölgedeki sorunlara karşı Almanya’nın yapıcı ve aktif bir katkıda bulunmaya hazır olduğunu, bu yüzden Taleban’la müzakerelere de olumlu baktığını” söyleyerek tavrını yumuşatmıştı.
Pazar günü Taleban Sözcüsü Zabihullah Mücahid’in, bir Alman gazetesine verdiği demeçte, “Almanya’nın Afganistan’da hoş karşılanacağını ve Berlin‘le güçlü, resmi diplomatik, ekonomik ilişkiler istediklerini” söylemesini yorumlayan Maas, “Siyasi açıdan mümkün olursa ve güvenlik sağlanırsa, Kabil’deki Alman Büyükelçiliği tekrar açılabilir” dedi.
Blinken ve Austin’in Katar ziyareti
Blinken, “Katar’ın Amerikalılar, Afganlar ve birçok ülke vatandaşı için yaptıkları çok uzun süre hatırlanacak” dedi. Blinken, bu sözlerini, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdülrahman El Tani ve Katar Savunma Bakanı Halid bin Muhammed El Attiya’yla Afganistan’daki durum ve ticaret, terörle mücadele ve insani yardım gibi diğer konuları ele aldığı toplantıdan sonra sarf etti.
Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdülrahman El Tani de, Kabil’deki havalimanını insani yardımların nakliyesi ve tarifeli uçuşların başlaması için yeniden faaliyete geçirmek amacıyla Katarlı ekiplerin teknik destek sağladığını söyledi. Katarlı Bakan, “Güvenlik önlemlerini uygulamaya koyabilir ve bu konuda Taleban’la anlaşabilirsek her şey daha kolay olacak” şeklinde konuştu.
ABD Savunma Bakanı Austin: Dünya üzerinde, ihtiyacımız olduğu zaman erişip dokunamayacağımız bir nokta yok
ABD’nin Kabil’deki çabalarını savunan Savunma Bakanı Austin, ABD’nin Afganistan’da 20 yıl süren askeri varlığının son günlerinde yaşananların “önümüzdeki günlerde ve aylarda inceleneceğini” söyledi.
Austin, ABD askerlerinin artık Afganistan’da bulunmamasına işaret ederek, “Bu bölgeden kaynaklanan tehditleri tanımlamanın ve bunlara karşı koymanın daha zor olacağına şüphe yok” dedi. Ancak Savunma Bakanı, ABD’nin hala “sağlam becerilere” sahip olduğunu ve ABD’ye yönelik tehditlerin ortaya çıkmamasını sağlamaya odaklandığını kaydetti. Austin, “Dünya üzerinde ihtiyacımız olduğu zaman erişip dokunamayacağımız bir nokta yok. Bunu yapabildiğimizi defalarca gösterdik” dedi.
Blinken, Katar’dan sonra Almanya’da Afganistan toplantısına katılırken, Austin Ortadoğu turuna devam etti.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *