İslamabad, milyarlarca dolara mal olan Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru’nun bir parçası olarak bölgedeki bir demiryoluna 6,8 milyar dolar katkı yapmayı kabul etti.
Çin ve Pakistan, Hindistan ile bölgesel çatışmanın yaşandığı Keşmir’de altyapıyı geliştirme konusunda işbirliğini güçlendirdi.
Bu hafta ayrıca Pekin, İslamabad’ın Çin’in Sincan bölgesindeki Kaşgar’a uzanan daha büyük bir yol projesinin parçası olarak, Takot’tan Havelian’a 118 km’lik (73 mil) bir yolun açıldığını duyurdu.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre, yeni yol, Hindistan’ın en batısındaki Cammu Keşmir eyaletine kadar uzanıyor. Yol tamamlandığında ‘dostluk otobanı’ isimli yol, hem Yeni Delhi hem de İslamabad tarafından hak iddia edilen Hindistan’ın Ladakh eyaletindeki Keşmir’den geçecek.
Yolun açılması, Çin ile Pakistan arasındaki yakın ilişkinin kanıtı sayılırken, Yeni Delhi’nin Keşmir’e bağımsızlık veren anayasal hakları iptal ederek iki komşunun öfkesine yol açmasından 1 yıl sonra gerçekleşti.
Şangay Belediyesi Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde Güney Asya uzmanı olan Wang Dehua, South China Morning Post’a yaptığı açıklamada, “Hindistan, Çin ve Pakistan’daki ulaşım projeleri konusunda çok endişeli” dedi.
Dehua, “Bölgenin stratejik konumu son derece önemlidir. Bu durum, karayolu projesiyle de gösterilmiştir” ifadelerini kullandı.
Hindistan, Pakistan ve Çin üçgeninde Keşmir
Wang Dehua, geçmiş tarihli bir açıklamasında, Keşmir sorununun Hindistan, Pakistan ve Çin arasındaki üçlü ilişkinin merkezinde yer almadığına, ancak şu an son derece önemli olduğuna dikkati çekerken, Hindistan’ın işleri karmaşık hale getirdiğini söyledi.
Anayasa değişiklikleri sonrasında Hindistan, Ekim ayında Keşmir haritasını yeniden çizerek, kuzeydeki Ladakh eyaletini ve güneydeki Cammu Keşmir eyaletini oluşturacak şekilde haritayı ikiye böldü. Adım, bölgedeki talepleri birbirleriyle çelişen İslamabad ve Pekin tarafından eleştirildi.
Pakistan Başbakanı İmran Han, bu hafta ülkesi için yeni bir siyasi harita yayınladı ve Cammu Keşmir’in Hindistan tarafından yasadışı şekilde işgal edildiğini duyurdu. Delhi ise söz konusu haritayı, ‘saçmalık’ olarak niteledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı, geçen çarşamba günü ‘Keşmir bölgesinde herhangi bir tek taraflı statüko değişikliği yasa dışıdır ve geçersizdir” açıklamasında bulundu.
Bölgesel çatışma şiddet eylemlerine yol açarken, geçen Haziran ayında Hindistan ve Çin kuvvetleri arasında Ladakh’taki Galwan Vadisi’nde çıkan bir çatışma da 20 Hint askerin ölümüne neden oldu. Aynı şekilde Cammu ve Keşmir’deki çatışmalarda da bazı Hindistan ve Pakistan askerleri hayatını kaybetti.
Singapur’daki S. Rajaratnam Uluslararası Araştırmalar Okulu’nda üst düzey bir araştırmacı olan James Dorsey, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Çin ile Hindistan arasındaki sınır gerilimi, Pakistan’ın kararlılığını bir ölçüde artırdı. Ancak Çin, savaş davullarını çalmıyor” dedi.
Dorsey, “Durum, Çin için iki ucu keskin bir durumdur. Pekin, Pakistan’da ciddi yatırımlara sahip” ifadelerini kullandı.
Şanghay’daki Fudan Üniversitesi’nde Güney Asya çalışmaları profesörü Du Yukang, “Çin’in tavrı, Pakistan ve Hindistan’ın aralarındaki farklılıkları kendi başlarına müzakere etmelerine izin vermekten yana” derken, Birleşmiş Milletler (BM) gibi uluslararası platformlarda da endişelerini dile getirdiğini söyledi.
Yukang, “Hindistan ve Pakistan savaşa girerse, Çin sınırlarında bölgesel barışı da ciddi şekilde etkileyecek. Bu durum, Çin’in çıkarına aykırı” dedi.
Hindistan Dışişleri Bakanlığı, geçen perşembe günü yaptığı açıklamada, Çin’in Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Cammu Keşmir konusunda bir tartışma başlatma girişimini kabul etmediğini vurguladı.
Bakanlık, “Çin’in içişlerimize müdahalesine şiddetle karşı çıkıyoruz ve onu, bu tür bir başarısız girişimden uygun sonuçları çıkarmaya çağırıyoruz” dedi.
Du Yukang, “Çin, sınırda kan dökülmesini istemiyor. Bu sebeple çatışma risklerine karşı uluslararası ilgiyi uyandıracak” değerlendirmesinde bulundu.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *