Çin’den dünyaya hızla yayılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19), küresel ekonomiyi negatif etkilemeye devam ederken, çalışma hayatında bir takım değişiklere neden oluyor. Virüsün olumsuz etkilerini en aza indirmek için son zamanlarda en çok dile getirilen önlemler arasında yer alan “esnek çalışma modeli“ne altyapısı uygun olan birçok firma geçiş yaptı.

Kovid-19 salgını küresel ticareti durma noktasına getirirken, ekonomi yönetimleri ve şirketler içinde bulundukları zorlu süreçten en az zararla çıkmak için yeni çözüm yolları arıyor.

Bu dönemde firmalar, esnek çalışma modelini uygulayarak hem personellerinin sağlığını korumayı hem de mevcut işlerin devam etmesini amaçlıyor. Şirketlerin bu süreçte üzerinde en çok durdukları yöntemlerin başında evden çalışma sistemigeliyor. Virüsün olumsuz etkilerini en aza indirmek için altyapısı uygun birçok firma şimdiden bu sisteme geçti.

Uluslararası Arabulucular Derneği Başkanı Mehmet Akuğur, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için gerekli her türlü tedbiri almanın işverenin sorumluluğunda olduğuna dikkati çekti.

Akuğur, evden çalışma uygulamalarının tam olarak iş kanununda yer almamasına karşın, iş yeri ve çalışanların sağlığı açısından günümüzde kullanılan bir model halini aldığını dile getirerek, şunları kaydetti:

“Hukuken bu uygulamayı gerçekleştirmek için öncelikle, yapılacak işin uzaktan çalışmaya uygun olması gerekli. Bu uygunluk söz konusu ise uzaktan çalışma esaslarının şirket yönetimlerince belirlenmesi, bu planlamanın uygun bir şekilde çalışanlara yazılı surette bildirilmesi, bu uygulamaya ilişkin personelden teyit alınması ve ilk aşamada ne kadar süreyle uygulanacağının somut şekilde belirlenmesi gerekli. Bu durumda iş ilişkisi aynen iş yerinde ifa ediliyormuşçasına sonuçlar doğurmaktadır. Böylelikle çalışan, işverenin talimatlarını aynen iş yerinde olduğu gibi özenle yerine getirme borcunu ifa etmekle, işveren de mali haklarını çalışanlara aynen sağlamakla yükümlü olmaktadır.”

Virüsün etkilerini azaltmak için “ücretli izin” uygulamasına geçilebileceğini de değinen Akuğur, dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan “Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketinde yer alan tedbirler ile esnek çalışma modellerinin daha etkin hale getirilmesi hedefinin ortaya konulduğunu kaydetti.

Salgının, sözleşmeler üzerinde önemli etkileri olabilir

Akuğur, salgının gerek şahıslar gerekse de ticari işletmeler açısından ciddi imkansızlıkları doğurmaya başladığını ifade ederek, Türkiye ekonomisi açısından da bu durumun derinleşmesinin ihtimal dahilinde olduğunu söyledi.

Virüsün, “pandemi” olarak tanımlanmasının, bu salgının “mücbir sebep” olarak nitelendirilmesi hususunu gündeme getirdiğini belirten Akuğur, bu sürecin sözleşmeler üzerinde önemli hukuki sonuç ve etkiler doğurmasının beklendiğini vurguladı. Akuğur, şunları kaydetti:

“Kovid-19’dan etkilenen ülkeler ile yapılan ticaret kapsamında taraflar özellikle aralarındaki ticari ilişkide ifa imkansızlığının oluşup oluşmadığını değerlendirilmelidir. Oluşan bu imkansızlığının taraflardan kaynaklanmayan sebeple ve tarafların kontrolü dışında olması önemli bir noktadır. İmkansızlığın, devletin tedbirleri kapsamında uygulanan karantina sonucu üretimin yapılamaması gibi sebeplerden kaynaklanması önemli bir kriterdir.”