Geçen ay Belçika’dan dönmüştü

Yeni Şafak gazetesinin yer verdiği habere göre, Umman resmi ajansı ONA’da yer alan Sultanlık Divanı’ndan yapılan açıklamaya göre, 2014 yılından bugüne kadar iki kez tedavi için yurt dışına giden Sultan Kabus bin Said, son olarak 7 Aralık’ta sağlık sorunları nedeniyle tedavi gördüğü Belçika’dan 13 Aralık’ta ülkesine dönmüştü.

3 gün yas ilan edildi

Vefatı nedeniyle 3 günlük yas ilan edilen ülkede, Umman Sultanı Kabus ölümünden önce yerine herhangi bir veliaht atamadı. Umman Anayasası’nın 6. maddesine göre, Sultanlık makamının boş kalmasının ardından, Sultan ailesinin toplanarak 3 gün içinde tahta geçecek ismi belirlemesi gerekiyor.

Yeni sultanı Heysem bin Tarık bin Teymur oldu

Sultan Kabus bin Said’in hayatını kaybetmesinin ardından Heysem bin Tarık bin Teymur Al Said, Umman’ın yeni sultanı oldu.

Umman resmi televizyonunun haberine göre, Sultan Kabus’un vefatının ardından Umman Sultanlığı Milli Güvenlik Konseyi ve Sultan ailesi boş kalan makama kimin geleceğini belirlemek için bir araya gelerek Sultan Kabus’un tahta geçmesi için önerdiği ismin yer aldığı zarfı açtı.

Zarfta ülkenin başına Heysem bin Tarık bin Teymur Al Said’in geçmesinin vasiyet edildiğinin öğrenilmesi üzerine sultan ailesi Heysem bin Tarık’ı Umman Sultanı olarak atadı. Heysem bin Tarık yemin ederek görevine başladı.

Sultan Kabus’un amcasının oğlu olan Bin Tarık (66), 2002 yılından bu yana Kültür ve Miras Bakanı olarak görev yapıyordu. Bin Tarık, aynı zamanda Sultan Kabus’un özel temsilcisi olarak görevler üstlendi.

Sultan Kabus kimdir?

Sultan Kabus, 1940 yılında dönemin Umman Sultan’ı Said bin Teymur’un ilk ve tek oğlu olarak dünyaya geldi.

İlk eğitimini Umman’da tamamlayan Sultan Kabus, lise eğitimi için 16 yaşında İngiltere’ye gitti. 20 yaşında Körfez monarşilerindeki ve İngiltere kraliyet ailesinde prenslerin eğitime katıldığı Sandhurst Kraliyet Askeri Akademisi’ne devam etti.

İngiliz desteğiyle babasına darbe yaptı

Sultan Kabus, kısa bir süre İngiliz ordusunda hizmet verdikten sonra eğitimini tamamlayarak 1966 yılında ülkesine döndü.

Sovyetler Birliği ve Güney Yemen’in 1970’de başlattığı krallık karşıtı ayaklanma sırasında, bölgenin o tarihteki etkin gücü İngiltere’nin desteklediği bir saray darbesiyle babasının yerine tahta çıkan Sultan Kabus, İngiliz, İran ve Ürdün desteğiyle Zufar bölgesindeki silahlı isyanı bastırdı.

İran-Irak savaşında tarafsız kaldı

Körfez’de İran devriminin ardından 1981 yılındaki Körfez İşbirliği Konseyinin (KİK) kurulmasına öncülük eden Sultan Kabus, İran-Irak savaşı boyunca iki ülkeyle de ilişkilerini sürdürerek tarafsızlığını korumayı başardı.

Irak’ın, Kuveyt’i işgali sırasında Birleşmiş Milletler kuvvetleriyle ortak hareket eden Umman, Irak ile diplomatik ilişkilerini de bu süreçte koparmadı.

İşgalci İsrail – Filistin meselesinde doğrudan görüşmeyi savundu

Mısır’da Enver Sedat, Camp David Anlaşması’nı imzaladığında Umman, Kahire ile diplomatik ilişkileri kesmeyen üç Arap ülkesinden biriydi. Umman Sultanı, İsrail-Filistin çatışmasının çözülmesi için ise taraflar arasında doğrudan görüşme yapılmasını savundu.

İlk kez İsrail Başbakanı’na ev sahipliği yaptı

Kabus, 1994 yılında İzhak Rabin’i Muskat’ta karşılayarak bir İsrail Başbakanı’nın tarihte ilk defa bir Körfez ülkesine ziyaretine ev sahipliği yaptı.

Bağımsız, tarafsız ve ara bulucu dış politika izledi

Orta Doğu tartışmalarında adı diğer ülkeler kadar anılmayan Sultan Kabus yönetimindeki Umman, tarafsızlık ilkesi ve özgün dış politikasıyla gözlerden uzak kalmayı başararak, birçok bölgesel çatışmada ara buluculuk rolünü üstlendi.

İran-Suudi gerginliğinde tarafsız kaldı

Sultan Kabus döneminde Muskat, diğer birçok bölgesel meselede olduğu gibi komşularının aksine İran-Suudi Arabistan geriliminde iki tarafla da güçlü ilişkiler geliştirmeyi başardı.

Basra Körfezi’nin Hint Okyanusu’yla buluşma noktasındaki Hürmüz Boğazı’nı İran ile paylaşan Umman, Arap Yarımadası’nın güneydoğu kıyısındaki jeopolitik kesişme noktasındaki konuma rağmen tarafsızlığını korudu.

Umman, Sultan Kabus döneminde Batı ile sürdürdüğü ilişkilere rağmen İran devrimiyle başa gelen yönetimle bağlarını korudu. Muskat yönetimi, Hürmüz Boğazı’nda sınır komşusu Tahran ile 1990’larda kıta sahanlığı konusunda anlaşma sağladı.

Ara bulucu rol üstlendi

Sultan Kabus döneminde Muskat yönetimi, Suudi Arabistan ve Yemen ile sınırlarının belirlendiği müzakereler, Arap Baharı öncesi ve sonrasında Yemen yönetiminin KİK ile ilişkileri, 2014 yılında Körfez ülkelerinin Katar’a uyguladığı ambargo krizi, İran’ın nükleer programına ilişkin imzalanan anlaşma gibi birçok bölgesel ve uluslararası kritik anlaşmazlığın müzakeresinde ara bulucu rol üstlendi.

Muskat bugün İran ile sürdürdüğü ılımlı ilişkilere rağmen güvenlik politikalarında Batı ile beraber hareket ediyor. ABD’nin ülkedeki 5 askeri üssünde yaklaşık 2 bin kadar yabancı askerin bulunduğu kaydediliyor.

Toplantı çağrısı yapıldı

Sultan Kabus bin Said’in hayatını kaybetmesinin ardından Umman Sultanlığı Milli Güvenlik Konseyi, Sultanlık ailesine yeni sultanın belirlenmesi için toplanma çağrısı yaptı.

Konsey, Sutan Kabus’un vefatının ardından yaptığı yazılı açıklamada, tüm konsey üyelerinin toplanarak Sultan ailesinin de ülkeye yeni sultanın kim olacağını belirlemek için bir araya gelmesi çağrısında bulunduğu kaydedildi.

İtaat halinde kalınacak

Saltanat Ofis Bakanı ve Savunma Bakan Vekili Sultan bin Muhammed el-Numani başkanlığında toplanan Konsey oturumunun devam edeceği belirtilen açıklama, ülkenin hayrı için bağlılık ve itaat halinde kalınacağı vurgulandı.

Konsey’in Anayasa’nın 6’ıncı maddesi gereği toplandığı aktarılan açıklamada, son olarak “Allah Umman’ı ve Umman halkını korusun.” ifadeleri yer aldı.