İnternet dünyasında “Derin Sahtelik”

İnternet dünyasında “Derin Sahtelik”

Sosyal medya ve internet teknolojisinin gelişim göstermesiyle birlikte gerçeklik şekil değiştirmeye başlamış, montajlanmış görsellerle birlikte sahte bir dünya düzeni oluşturulmuştur.

Doç. Dr. Ali Murat Kırık, Milat gazetesindeki “Sanal dünyadaki Deep Fake tehlikesi!” başlıklı yazısında sanal ortamın artık insanın gerçeklik algısını da tehdit eder durumu geldiğini vurguladı. Eğlence amaçlı ortaya çıkan akımların nihai amacının ise müstehcenlik ve terör propagandası olduğunu savunan Ali Murat Kırık, çözüm olarak “dijital okuryazarlık” önerdi.

Ali Murat Kırık, o yazısında şöyle diyor:

Son yıllarda giderek ön planda yer almaya başlayan yapay zekâ teknolojisi hayatın her alanında etkisini hissettirmektedir. Gerek teknolojiyi, gerekse de bilimi bir araya getiren yapay zekâ hali hazırda gelişimine devam etmektedir. Özellikle yapay zekâ ile birlikte sıkça duyduğumuz terimler arasına giren “makine öğrenimi” insanlığın geleceğine doğrudan etki edecek güçlü bir potansiyele sahiptir. Günümüzde makinelerin kullanmış olduğu sistemler herhangi bir sorunla karşılaştıklarında analiz ettikleri verilerin ışığı altında çözümü kendiliğinden ortaya koyabilmektedir. Hatta FaceApp ve benzeri uygulamaların kullandığı tekniği makine öğrenmesi ile tanımlayabilmek mümkündür. Ancak sanal ortam gerçeklik algısını da tehdit eder duruma gelmiştir.

Derin sahtelik nedir?

Sosyal medya ve internet teknolojisinin gelişim göstermesiyle birlikte gerçeklik şekil değiştirmeye başlamış, montajlanmış görsellerle birlikte sahte bir dünya düzeni oluşturulmuştur. İnternet ortamında her bilgiye şüpheyle yaklaşmak ve her görsele inanmamak oldukça önemlidir. Deep fake adı verilen derin sahtelik de adeta bu söylemi kanıtlar niteliktedir. Kötü niyetli kişiler ya da siber korsanlar internet ortamında yer alan fotoğrafları kullanarak diledikleri suratları hiç tahmin etmediğiniz uygunsuz fotoğraflara ve cinsel içerikli müstehcen videolara ekleyebiliyorlar. Ve bu öyle bir yapı ki oynama kolay bir şekilde anlaşılamıyor. Yapay zeka aracılığıyla video ve içeriklerdeki manipülasyon ve dezenformasyon oluşturma işlevi derin sahtelik olarak adlandırılmaktadır. Bilgisayar programı aracılığıyla iki surat arasında ortak bir zemin oluşturulmakta ve suratlar üst üste eşleştirilmektedir.

Deep fake ile 2017 yılında tanıştık

Derin sahtelik videoları Reddit’te 2017 yılında “deepfake” rumuzunu kullanan bir kişinin yaptığı paylaşımlarla ortaya çıkmıştır. Bu kullanıcının ünlü kişilerin, siyasetçilerin, sanatçıların yüzlerini başka videolarda yer alan isimlere yerleştirmesiyle manipülasyon yapılmış ve videoları izleyenler içeriklere kolayca inanmışlardır. Gerçekle sahtenin ayrılması oldukça zordur. Nitekim akıllı telefonlarımıza indirilen ve oldukça masumane görülen yüz değiştirme uygulamalarında da aynı durum söz konusudur. Bir kişinin suratı başka bir kişinin bedenine entegre edilmektedir. Tabii bu tarz uygulamalar eğlence amaçlı kullanılıyor, bireyler böylelikle sosyal medyada daha eğlenceli vakit geçiriyorlar. Ancak unutulmaması gereken bir nokta var. O da bilgi kirliliğine müsait bir ortam olan sosyal medyanın derin sahtelikten ne ölçüde etkileneceğidir?

Müstehcenlik ve terör propagandası temel hedef!

Özellikle siyasetçilerin ve sanatçıların deep fake videolarının yoğun bir şekilde üretildiği ve bu videoların gelişigüzel bir şekilde sosyal medyada paylaşıldığını söyleyebilmek mümkündür. Yüz değiştirme esasıyla müstehcen videoları servis edilen isimler arasında Ivana Trump, Kate Middleton, Emma Watson, Natalie Portman, Adriana Grande, Natalie Dormer yer almaktadır. Deep fake videoların genellikle YouTube aracılığıyla yayıldığını söyleyebilmek de mümkün. Obama ve Trump’un videolarının gerçekle birebir örtüşmesi ve ayırt etmenin oldukça zor, neredeyse imkânsız olması da gelecek adına tehlike çanlarının çalmasına neden oluyor. Teknolojinin gelişim göstermesiyle birlikte sıcak savaşlar yerini teknolojik savaşlara bırakıyor. Teknolojik savaşların ise her zaman tek bir galibi olmuyor. Sosyal medyadaki geniş kitleleri bir deep fake video ile kandırmak ve manipüle etmek günümüzde oldukça kolaydır. Fakat çözüm dijital okuryazarlıkta… Sunulan her videoya, görsele inanmamak ve bunlara şüpheyle yaklaşıp araştırmak derin sahtelik videolarıyla mücadele noktasında kullanıcılara önemli avantajlar sağlayacaktır.

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *