Polonya’dan İran’a sakinleştirme

Polonyalı bir hükümet yetkilisi zirve öncesinde etkinliğin İran’ı hedef almayacağı konusunda Tahran’a güvence vermişti. Hükümet yayınladığı bildiride zirvenin hedeflerinin ve “taraflı” ajandasının bölgede güvensizlik, kaos, kriz ve çatışmayı arttıracağını görüşünü dile getirdi.

Netanyahu-Umman Dışişleri Bakanı ile

Amerika’nın Sesi’nin haberine göre, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise zirvede körfez Arap ülkesi Umman’ın dışişleri bakanıyla bir araya geldi. Netanyahu’nun ofisi tarafından yayınlanan videoda Umman Dışişleri Bakanı Yusuf Bin Alawi, Ortadoğu’da insanların geçmişe takılarak yaşadıklarını, ancak Netanyahu’yla yaptıkları görüşmenin bölge için yeni bir dönem anlamına geldiğini söylüyor.

Netanyahu Kasım ayında sürpriz şekilde Umman’ı ziyaret etmiş ve Sultan’ın kendisini davet etmesinin “cesur bir karar” olduğunu söylemişti.

Kurdun pençesini öpmek

Bu açıklamadan önce İran’ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney de zirveyle ilgli olarak ABD ile müzakerelerin “maddi manevi kötülükten” başka bir şey getirmeyeceğini kaydetmişti.

Hamaney, ABD’yle görüşmenin affedilmez bir hata olacağını söylemiş ve bunun “düşmanın önünde diz çökmek” ve “kurdun pençesini öpmek” olacağını belirtmişti.

İçerik genişletildi

Başkan Trump yönetimi tarafından İran merkezli olarak tasarlanan Varşova konferansının kapsamı daha sonra İsrail-Filistin meselesi, IŞİD’le mücadele, Suriye ve Yemen’i de kapsayacak şekilde genişletildi.

Toplantının içeriğinin genişletilmesinin Avrupa ülkelerinin daha fazla katılımını sağlamak için yapıldığı sanılıyor. Zira Avrupa, toplantının İran merkezli olmasından endişeli. Avrupa ülkeleri 2015’te İranla yapılan nükleer anlaşmayı ABD’nin anlaşmadan çekilmesinin ve Tahran’ı yeniden yaptırımlarla hedef almasının ardından hayatta tutmak için uğraşıyor.

Katılım yüksek, statü düşük

Ancak zirvede katılımcı 60 ülkenin çoğunun dışişleri bakanından da düşük seviyede temsil edilecek olması, konferansın etkinliğinin sorgulanmasına neden oluyor.

Konferansa İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile çok sayıda Arap ülkesinin dışişleri bakanları katılıyor. Ancak Fransa ve Almanya kabine düzeyinde temsilci göndermezken AB Dış Politika Şefi Federica Mogherini de toplantıya katılmıyor.

Rusya, Çin ve Filistin temsilcisi yok

Rusya ve Çin’in de katılmadığı etkinlikte konferansın boykot edilmesini isteyen Filistin de bulunmayacak.

Konferansta Ortadoğuyla ilgili bir dizi konuya değinmesi beklenen Pence, ABD’nin Suriye’den çekilme planından söz edecek. Trump’ın damadı ve danışmanlarından Jared Kushner ise daha önce açıklanmamış Ortadoğu barış planından bahsedecek.