Amerika’nın, kendini hem ticari hem sağlık yönünden korumayı ama dünyanın geri kalanını umursamayan bu geleneksel yaklaşımını, Habertürk’ten Ayşe Özek Karasu, kıyasıya eleştiriyor. Amerika’nın dev mama endüstrisinin, yoksul 3.dünya ülkelerinin bebeklerine ihtiyaç duyduğunu kaydeden Karasu, “Üçüncü Dünya’yı mamalamak” başlıklı yazısında bakın Amerika’nın mama oyununu nasıl anlatıyor:

Trump sanayileşmiş dünyaya gümrük duvarlarını dikti; yetmedi az gelişmiş dünyayla da dalaşa girişti. Dünya Sağlık Örgütü’nün anne sütü kampanyasına taş koydu. Çünkü işin ucunda 70 milyar dolarlık mama endüstrisi var. Çünkü kalkınmış ülkelerde anne sütü pek trend ve Amerikan mamalarını yoksul kadınlara satmak gerek…

TRUMP’ın anne sütü ve emzirmeye olan antipatisi aslında eski hikaye . Sadece emlak kralı olduğu günlerden kalma bir hikaye. Florida’daki bir inşaat projesinde 8 milyon doları batan müşterilerin avukatı olan kadın, bebeğine pompayla süt sağmak için toplantıya ara vermek isteyince “İğrençsin” diyerek açık ediyor antipatisini Trump. Ve başkan adaylığı döneminde bu olay ortaya çıkınca, “Sen de süt emseydin adam olurdun” tarzı tepki yağıyor sosyal medyadan. Kamusal alanda emzirme özgürlüğü için başkaldıran kadınlar, Trump’ın ayıbını fırsat bilip yeniden bayrak açıyorlar.

HEDEF YOKSULLAR

Şimdi emzirme meselesi yeniden gündemde, Başkan Trump da merkezinde. Ve bu sefer Amerika sınırlarını aşan şekilde. Bizim ekonomiden Naime (Sert) geçen gün yazdı haberini. Dünya Sağlık Örgütü’nün özellikle Üçüncü Dünya’ya yönelik anne sütünü teşvik kampanyasını engellemek için tehdit dahil her türlü yola başvuruyor Trump. Gerçi Amerika saatine göre her sabahki mutat tweet’lerinden atıp New York Times’ın haberini yalanladı ama…

Ama geçmiş olsun. Zaten kendisi de tweet’inde itiraf ediyor; anne sütünü kuvvetle desteklediklerini belirtmekle birlikte, yoksulluk ve yetersiz beslenme nedeniyle kadınların takviye mamadan mahrum edilmemeleri gerektiğini söylüyor. Ve işte problem o noktada başlıyor. 70 milyar dolarlık Amerikan mama pazarını korumak amacıyla alınan bu tavır, yoksul Üçüncü Dünya kadınlarının felaketi oluyor. Gelişmiş ülkelerde emzirme yeniden trend olurken, güney yarıkürenin yoksul kadınları Trump’ın menziline giriyor. Özellikle Afrika’nın Sahra altı bölgelerinde temiz su kaynaklarına erişim çok sınırlı. Hijyenden yoksun sularla karıştırılan mamalar yüz binlerce bebeği ölümün kucağına atıyor. Bu nedenle en güvenli beslenme kaynağı anne sütü; Dünya Sağlık Örgütü’nün çabası da bu yönde.

ORALAR ÇİN’E BENZEMEZ

Tavşan etiyle kurbağa bacağından çelik rulmana varıncaya dek 200 milyar dolarlık Çin malına daha geçen gün yeni gümrük tarifeleri getiren Trump’ın sanayileşmiş dünya bir yana, yoksul kıtaya da bulaşması sert bir şok dalgası yaydı. Bilim aleminin dili tutuldu. Çünkü anne sütünün bebekler için en besleyici gıda olduğu kanıtlanmış durumda. Üçüncü Dünya söz konusu olduğunda hazır mama takviyesini minimum düzeye indirmek gerekiyor. Emzirme sayesinde, ishalden solunum yolu enfeksiyonuna birçok ölümcül hastalığın önüne geçilmiş oluyor. Çocuğun zatürree, astım ve lösemiye yakalanma riski azalıyor.

Ancak halk sağlığını hiçe sayan etik dışı pazarlama manevraları yüzünden dar gelirli ülkelerde emzirme oranı giderek düşüyor. 2015 yılı itibariyle gelişmekte olan ülkelerde, 6’ıncı aya kadar anne sütüyle beslenen bebeklerin oranı yüzde 40’ın altına düşmüş bulunuyor. Oysa bu rakam iki katına çıkarılsa, yitip giden yüz binlerce bebeğin hayatta kalması sağlanacak.

AMBALAJ DÜMENİ

Şimdi gözler, Dünya Sağlık Örgütü Asamblesi’nin kasım ayında yapılacak Gıda Kodeksi toplantısında. Uluslararası gıda standartlarını, üye ülkelerin beslenme politikalarını belirleyen kodeks güncellenecek. Sağlık uzmanları, “devam mamalarının” da aynı “başlangıç mamaları” gibi “anne sütüne takviye” ibaresiyle ambalajlanmasını savunuyor. Bu takdirde daha sıkı denetim gelmesi söz konusu. Amerikan Yönetimi ise anne sütünün adını hiç anmadan, 6’ncı aydan sonra kullanılan devam mamalarının direkt “gıda” olarak anılmasını istiyor. Böylece TV’lerde mama reklamları dönebilecek. Uzmanlar bunu ciddi bir sağlık tehdidi olarak görüyor. Sadece anne sütü yetmediğinde verilebilecek takviye mamanın temel gıda olarak tüketilmesinden kaygı duyuyorlar.

Eğer ABD, yoksul ülkelere yardımları kesme tehdidiyle kasım toplantısının nihai kararında mamayı “gıda” kılmayı başarırsa, anne sütü uluslararası kodekste zemin kaybedecek. Dev mama üreticilerinin düşleri gerçek olacak.