Diyanet’e ve dolayısıyla Türkiye’de resmi İslam anlayışına yeni bir şekil verme çabaları devam ediyor. Londra merkezli ve Küreselci olarak bilinen Economist dergisinin bu haftaki sayısında Diyanet üzerine bir makale yayınlandı. “İmamları kontrol altına almak: Türkiye’de Diyanet siyasal İslam’a teslim oluyor” başlığını taşıyan makalede, Türkiye’de Ilımlı İslam’ın tehlike altında olduğu öne sürülüyor ve Diyanet’in de bu konuda hiç yardımcı olmadığı savunuluyor.

Tarihi olarak seküler yapı ile uyumlu

Birgün gazetesinin aktardığı habere göre Ekonomist, Diyanet İşleri Başkanlığı’na ilişkin Diyanet’in Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulduğunu, “kurumun tarihi olarak ‘seküler yapı ile uyum içinde olduğunu, İslam’ın modernlik ile uyumlu olan modelini kucakladığını ve köktenciliği kıyıda bıraktığını’ ifade etti. Devamında “siyasal İslam’a karşı bir kontrol mekanizması olarak kurulan kurum, onun temel kurumlarından biri oldu” değerlendirmesini yapan dergi bu değişimin AKP iktidarının anlayışının eseri olduğunu “Son 10 yılda özellikle de 2016’daki başarısız darbe girişiminden beri Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İslami temellere dayanan partisi AKP devlet kurumları üzerindeki kontrolünü sıkılaştırdı, içeriden ve dışarıdan muhalefeti engelledi.” diye yazdı.

Makalede kurumun icraatlarına şu şekilde yer verildi:

“Diyanet’in garip ve tepki toplayan açıklamalar yapmakta üstüne yok. Diyanet şimdiye kadar yeni yıl kutlamanın, piyango oynamanın, evde köpek beslemenin, Bitcoin almanın İslam’ın kurallarına aykırı olduğunu açıkladı; ya da erkekler saçlarını boyamamalı, çiftler el ele tutuşmamalı. Ancak boşanmanın mesajla olmasına onay verdi”

Türkiye’de diğer Müslüman ülkelere göre şeriat anlayışına desteğin daha az olduğunu öne süren Economist dergisi, ancak ‘AKP yönetimi altında ülkenin hiç olmadığı kadar daha az seküler normlara bağlı olduğunu’ söylüyor ve ekliyor “neredeyse bir yüzyıl boyunca Diyanet, Türkiye’nin kimliğini hem Müslüman hem de seküler olarak korumak konusunda iyi bir çizgi izledi. Bağlı olduğu devletin kanunlarına aykırı bir şekilde İslam’ı okumaya başlaması ise yanlış bir yöne gittiğini gösteriyor.

Türkiye bir teokrasiye dönüşmek üzere değil. Ancak Orta Doğu’dan büyük ölçüde ayrılan heterodoks ve ılımlı İslam tehlike altında. Asıl amacına rağmen, Diyanet de çok yardımcı olmuyor.”

The Economist’in haberi: Turkey’s religious authority surrenders to political Islam