Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin ev sahipliğinde yapılan; Pakistan, İran, Rusya, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan dışişleri bakanlarının yanı sıra Taliban’ın kurduğu geçici hükümet temsilcisinin de katıldığı, Afganistan’a Komşu Ülkeler Dışişleri Bakanları Toplantısı’ndaki mutabakatı özetleyen açıklama yayınladı.

Açıklamada, ABD ve Batı ülkelerinin Afganistan’ın yeniden inşası ve kalkınmasında ana sorumluluğu üstlenmesi gerektiği belirtilerek ülkede kargaşa yaratacak ve bölgeye zarar verecek girişimlerden kaçınılması çağrısı yapıldı.

Washington yönetiminden Afganistan Merkez Bankasının el konulan varlıklarını iade etmesi istenilen açıklamada, ülkenin istikrarlı kalkınma yoluna girebilmesi için uluslararası finans kurumlarının nakit kaynak aktarması gerektiğinin altı çizildi.

Afganların parasının yarısına ABD el koydu

ABD hükümeti, Taliban’ın Ağustos 2021’de ülkede kontrolü ele geçirmesinin ardından Afganistan’ın ABD bankalarında tuttuğu 7 milyar dolarlık ulusal rezervlerini dondurmuştu.

ABD Başkanı Joe Biden, 11 Şubat 2022’de imzaladığı kararname ile dondurulan varlıklara el konulmasını, paranın 3,5 milyar dolarlık kısmının insani yardım temelinde doğrudan Afgan halkına aktarılması, kalan 3,5 milyar doların ise 11 Eylül kurbanlarının halen devam eden hukuki süreçleri ve tazminat talepleri için ayrılması yönünde adım atmıştı.

Afganistan’a Komşu Ülkeler Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın ilki 8 Eylül 2021’de Pakistan’da, ikincisi 27 Ekim 2021’de İran’da yapılmıştı. Pakistan ve İran’da yapılan toplantılara geçici hükümetin temsilcileri katılmamıştı.

Çin-Pakistan-Afganistan üçlü toplantı

Öte yandan Bakan Vang, toplantı marjında Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ve Afganistan’daki geçici hükümetin Dışişleri Bakanı Vekili Emir Han Muttaki ile üçlü görüşme yaptı.

Vang, görüşmede üç ülkenin ortak tarihi geçmişe sahip olduğu ve birbirlerinin ulusal kalkınmasını desteklediğini hatırlatarak ülkeler arasında üçlü iş birliği mekanizması kurulması, siyasi ilişkiler, kalkınma ve güvenlik alanlarında eşitlik, karşılık saygın ve fayda temelinde ortaklığın teşvik edilmesi gerektiği mesajını verdi.

Afganistan’ın Kuşak ve Yol Girişimi kapsamındaki projelere dahil edilmesi ve Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru’nun Afganistan’a genişletilmesini öneren Vang, Afgan halkının bölgesel ağların parçası olması gerektiğini söyledi.