ABD savunmasına 901 milyar, NATO’ya 3 milyar dolar

ABD savunmasına 901 milyar, NATO’ya 3 milyar dolar

ABD Senatosu 901 milyar dolarlık Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) başlıklı 2026 savunma bütçesini onaylayarak Beyaz Saray’a gönderirken, merkezi Avrupa’da bulunan Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü (NATO) da 2026 askeri bütçesinin 3 milyar dolar olduğunu duyurdu. NATO, Kuzey Amerika ve Avrupa’dan 32 devletin ortak organizasyonu.

ABD Senatosu Genel Kurulu’nda yapılan oylamada, 77 “evet” oyu kullanılırken, 20 “hayır” oyu çıktı.

3 bin 86 sayfalık 2026 savunma bütçe tasarısı, böylece Temsilciler Meclisi’nin ardından Senato’da da kabul edilerek imzalaması için Başkan Donald Trump’ın masasına gönderildi.

Trump’ın söz konusu savunma bütçesini kısa sürede imzalaması bekleniyor.

Savunma bütçesinde Rusya ve Çin detayı

901 milyar dolarlık savunma bütçesinde dikkati çeken unsurlardan biri, tasarıda, ABD’nin Rusya ve Çin ile askeri anlamda rekabet unsurlarını güçlendirecek yönde birçok başlığın yer alması oldu.

Buna göre bütçede, Rusya-Ukrayna savaşı çerçevesinde, Ukrayna Güvenlik Yardımı Girişimi kapsamında Ukrayna’ya yaklaşık 400 milyon dolarlık bir savunma yardım öngörülüyor. Bu bütçe kapsamında, Ukrayna ordusu için silah tedarik eden ABD şirketlerine ödeme yapılıyor.

Buna ilaveten tasarı, Pentagon’un, Avrupa genelinde görev yapan ABD askerlerinin sayısının 76 binin altına düşürmesini de engelleyen bir bölüm içeriyor.

NDAA ayrıca, Amerikalıların ve ABD şirketlerinin Çin ile hassas teknolojileri içeren tüm işlemlerinde Hazine Bakanlığına bildirimde bulunmalarını zorunlu kılıyor.

Savunma bütçesi ayrıca, bazı Çinli biyoteknoloji şirketlerinin federal fon almayı yasaklayan “Biyogüvenlik Yasası”nı da kapsıyor.

Söz konusu yasa tasarısı Tayvan’a 1 milyar dolarlık savunma fonu sağlarken, yine ABD’nin bölgedeki önemli müttefiklerinden Filipinler’e de 1,5 milyar dolarlık destek öngörüyor.

Sezar Yasası yürürlükten kalkıyor

2026 savunma bütçesinde en dikkati çeken unsurlardan biri, 2019 yılında kabul edilen ve Suriye’ye yaptırımlar getiren Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası’nın iptal edilmesi oldu. Bu yılki metne eklenen bir düzenleme, tasarının yasalaşmasıyla Sezar Yasası’nın resmen yürürlükten kalkması anlamına geliyor.

Tasarıda, yaptırımların kaldırılması bazı şartlara dayandırılırken, bu kapsamda ABD Başkanı’nın konuya ilişkin ilk raporunu 90 gün içinde, ardından 4 yıl boyunca her 180 günde bir olmak üzere ilgili Kongre komitelerine sunması öngörülüyor.

Sezar Yasası, Beşşar Esed yönetimindeki Suriye’nin ekonomik toparlanmasını kısıtlamak amacıyla ABD tarafından yürürlüğe konulmuştu.

Yasanın yürürlükten kaldırılması, Suriye’de martta kurulan Cumhurbaşkanı Ahmed Şara liderliğindeki yeni yönetimin desteklenmesi bağlamında yabancı yatırım ve yardımların ülkeye geri dönmesinin önünü açacak.

İsrail’e destek sürüyor

Tasarı, Demir Kubbe ve Davud’un Sapanı gibi İsrail’in yoğun kullandığı füze savunma programlarının tam finansmanı da dahil olmak üzere İsrail’e kapsamlı savunma desteği içeriyor.

Metinde ABD’nin, İsrail’in savunma üretim ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda olup olmadığının da sürekli olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.

Öte yandan 2026 savunma bütçe tasarısı, Irak’a karşı 1991 ve 2002 yıllarında alınan Askeri Güç Kullanma Yetkisi’ni (AUMF) kaldırıyor.

NATO’nun bütçesi Pentagon’la kıyas edilemedi

NATO’dan yapılan yazılı açıklamada, 2026 yılı için sivil bütçenin 528 milyon 200 bin avroya, askeri bütçesinin 2 milyar 420 milyon avroya çıkarılacağı bildirildi.

Bütçenin toplam 2 milyar 948 milyon 200 bin avro (Yaklaşık 3,5 milyar dolar) olacağının duyurulduğu açıklamada, “Daha spesifik olarak 2026 Askeri Bütçesi, NATO’nun askeri adaptasyonuna, müttefikler arası birlikte çalışabilirliğe, kriz önleme ve yönetimine ve işbirliğine dayalı güvenliğe katkıda bulunacaktır.” denildi.

Sivil bütçenin de müttefik istişarelerini ve karar alma süreçlerini ve NATO Karargahı’nın faaliyetlerini desteklemeye devam edeceği kaydedildi.

Sivil bütçe, sivil personel, işletme maliyetleri ve sivil program harcamaları için fon sağlarken; askeri bütçe, NATO karargahlarının, dünya çapındaki programların, misyonların ve operasyonların işletme maliyetlerini kapsıyor.

Üye ülkeler, bu bütçelere gayrisafi milli hasılalarına (GSYHİ) dayalı maliyet paylaşımı formülüne göre katkıda bulunuyor. NATO, son zirvede alınan kararla üyelerin savunma harcamalarının GSYHİ’ye oranının en az yüzde 5 olmasını istiyor.

NATO üyesi devletler şunlar:

Albania (Arnavutluk)
Belgium (Belçika)
Bulgaria (Bulgaristan)
Canada (Kanada)
Croatia (Hırvatistan)
Czech Republic (Çekya)
Denmark (Danimarka)
Estonia (Estonya)
Finland (Finlandiya)
France (Fransa)
Germany (Almanya)
Greece (Yunanistan)
Hungary (Macaristan)
Iceland (İzlanda)
Italy (İtalya)
Latvia (Letonya)
Lithuania (Litvanya)
Luxembourg (Lüksemburg)
Montenegro (Karadağ)
Netherlands (Hollanda)
North Macedonia (Kuzey Makedonya)
Norway (Norveç)
Poland (Polonya)
Portugal (Portekiz)
Romania (Romanya)
Slovakia (Slovakya)
Slovenia (Slovenya)
Spain (İspanya)
Sweden (İsveç)
Turkey (Türkiye)
United Kingdom (Birleşik Krallık)
United States (Amerika Birleşik Devletleri)

Paylaş :

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *