ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada ve Meksika’ya yüzde 25, Çin’e yüzde 10 oranında ilave gümrük vergisi uygulanacağını açıklaması küresel piyasalarda satış baskısı oluşturdu, Avrupa ve Kanada misilleme yapacaklarını duyurdu.
Dünya genelinde devam eden enflasyon-resesyon ikilemi merkez bankalarının politika alanlarını kısıtlarken, tarifelerin enflasyonist baskıları yeniden canlandırabileceğine yönelik endişeler risk algısını artırdı.
Analistler, Trump’ın ABD’nin önemli ticaret ortaklarına uygulayacağı tarifelerin uluslararası ticareti yavaşlatabileceğine dair kaygıları beslediği ifade ederek, bu durumun pay piyasası ve kripto para piyasası gibi görece riskli varlıklarda alımları azalttığını, yatırımcıları güvenli liman arayışına sevk ettiğine dikkati çekti.
Avrupa ve Kanada’dan “misilleme” açıklaması
Trump’ın ABD’nin Avrupa Birliğine (AB) kesinlikle ek gümrük vergileri uygulayacağını açıklamasının ardından Avrupa Komisyonu sözcüsü, “AB mallarına haksız veya keyfi olarak gümrük vergisi uygulayan herhangi bir ticaret ortağına sert bir şekilde yanıt verilecektir.” dedi.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau da ABD’den yapılan 155 milyar Kanada doları değerindeki ithalata yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını, bu tarifelerin 30 milyar Kanada doları değerindeki mallar için salı gününden itibaren, 125 milyar Kanada doları değerindeki mallar için ise 21 gün içinde yürürlüğe gireceğini ifade etti.
Çin tarafı ise Trump’ın Çin’den ithal tüm ürünlere yüzde 10 ilave gümrük vergisi getirme kararına karşı tedbirler alacağını ve Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) şikayette bulunacağını bildirdi. Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, ABD’nin gümrük vergilerini tek taraflı artırmasının DTÖ kurallarını ihlal ettiği vurgulandı.
Trump’ın tarife kararları ve Avrupa’yla Kanada’dan gelen misilleme açıklamalarının ardından dolar endeksi yaklaşık yüzde 1 artışla 109,6 seviyelerine yükselerek 2 yılın en yüksek seviyesi olan 110 seviyesini zorluyor. Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 0,1 artışla 76,3 seviyesine çıktı.
Analistler, söz konusu tarifelerin ABD rafinerilerinin optimum seviyede üretim için ihtiyaç duyduğu ağır ham petrolün maliyetini artıracağını, karlılık oranını azaltacağını ve muhtemel üretim kesintilerine neden olacağını düşünüyor.
Emtia tarafına bakıldığında ise yeni haftanın ilk işlem gününde altın yüzde 0,1, gümüşte yüzde 0,7, bakırda yüzde 1, paladyumda yüzde 0,9, platinde yüzde 2, şekerde 0,5, kakaoda yüzde 0,3 civarında değer kayıpları söz konusu.
Analistler, dolara olan talebin artmasının emtia piyasasında talep endişelerini öne çıkardığını söyledi.
Kripto para piyasasında ise Bitcoin yeni haftaya yüzde 2,5 azalışla 95 bin 368, Ethereum yüzde 12 değer kaybıyla 2 bin 577 seviyesinden işlem görüyor.
Avrupa borsalarında kayıplar yüzde 1,5’i aştı
Avrupa borsalarında bakıldığında ise Almanya’da DAX endeksinde 1,7, İngiltere’de FTSE 100 endeksinde yüzde 1,4, Fransa’da CAC 40 endeksinde yüzde 1,6, İtalya’da MIB 30 endeksinde yüzde 1,3, İspanya’da IBEX 35 endeksinde yüzde 1,2 civarında düşüşler görülüyor.
Asya borsaları da satış baskısıyla geriledi. Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,7 düşüşle 38.541 puandan ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,5 azalışla 2.454 puandan kapandı.
ABD basınında yer alan habere göre, Pekin yönetiminin, Trump’ın ek gümrük vergileri ve teknoloji kısıtlamalarını artırmasını önlemek amacıyla ABD ile anlaşmak üzere bir hazırlıkta olduğu belirtildi.
Analistler, yarın Çin piyasalarının Çin Yeni Yılı tatili sonrası açılacağını ifade ederek, ek gümrük vergilerinin Çin iç piyasasında yansımalarının görülebileceğini söyledi.
ABD’de endeks vadeli kontratlar da yeni haftaya negatif seyirle başladı.
WSJ, Trump’ın ek gümrük vergilerini “tarihin en aptal ticaret savaşı” olarak değerlendirdi
Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada, Meksika ve Çin’den ithal edilen mallara ek gümrük vergisi getirmesini “tarihteki en aptal ticaret savaşı” olarak yorumladı.
WSJ yayın kurulunun imzasını taşıyan yazıda, Trump’ın Kanada, Meksika ve Çin’e ek gümrük vergisi getiren kararnamesi eleştirildi.
Trump’ın, söz konusu ülkelerden ithal edilen mallara tarife uygulamasını öngören kararnamenin “anlamsız” olduğu kaydedilen yazıda, bu durumun “tarihteki en aptal ticaret savaşı” olduğu vurgulandı.
Bu zamana kadarki ticari ilişkilerin tüm tarafların çıkarına olduğu belirtilen yazıda, ek gümrük vergilerinin otomotivden tarıma birçok sektörü olumsuz etkileyeceğinin altı çizildi.
WSJ’nin yazısında, 4 Şubat’ta uygulamaya girmesi planlanan kararname için “ABD’ye uyuşturucu akışını engellemek ve ülkenin güvenliğini artırmanın gerekçe gösterildiği” ancak ABD’deki uyuşturucu kaçakçılığı sorununun yeni olmadığı aktarıldı.
Trump WSJ’yi hedef aldı
Trump ise Truth Social sosyal medya hesabından WSJ’yi hedef alan paylaşım yaptı.
Gazeteyi “Yalan Haber Wall Street Journal” olarak nitelendiren Trump, ABD’yi seven kişilerin kararlarını destekleyeceği, tarifelere karşı olanların ise “Çin ya da bazı şirketler tarafından kontrol edildiğini” ileri sürdü.
Ek gümrük tarifeleri Avrupalı otomobil üreticilerinin hisselerini vurdu
Europe Stoxx 600’de otomobil ve parçaları endeksi yüzde 4,1 kayıpla iki haftanın en düşük seviyesine geriledi.
Avrupalı üreticiler Volkswagen, Volvo Cars, Daimler Truck, Porsche ve BMW’nin hisseleri yüzde 5’ten fazla düşüş gösterirken, Fransız otomobil parçaları tedarikçisi Valeo’nun hisseleri ise yaklaşık yüzde 8 geriledi.
Bunların yanında, Almanya’da Dax 40 endeksinin de ticaret savaşı korkularıyla son günlerdeki yeni rekor arayışına bugün son vermesi dikkati çekti. Endeks, sabah saatlerinde yaklaşık yüzde 2 değer kaybetti.
Trump, seçim kampanyasında Kanada, Meksika ve Çin’den ithal edilen ürünlere tarife getireceği söylemlerini gerçekleştirdi.
ABD Başkanı Trump’ın imzaladığı kararname ile Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalata yüzde 25, Çin’den yapılan ithalata ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getirildi.
Trump, Kanada ve Meksika’nın yanı sıra AB’ye de tarife uygulayacaklarını belirterek, “Avrupa Birliği çizgiyi aştı. Ne olacağını göreceğiz fakat Avrupa Birliği’ne kesin (tarife) uygulanacağını söyleyebilirim. Çünkü bizden faydalandılar ve 300 milyar doları aşkın açığımız var.” ifadelerini kullanmıştı.
Analistlere göre, Alman üretici Volkswagen’in gelirlerinin yaklaşık 8 milyar avrosu ve Stellantis’in gelirlerinin yaklaşık 16 milyar avrosu Trump’ın tarifelerinden etkilenecek.
Otomobil üreticilerinin Meksika’da üretimleri
Kanada ve Meksika’da yaklaşık 5,3 milyon hafif araç üretiliyor ve bunların yaklaşık yüzde 70’i ABD pazarına gidiyor. ABD’de üretilen araçların çoğu, Kanada veya Meksika kaynaklı bileşen setlerini kullanıyor. Bu bileşenlere de gümrük vergisi uygulanmasının ABD’de üretilen araçların maliyetleri artıracağı kaydediliyor.
ABD’nin 2024’te Kanada ve Meksika’dan yaklaşık 3,6 milyon hafif araç ithal ettiği ve bunun da ABD’de satılan tüm araçların yüzde 22’sini oluşturduğu kayıtlarda yer alıyor. Meksika, Japonya, Güney Kore ve tüm Avrupa’yı geçerek ABD’nin hafif araç ithalatının en büyük kaynağını oluşturuyor.
Tarifelerin, Kuzey Amerika’da önemli üretim operasyonları olan şirketlerin kazançlarını da olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor. Ford ve GM yaklaşık 100 yıldır Kanada ve Meksika’da, Volkswagen de 1967’den bu yana Meksika’da araç üretiyor. Nissan, Stellantis, Honda, Toyota ve Hyundai gibi otomobil üreticileri de tarifelerden etkilenmesi beklenen firmalar arasında yer alıyor.
Öte yandan, Analistler, Trump’ın AB ithalatına gümrük vergileri yoluyla daha fazla korumacı bir politika uygulamasının ihracata dayalı Alman ekonomisi için iyiye işaret olmadığını ifade ediyor.
ABD, Alman ürünlerinin en büyük alıcısı konumunda bulunuyor. Ülke, ihracatının yaklaşık yüzde 10’unu ABD’ye yapıyor.
Trump’ın Kanada, Meksika ve Çin’e tarife kararnamesi
ABD Başkanı Donald Trump, 1 Şubat’ta Kanada, Meksika ve Çin’den yapılan ithalata ek gümrük vergisi getirilmesini öngören bir kararname imzalamıştı.
Beyaz Saray’dan yayımlanan açıklamada, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen mallara yüzde 25, Çin’den yapılan ithalata yüzde 10 oranında ek gümrük vergisi getirildiği duyurulmuştu.
Tarifelerin “ulusal çıkarları korumak için güçlü bir araç” olduğu vurgulanan açıklamada, Başkan Trump’ın elindeki araçları kullanarak “Amerikan halkının güvenliğini ve ulusal güvenliği ön planda tutan kararlı adımlar” attığı ifade edilmişti.
Trump, bu ülkelerden ABD’ye düzensiz göç ve fentanil akışı ile ticaret açıklarını bu tarifelerin gerekçesi olarak göstermiş, tarifelerin 4 Şubat’ta ABD yerel saatiyle gece yarısından sonra yürürlüğe gireceği kaydedilmişti.
Leave a Comment
Your email address will not be published. Required fields are marked with *