Adada kaç kişinin öldüğünün hesaplanmasındaki bir diğer engel ise nüfusun yüzde 97’sinin Müslümanlardan oluşması.

Fransa Sivil Savunma Ulusal Operasyonlar Koordinatörü Baptiste Rivoire, “Mayotte nüfusunun çoğu Müslüman. Gelenekleri gereği 24 saat içinde gömülmeleri gerekiyor, bu da kurbanların sayılmasını zorlaştırıyor. Bazı definler resmi kayıtlara geçmeden çoktan gerçekleşmiş olabilir,” diyor.

“İnanılmaz derecede güçlü” diye tanımlanan Chido Kasırgası bölgedeki altyapıyı yerle bir etti: Evler, yollar, iletişim hatları, su tesisleri ve en önemlisi de havaalanındaki trafik kontrol kulesi zarar gördü

Peki, yoksullukla iç içe geçmiş, büyük çoğunluğunun gecekondularda yaşadığı Mayotte Adası’na dair ne biliniyor?

Fransa’nın 200 yıllık geçmişi

Mayotte, Afrika’nın güneydoğusundaki Komorlar Birliği’ni oluşturan dört adadan biri. 1841’de, ‘Temmuz Monarşisi’ olarak da bilinen dönemde, ‘Fransızların Kralı’ unvanlı Kral Louise-Philippe, birliğin kontrolünü ele geçirdi. 1976’ya değin, tam 135 yıl boyunca bölge, Paris’in denizaşırı toprağı olarak kaldı.

Paris, 1 Ocak 1976’da yüzde 65’le Fransız iktidarını destekleyen Mayotte Adası hariç, Komorlar Birliği’ni oluşturan diğer adaların bağımsızlığını kabul etti.

Ada, 31 Mart 2011’de, Fransa’nın ‘denizaşırı ili’ unvanını aldı ve bunu takiben 2014’te, AB’nin en uzaktaki toprağı oldu. Bir diğer ilginç detay, Mayotte’un AB’ye kabul edilmiş ilk “Müslüman” toprağı olmasıydı.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın (Central Intelligence Agency – CIA), yayımladığı ve dünya üzerindeki ülkeler hakkında kapsamlı bilgilerin sunulduğu 2012 tarihli ‘The World Factbook’ eserinde, Mayotte nüfusunun yüzde 97’sinin Müslüman, yüzde 3’ünün Hristiyan olduğu belirtiliyor.

Müslümanlığın 15. yüzyıla kadar uzandığı, halkın Sünni olduğu, fakat İslam’ın güçlü varlığına karşın, ‘Mahorese’ olarak tanımlanan ada kültüründeki mistik ritüellerin ‘Malgaş’ denilen yerel topluluklar arasında görülmeye devam ettiği yazılı.

Zenginlik

Adanın AB’ye dahil olduğu 2014’ten öncesine kadar Mayotte, zengin yer altı ve yer üstü kaynaklarıyla biliniyordu. 2012’de, Mozambik Kanalı’nda keşfedilen 40 petrol sahasının 20’si, Komorlar Birliği sınırlarında yer alıyor.

Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (TASAM) 24 Nisan 2009 tarihli ‘Komor Adaları’ adlı çalışmasında, Mozambik Kanalı’nda hidrokarbon (petrol ve doğal gaz) araştırmaları yapıldığı, özellikle bağımsız olan Komorlar Birliği’nin Çin ve ABD’li şirketlerle sözleşme görüşmeleri yürüttüğü vurgulanıyor.

Yine Fransa Senatosu’na sunulan bir raporda, Komorlar Parlamentosu’nun Mart 2014’te Mayotte’un Münhasır Ekonomik Bölgesi’ni (MEB) kapsayan 6.000 km²’lik bir alanda petrol arama izinleri verdiği belirtildi. Bu gelişme, Fransa ve Komorlar arasında kaynak kullanımı konusunda anlaşmazlıkları tetiklemişti.

Komorlar Birliği tarafından yürütülen son araştırmada, karasularında yer alan petrol miktarının 9 milyar varil olduğu tahmin edilmişti.

Mayotte bu fosil zenginliğin mirasçılarından biri olmakla beraber, tarım arazilerinde vanilya, kakao, ylang-ylang gibi yüksek değerli ürünler yetiştiriliyor, adanın çevresindeki mercan resifleri ve lagünler, kabuklu deniz ürünlerinde, ton balığında ve karideste, ticari konumlarını güçlendiriyor.

Fakirlik

Yine de tüm bu gerçeklik, halkın yüzde 77’sinin yoksullukla boğuşması nedeniyle gölgelenmiş vaziyette.

Fransız Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (INSEE) tarafından 2018 yılında yayımlanan verilere göre, Mayotte’da yoksulluk oranı yüzde 77 olarak tespit edildi. Bu oran, Fransa ana karasındaki yoksulluk oranının yaklaşık üç katı.

İşsizlik ise, yüzde 30’larda seyrediyor. Fransa ana karasında, 2024’ün üçüncü çeyreğinde 7,4’tü. Bu gibi nedenlerle, ada nüfusunun önemli bir bölümü ‘bidonvil’ olarak adlandırılan dayanıksız, gecekondu mahallelerinde yaşıyor.

Bu bölgelerde yaşayan insanlar, barınma, temiz su, elektrik ve sağlık hizmetleri gibi temel ihtiyaçlara erişimde ciddi sıkıntılar yaşıyor.

Chido Kasırgası karaya ulaştığın, en büyük yıkım, ‘bidonvil’ denilen metal barakaların ve gecekondu mahallelerinin olduğu yerlerde görüldü.

Fransa, 2023 yılında, Mayotte Adası’nda yüzlerce polis memuru ve jandarma görevlendirilerek dayanıksız yapılara yönelik yıkım operasyonları gerçekleştirdi.

Ancak, alternatif barınma yerleri bulunmadığı için bazı yıkım işlemleri mahkeme tarafından durdurulmuştu.  Ayrıca, 2014’te adanın AB’ye dahil olmasıyla beraber bölgeye göçün arttığı, tehlikeli yolculuklarda onlarca mültecinin hayatını kaybettiği belirtiliyor.

(euronews)