Mart 2021’den bu yana Rusya’nın ağır saldırısı altındaki Ukrayna uzun süredir Batılı müttefiklerinden savaş uçağı talep etti. Bu süreçte ABD Ukrayna’ya savaş uçağı verilmeyeceğini bildirdi. Biden ise 2022 yılı başında gazetecilere Ukrayna’ya savaş uçağı gönderme ihtimalinin o an için söz konusu olmadığını söylemişti. İlk kez Mayıs 2023’te ABD, Ukrayna’ya savaş uçağı izni verdiğini duyurdu. ABD yönetimi, Batılı müttefiklerine aralarında F-16’ların da bulunduğu savaş uçaklarının Ukrayna’ya vermesine müsaade ettiğini duyurdu.

Pentagon’dan bugünkü açıklama

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Washington’daki NATO Zirvesi kapsamında düzenlenen “NATO Kamu Forumu”nda konuştu.

NATO’nun ABD Başkanı Joe Biden’ın liderliğinde büyüyüp güçlenmesinden ve Rusya’nın “oluşturduğu zorluklarla” başa çıkma biçiminden gurur duyduğunu belirten Austin, “NATO’da üye sayımız Finlandiya ve İsveç’in katılımıyla 32’ye çıktı. Şunu iyi bilin, (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’in (Ukrayna’daki) savaşı NATO’nun genişlemesinin sonucu değildir, Putin’in savaşı NATO’nun genişlemesinin nedenidir.” ifadelerini kullandı.

ABD’li bakan, NATO’nun kolektif savunmasını ve caydırıcılığını güçlendirmeye devam edeceklerine dikkati çekerek, “Bu hafta iddialı bir gündemimiz var. İlk olarak Soğuk Savaş’tan bu yana en güçlü olan NATO planlarını uygulamaya geçireceğiz ve bu, herhangi bir yeni tehdide karşı caydırma ve savunma yeteneğimizi önemli ölçüde artıracak.” diye konuştu. NATO üyeleri arasında endüstriyel kapasiteyi ve askeri üretimi artırmak için çalışacaklarını ifade eden Austin, Ukrayna’nın savunmasını desteklemek için askeri ve mali taahhütler üzerinde işbirliğini derinleştireceklerini kaydetti.

Austin, “Ülkelerden oluşan bir koalisyon Ukrayna’ya F-16 savaş uçakları sağlamak için yorulmadan çalışıyor ve bugün Başkan Biden, Hollanda ve Danimarka Başbakanlarıyla birlikte, bu uçakların transferini duyurmaktan gurur duyar. F-16’ların devri resmi olarak sürüyor ve Ukrayna bu yaz F-16’ları uçuracak.” dedi.

ABD’nin NATO müttefikleriyle Hint-Pasifik’teki küresel ortaklarıyla bağlarını derinleştirmeye devam edeceğine de işaret eden Austin, Çin’in Ukrayna’da Rusya’ya destek vermesinden rahatsız olduklarını vurgulayarak, “Bu bize Avrupa-Atlantik güvenliği ile Hint-Pasifik güvenliği arasındaki derin ilişkileri hatırlatıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Austin, ABD’nin müttefikleriyle güçlü ve güvende olduğunu belirterek, “NATO’yu zayıflatmaya yönelik herhangi bir girişim yalnızca Amerika’nın güvenliğini zayıflatır.” şeklinde konuştu.

Norveç, Ukrayna’ya 6 adet F-16 hibe edecek

NATO’nun kurucu üyelerinden Norveç, hava saldırılarına karşı kendini savunabilmesi için Ukrayna’ya 6 adet F-16 savaş uçağı hibe edeceğini duyurdu. Norveç Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, duyuruyu Başbakan Jonas Gahr Store yaptı. Store, Ukrayna’nın hava saldırılarına karşı kendini savunabilmesinin Rusya’ya karşı yürüttüğü mücadelede hayati önem taşıdığını belirterek, Ukrayna’ya 6 F-16 savaş uçağı hibe etme kararı aldıklarını bildirdi.

Rusya’nın hava saldırılarının, Ukrayna halkında büyük acılara ve maddi hasara yol açtığını ifade eden Store, hibe edecekleri F-16 savaş uçaklarının Ukrayna’ya kendini savunmasına katkı sağlayacağını kaydetti.

Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide ise Ukrayna’yı destekleye devam etmeleri gerektiğini vurgulayarak, “Ukrayna’nın mücadelesi, bizim de mücadelemizdir. Bu, sadece Ukrayna’nın özgürlüğünü korumak için değil, aynı zamanda ortak değerlerimizi, demokrasiyi ve uluslararası hukuka saygıyı korumak için de verilen bir savaştır.” ifadelerini kullandı. Açıklamada, Ukraynalı savaş pilotlarının eğitime destek vermeye devam edileceği aktarıldı.

Danimarka ve Hollanda, Ukrayna’ya F-16 transferi yapacak

“NATO Kamu Forumu” etkinliğinde konuşan ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Ukrayna’nın Rusya’nın saldırganlığına etkili şekilde cevap vermesi gerekçesiyle desteğin süreceğini, destek için çok güçlü bir paket üzerinde çalıştıklarını savundu.

ABD’li Bakan, Danimarka ve Hollanda’nın Ukrayna’ya F-16 savaş uçakları transfer edeceğini ve uçakların bu yaz Ukrayna’ya ulaşmış olacağını bildirdi, “F-16 savaş uçakları bu yaz aylarında Ukrayna semalarında uçuyor olacak.” dedi.

ABD, Hollanda ve Danimarka’yla ortak açıklama yaptı

Biden, Hollanda Başbakanı Dick Schoof ve Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ortak bir yazılı açıklama yayınladı.

Açıklamada, “Danimarka ve Hollanda hükümeti, ABD’nin desteğiyle Amerikan yapımı F-16’ları Ukrayna’ya bağışlama sürecinde.” bilgisi verildi. Transfer sürecinin başladığı belirtilen açıklamada, F-16 savaş uçaklarının bu yaz operasyonel hale geleceği duyuruldu. Açıklamada, güvenlik endişeleri nedeniyle ilave detaya yer verilemeyeceği aktarılarak, Ukrayna’nın hava savunma kabiliyetini artırma konusunda kararlı olunduğu ifade edildi. Ukrayna’ya dördüncü nesil modern F-16 savaş uçakları filosunun transfer edileceği aktarılan açıklamada, aynı zamanda eğitim desteğinin sağlanacağı kaydedildi.

Böylece Kuzey Avrupa’daki F-16’lar yavaş yavaş Ukrayna’da toplanacak. Ellerindeki F-16’ları hibe etme karşılığında Norveç, Hollanda ve Danimarka’nın ne alacağı ise henüz bilinmiyor.