Çin ve Myanmar’ın ortak sınırı boyunca yer alan Kokang bölgesindeki Laukkai bölgesini boşaltma çağrısı, Myanmar askeri hükümetinin, 2021 darbesinde iktidarı ele geçirmesinden bu yana en büyük zorluk haline gelen isyancı gruplarla mücadele ettiği bir dönemde geldi.

El Cezire’de yer alan habere göre, Çin Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamada, “Myanmar’ın kuzeyindeki Kokang’ın Laukkai bölgesinde çatışmalar devam ediyor ve orada mahsur kalan insanlar için güvenlik riskleri arttı” denildi. “Myanmar’daki Çin Büyükelçiliği, Laukkai bölgesindeki Çin vatandaşlarına mümkün olan en kısa sürede tahliye etmeleri gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor” ifadeleri kullanıldı.

Arakan Ordusu (AA), Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu (MNDAA) ve Ta’ang Ulusal Kurtuluş Ordusu’nun (TNLA) orduya karşı bir saldırı olan 1027 Operasyonunu başlatmasının ardından Ekim ayından bu yana Myanmar’ın kuzey Shan Eyaletinde çatışmalar şiddetlendi.

İsyancı gruplar, Çin ile ticaret açısından hayati öneme sahip birçok kasabayı ve sınır merkezini ele geçirdi. Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu (MNDAA) kumar, uluslararası insan kaçakçılığı ve çevrimiçi dolandırıcılıkla ünlü Laukkai kasabasını yeniden ele geçirme sözü verdi.

Kasım ayında isyancı gruplar, Çin ile Myanmar arasındaki yıllık 1,8 milyar dolarlık ticaretin ana kanalı olan sınır kasabası Chinshwehaw’u ele geçirmişti.

Bu ay Pekin, ordu ile üç silahlı grup arasındaki görüşmelerde arabuluculuk yaptığını ve ‘geçici ateşkes’ konusunda anlaşmaya vardığını açıklamıştı.

Analistler, Pekin’in kuzey Myanmar’daki etnik silahlı gruplarla bağlarını sürdürdüğünü, bunların bazılarının Çin ile yakın etnik ve kültürel bağları paylaştığını ve kontrol ettikleri bölgede Çin para birimini ve telefon ağlarını kullandıklarını söylüyor.

Endonezya’da Arakanlılara baskı

Euronews’ta yer alan habere göre ise, Endonezya’nın Açe eyaletinde yüzlerce üniversite öğrencisi, aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu 130 civarındaki Rohingya sığınmacının kaldığı geçici bir barınağa baskın düzenleyerek bu kişileri, kaldıkları yeri terk etmeye zorladı.

Farklı üniversitelerin amblemlerinin bulunduğu ceketler giyen öğrenciler, eyaletin başkenti Banda Açe’de 137 Rohingya mültecinin kaldığı bir hükümet etkinlik salonuna saldırdı. Öğrenciler, yetkililerden Rohingyaların sınır dışı edilebilmesi için en yakın göçmen bürosuna götürülmelerini istedi.

Kaydedilen videolarda öfkeli öğrenciler, “onları kovun” ve “Açe’deki Rohingyaları reddedin” sloganları atarken görülüyor.  Ayrıca görüntülerde bazı öğrenciler, Rohingyaların eşyalarını tekmeliyor.

Mülteci kadın ve çocuklar ise gözyaşları içerisinde öğrencilere, kendilerine saldırmaması için yalvarırken diğer yanda eşyaları tekmelenen erkeklerin yere bakışları göze çarpıyor.

“Rohinyalar” olarak bilinen Arakanlı Müslümanlar, Myanmar’daki ordu ve Budist çetelerin 2017’de gerçekleştirdiği soykırımdan kaçarak Bangladeş’e sığındı. Şimdilerde kendi imkanlarıyla, derme çatma teknelerle haftlar süren tehlikeli deniz yolculuklarının ardından Malezya ve Endonezya gibi Müslüman ülkelere ulaşmaya çalışıyor. Kasım ayından bu yana 1,500 civarında Rohingya mülteci, Endonezy’nın Açe eyaletinin kıyılarına ulaştı.

Arakanlı Müslümanların (Rohingyalar) bulunduğu teknelerinden bazıları zaman zaman bölgel halkı tarafından reddedilirken, bazı durumlarda geri denize itildiler ve bir kısmı ise teknelerinin alabora olması nedeniyle denizde hayatını kaybetti.

Önceki gün gerçekleşen saldırıda olay yerinde bulunan bir gazeteciye göre eylemciler, korkmuş haldeki mültecileri koruyan polisle de arbede yaşadı. Ancak muhabire göre polisler daha sonra Rohingya mültecilerin öğrenciler tarafından buradan götürülmesine izin verdi.

Alanda lastik yakan öğrenciler, Rohingyaların taşınıp götürülmesi için kamyonlar da hazırlamıştı.

Ayrıca olay bölgesinde bulunan basın mensupları, bu kişilerin başka bir hükümet binasına nakledilmesi sırasında polisin, sığınmacıların kamyonlara binmelerine yardımcı olduğunu gördüklerini de aktardı.

Emniyet kaynakları, basın mensuplarının sorularını yanıtsız bıraktı.

BM’den açıklama

BM Mülteci Ajansı, olayın mültecileri şok ve travma içinde bıraktığı açıklamasında bulundu. Yapılan açıklamada “Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği mültecilerin güvenliği konusunda derin endişe duymakta, kolluk kuvvetlerine tüm bu çaresiz insanların ve insani yardım personelinin korunmasını sağlamak için acil eylem çağrısında bulunmaktadır” denildi.

BM’nin açıklamasının devamında, “Mültecilere yönelik saldırı münferit bir eylem olmayıp, mültecilere yönelik yanlış bilgilendirme, dezenformasyon ve nefret söylemi içeren koordineli bir sosyal medya kampanyasının sonucudur.” ifadelerine yer verildi.

Kendileri de on yıllar süren kanlı çatışma süreci geçiren birçok Açe sakini, aynı dine (Müslüman) mensup oldukları Rohingyaların içinde bulunduğu duruma sempati ile yaklaşıyor. Ancak bazı Açeliler, Rohingyaların ‘sınırlı kaynaklarını tükettiğini’ ve zaman zaman halkla çatışmaya girdiğini ileri sürerek ‘sabırlarının sınandığını’ iddia ediyor.

Halilullah isimli 23 yaşındaki protestocu bir üniversite öğrencisi, “Protesto ettik çünkü buraya gelmeye devam eden Rohingyaları kabul etmiyoruz.” diye konuştu.

Yaklaşık 280 milyon nüfusuyla dünyanın en kalabalık Müslüman ülkesi konumundaki Endonezya, BM mülteci sözleşmesini imzalamadığı için Myanmar’dan mülteci kabul etmeye zorlanamayacağını belirtiyor. Cakarta yönetimi, bunun yerine komşu ülkeleri göçmen yükünü paylaşmaya ve kıyılarına gelen Rohingyaları kendi ülkelerine yerleştirmeye çağırıyor.