Mali ve Burkina Faso’daki darbelerin akabinde Fransa’nın bölgede asker varlığı bulundurabildiği Çad’ın yanı sıra tek ülke haline gelen Nijer’deki yönetim değişikliği 2 devlet arasındaki ilişkileri kökten etkiledi.

Abdourahamane Tchiani önderliğindeki cunta hükümeti, Fransa ile tüm askeri anlaşmaları feshetti ve Fransız askerlerinin bir an evvel ülkeden ayrılmasını talep etti.

Askeri hükümet, Fransa’nın Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte’yi de 25 Ağustos’ta istenmeyen kişi ilan etti. Sylvain Itte’nin istenmeyen kişi ilan edilmesi, iki ülke arasında benzeri görülmemiş bir diplomatik krize neden oldu.

Nijer yönetimi, yaklaşık 1 ay boyunca hem Fransız Büyükelçiliğine hem de Fransız askerlerinin bulunduğu üsse giriş çıkışları kontrol etti, gıda girişini engelledi.

Fransa, askeri hükümetin bu kararının “meşru olmadığı” konusunda ısrar etse de baskılara dayanamadı ve Büyükelçinin Fransa’ya dönmesine karar verdi.

Böylece Büyükelçi Sylvain Itte, yaklaşık 1 ay süren kovalamacanın ardından 27 Eylül’de Fransa’ya döndü.

Sylvain Itte Fransa’ya döndükten sonra verdiği bir röportajda, büyükelçiliğe gizlice su ve yiyecek soktuklarını itiraf etti.

Sylvain Itte ülkeden ayrılana kadar neredeyse her gün hem Fransız büyükelçinin hem de Fransız askerlerinin ülkeden ayrılması için sayısız gösteri düzenlendi.

Öfkeli kalabalık kimi zaman Fransa’nın Niamey Büyükelçiliğine kimi zaman da Fransız askerlerinin bulunduğu Niamey 101 üssüne yürüdü.

Fransa büyükelçiliğini kapattı

Fransa büyükelçisinin ülkesine dönmesinden sonra da 2 devlet arasında gerilim devam etti.

Fransız basınında çıkan haberlere göre, büyükelçi Sylvain Itte’nin Niamey Büyükelçiliğine gönderdiği 19 Aralık tarihli mektupta “Nijer makamlarının kısıtlamaları nedeniyle büyükelçiliğin görevlerini yerine getiremediği” belirtildi.

Mektupta büyükelçiliğin normal faaliyetlerini sürdürebilmesi için Nijer makamlarından talepte bulunduğunu ancak yanıtsız kaldığını bildiren büyükelçi, bu nedenle büyükelçiliğin belirsiz süreliğine 22 Aralık itibarıyla kapatılacağını kaydetti.

Böylece Fransa’nın Niamey Büyükelçiliği dün itibarıyla kapatıldı.

Nijer’de Fransa askeri kalmadı

Mali ve Burkina Faso’daki darbelerin ardından Fransa için vazgeçilmez bir müttefik haline gelen Nijer’in bu konumu uzun soluklu olmadı.

Askeri hükümet, göreve geldikten kısa bir süre sonra Fransa’dan derhal ülkedeki askerlerini çekmesini istedi.

Mali’de sonlandırdığı Barkhane Operasyonu unsurlarının bir kısmını Niamey’de yeniden konuşlandıran ve ülkede yaklaşık 1500 askeri bulunan Fransa, bu talebi de bir süre göz ardı etti.

Fransa Genelkurmay Başkanlığı, büyükelçi krizinden hemen sonra, eylül sonunda Nijer’den çekilme kararı aldıklarını duyurdu. Yaklaşık 1500 askerin ülkeden ayrılışı ekim itibarıyla başladı ve ilk etapta 400 asker ülkeyi terk etti.

Bu süreçte askerler peyderpey ülkelerine dönerken, dün itibarıyla Nijer’deki tüm Fransız askerleri ülkeden ayrıldı ve üslerini Nijerli yetkililere teslim etti.

Yaklaşık 10 yıldır Nijer’de konuşlu Fransız askerleri, özellikle de Mali sınırı yakınlarındaki Ouallam ve Ayorou’da Nijer Silahlı Kuvvetleriyle ortak operasyonlar düzenliyordu.