Libya’da sel felaketi

Orta Akdeniz’de etkili olan “Daniel” fırtınası Libya’nın Bingazi, Beyda, Merc, Suse ve Derne kentlerini etkiledi.

Libya’nın doğusundaki yetkililer, fırtına nedeniyle tüm kamu ve özel eğitim kurumlarında derslere ara verilmesi, dükkanların kapatılması ve sokağa çıkma yasağını içeren bir dizi önlem almıştı. Olumsuz hava şartları Libya’nın Bingazi, Beyda, Merc, Suse ve Derne kentlerini etkilemişti.

Gazetecilere açıklamalarda bulunan doğudaki Libya hükümetinin Başbakanı Usame Hammad, sadece Derne kentinde ölenlerin sayısının 2 binden fazla olduğunu dile getirdi. Hammad, Derne’deki durumu “felaket ve iyi değil” olarak nitelendirdi.

Libya doğusundaki hükümetin İçişleri Bakanı İsam Ebu Zeribe ise, Derne kentinde şiddetli yağışlar nedeniyle hayatını kaybeden 1500’den fazla kişinin cesedinin bulunduğunu, kayıp kişi sayısının ise 7 bine ulaştığını söylemişti.

Öte yandan, Derne Belediye Meclis Üyesi Ahmed Emdur Facebook sayfasından yaptığı açıklamada, Derna’da çok sayıda bina ve konutun tamamen sular altında kaldığını; altyapının sel sularıyla sürüklendiğini, ana yolların yıkıldığını, kamu ve özel mülklerde önemli kayıpların olduğunu belirtti.

“Derne yıkık bir kent haline geldi. Acilen uluslararası müdahaleye ihtiyacımız var.” diyen Emdur, “Deniz yollarının acilen açılmasını gerekiyor. Çünkü kente ulaşan tüm kara yolları yıkıldı, sadece tek bir yol kaldı. Ondan da geçiş zor.” ifadelerini kullandı.

Birleşmiş Milletler (BM) Libya İnsani Yardım Koordinatörü Georgette Gagnon ise X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, “ülkenin doğu bölgelerini etkisi altına alan Daniel fırtınasının yıkıcı etkilerinden derin üzüntü duyduğunu” ifade ederek, Libya’nın doğusundaki yerel otoritelerin ve ortaklarının desteklenmesi adına hazırlık yapılması için acil müdahale ekibini görevlendirdiğini belirtti.

Gagnon, fırtına ve şiddetli selin can kaybına yol açtığını; onlarca şehir ve köyde ağır hasara neden olduğunu belirtti. BM yetkilisi, tüm yerel, ulusal ve uluslararası ortaklara, bu zor dönemde zarar görenlere acil insani yardım sağlama çağrısında bulundu.

Yağış miktarı “40 yılın en yükseği”

Libya’nın batısındaki Ulusal Birlik Hükümeti Sözcüsü Muhammed Hammude, ülkenin doğusunda meydana gelen sel felaketi dolayısıyla yapılan olağan üstü kabine toplantısı sonrası sosyal medya hesabından açıklamalarda bulundu. Hammude, meteoroloji verilerinin Cebel el-Ahdar bölgelerinde kaydedilen yağış miktarının yaklaşık 400 milimetreyi gösterdiğini ve bu miktarın Libya’da 40 yıldan uzun süredir kaydedilen en yüksek yağış miktarı olduğunu belirtti.

Sel felaketi sebebiyle Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’nin 3 gün yas ilan ettiğini hatırlatan Hammude, ülke çapında bayrakların yarıya indirileceğini aktardı.

Hammude, afetin etkilerine hızlı müdahale için yerel yetkililerle acil durum biriminin oluşturulması ve selden etkilenen bölgelere 60 milyon dinar (yaklaşık 12 milyon dolar) tahsis edilmesi gibi bir dizi kararın alındığını bildirdi.

Ulusal Birlik Hükümeti İçişleri Bakanlığının destek için 6 bin polis görevlendirdiğini vurgulayan Hammude, selden etkilenen bölgelere su boşaltım ekipmanları, jeneratörler ve 45 şişme botu kapsayan 40 kamyonluk yardım gönderildiğini kaydetti.

Hammude, hükümetin bazı okulları barınak olarak tahsis ettiğini ve çeşitli kurumlar aracılığıyla dağıtılmak üzere acil gıda ihtiyacı için 1 milyon dinar (yaklaşık 207 bin dolar) ayırdığını vurguladı.

Doğu bölgesine yönelik yardımlara değinen Hammude, acil durum komitesinin koordinasyonunda 53 kamyon, buldozerler ve sondaj makinelerinin de bulunduğu 10 ağır iş makinesinin Derne kentine doğru yola çıktığını duyurdu.

Derne kentinde internet ve iletişim yeniden sağlandı

Libya’da Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, resmi sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, fırtınadan zarar gören Derne kentine internet ve haberleşmeyi sağlayan şirketin uzman bakım ve onarım ekiplerinin ulaştığını duyurdu. Dibeybe, bakım ve onarım ekiplerinin çalışmaları sonrasında bölgede internet erişimi ve iletişimin yeniden açıldığını belirtti.

Söz konusu duyurusundan kısa süre önce Libya Başbakanı, fırtınadan zarar gören bölgelerdeki vatandaşlara iletişimin bedelsiz açılması için telekomünikasyon şirketine çağrıda bulunmuştu.

BAE, Katar, Cezayir ve Fas’tan yardım

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar ve Cezayir, Libya’nın doğusunda meydana gelen sel felaketinin yaralarını sarmak amacıyla ülkeye kurtarma ekipleri ve yardım göndereceklerini duyurdu.

Selde hayatını kaybedenler için Libya devletine, hükümetine ve halkına başsağlığı dileklerini sunan Al Nahyan, ölenlere Allah’tan rahmet, ailelerine sabır ve yaralılara ise acil şifa temennisinde bulundu.

Katar resmi ajansı QNA’nın haberinde de Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani’nin, Libya’nın doğusunda yağışların tetiklediği sellerden etkilenen bölgelere acil yardım gönderilmesi talimatı verdiği belirtildi.

Haberde, Al Sani’nin, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi’ye sellerde hayatını kaybedenler için taziye mesajı gönderdiği aktarıldı.

Cezayir Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da “Cezayir, Libya hükümetine ve halkına en içten taziyelerini sunar ve bu afetin etkileriyle mücadelede dayanışma içinde olduğunu vurgular.” ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, Cezayir’in Libya halkına yardım eli uzatmak ve ona destek olmak için yardım etmeye hazır olduğu vurgulandı.

Fas merkezli İslam Dünyası Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (ISESCO), Libya’nın doğusunu etkisi altına alan Daniel fırtınasından zarar gören kentlerdeki tarihi eserlerin bakım ve onarımına hazır olduğunu duyurdu.

ISESCO internet sitesinden yaptığı yazılı açıklamada, Libya’daki fırtınada hayatını kaybedenler için Libya halkına ve hükümetine başsağlığı, yaralılara da acil şifa temennisinde bulundu.

Bu korkunç tabiat olayıyla mücadelede Libya’nın yalnız bırakılmayacağı belirtilen açıklamada, örgütün ihtisas sahibi olduğu alanlarda Libya makamlarına her türlü desteğin verileceği kaydedildi.

Örgütün, bu bağlamda Libya’da selden etkilenen tarihi eserlerdeki zararın tespit edilmesi ve bakım ile onarım çalışmalarına destek vermeye hazır olduğu aktarıldı.

Örgüt ayrıca, 16 Eylül’de yapılması planlanan 2023 Bingazi İslam Dünyası Kültür Başkenti kutlamalarının ikinci bir duyuruya kadar ertelenmesine karar verdi.

AFAD’dan yardım

Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanı Okay Memiş, 3 kargo uçağının sel felaketinin yaşandığı Libya’ya arama kurtarma ekibi ve malzeme götüreceğini bildirdi.

Memiş, AFAD Acil Durum Yönetim Merkezi’nde düzenlediği basın toplantısında, Libya’da meydana gelen kasırganın ardından sel ve su baskını yaşandığını söyledi.

Libya hükümetinin uluslararası insani yardım çağrısının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın talimatları doğrultusunda operasyonlara başladıklarını belirten Memiş, şunları kaydetti:

“Bu çerçevede Libya’ya 3 kargo uçağını 4’er saat arayla planladık. İlk kargo uçağımız birazdan hareket edecek, şu anda havalimanında. İlk uçakta yaklaşık 168 arama kurtarma ekibimizle beraber 2 orta tonajlı arama kurtarma aracı ve 2 kurtarma botumuzla beraber hazır durumda. Bu ilk etapta yapacağımız yardımlar. İnşallah hemen devamında iki uçakla beraber yine yeteri miktarda çadır, battaniye, gıda kolisi, hijyen kolisi, jeneratör ve diğer ekipmanlarla beraber hareket edecekler. Üçüncü uçakta da yine yeteri sayede personelimiz Libya’da olacak.”

Memiş, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Türkiye’nin olası felaketler karşısında deneyimli olduğunu, AFAD olarak dünyanın herhangi bir yerindeki felaketlere karşı her zaman hazır olduklarını ifade etti.

Operasyonun, Milli Savunma Bakanlığına bağlı kargo uçaklarıyla gerçekleştirildiğini aktaran Memiş, “Sağlık Bakanlığımız, Emniyet, Jandarma, Kızılayımız ve diğer sivil toplum kuruluşlarıyla bu operasyonu birlikte yürüteceğiz. Ekiplerimiz birazdan yola çıkacak. Türkiye’nin, Türk devletinin, Türk milletinin yardım elini dost ve kardeş Libya halkına uzatacağız.” dedi.

AFAD Başkanı Okay Memiş, ayrıca Mersin’in Anamur ilçesinde iniş yaptığı mağarada rahatsızlanan ve mağarada mahsur kalan ABD’li dağcı Mark Dickey’in önemli bir operasyonla kurtarılarak hastaneye kaldırıldığını da anımsattı.