Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Kemal Okuyan, yeni dönemde CHP ve HDP ile aralarına mesafe koyacaklarını belirtirken, Türkiye’nin Cumhuriyetçi birikimine karşın ‘sahipsiz kalan’ kitlelere dikkat çekerek, ‘Kemalist-komünist ittifakını’ öne çıkaracaklarını söyledi. Cumhuriyet’in 100’üncü kuruluş yıldönümünde ekim sonunda Halk Temsilcileri Meclisi girişimi başlatılacağını kaydeden Okuyan, Sol Güçler Birliği’nin ise sona erdiğini duyurdu.

Okuyan, 14/28 Mayıs’taki cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerinin ardından oluşan siyasi görünüm ve 31 Mart 2024’deki yerel seçimler öncesinde partisinin politikalarını aktarmak üzere gazetecilerle buluştu. Yeni dönemde Türkiye siyaseti ve ekonomideki durumu değerlendiren Okuyan, CHP ve HDP’nin yanı sıra seçimlerde 1 milyon oy alan TİP’in öne çıktığı muhalefet hattına yönelik tutumlarını anlattı.

Genel seçim değerlendirmesi

TKP’nin 14-28 Mayıs seçimlerinin sonuçlarına ‘yandık bittik kül olduk’ diye yaklaşmadığını aktaran Okuyan, Türkiye’nin ‘tasarlanmış bir döneme girdiği’ görüşünde. Türkiye’de büyük sermayenin yönlendirmesindeki sisteme dikkat çekerken, hassas uluslararası ortamın da hükümetin gitmesini istemediği tespitini yapan Okuyan, “Erdoğan’ın kaybetmesi belki Türkiye’yi rahatlatacaktı. Ancak Türkiye kaotik bir sürece girecekti. Ne Türkiye ne TKP bu sürece hazır değildi” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye siyasetinde iktidara karşı direncin yok edildiğini, cumhuriyetçilik, laiklik, bağımsızlık ve emek cephesinden bir AKP karşıtlığının tamamen ortadan kaldırıldığını söyleyen Okuyan, ‘AKP’yi yeterince Amerikancı bulmayarak eleştiren bir muhalefetle’ karşı karşıya kalındığını vurguladı. Ekonomik kriz ve emekçi halk üzerinden kaynak transferi yapılsa da AKP açısından ‘rahat bir dönem’ öngören Okuyan, “Maalesef AKP dönemi istikrarı yaşanacak. Ekonomik krize rağmen bu olacak. Çünkü ortada bir muhalefet yok” diye konuştu. Okuyan, diğer yandan gerçek bir alternatif örmek için zaman kazanıldığını vurguladı.

‘TKP’nin oyu siyasi olarak gerçek ölçümü yansıtmıyor’

Genel seçimlerde TKP’nin aldığı 64 bin oyun siyasi açıdan gerçek ölçütü yansıtmadığı görüşündeki Okuyan, değerlendirmelerini şu sözlerle aktardı:

“Aksine TKP’nin aldığı düşük oy, herkesin hayal kırıklığının olduğu dönemde bizim için korunma alanı oluşturdu. 64 bin oy ile 300 bin oy fark etmezdi. Biz seçim sonuçlarından etkilenmedik. Biz TKP’nin oyunun etkisini 64 bin oyla değerlendirmiyoruz.”

‘Cumhuriyetçi birikim ilk defa ev sahibi olmadığını fark etti’

Okuyan’a göre Türkiye solu ‘CHP-HDP engelini aşmadan önünü açamaz’. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu’na oy verilmesi çağrılarına atfen, “Bir daha yapmayacağımız bir şeyi yaptık. Pişman değiliz. Ama bu seçimle beraber CHP ve HDP gölgesinde siyaset yapanlarla arayı daha da açma kararımız var” diyen Okuyan, Türkiye’de ‘sahipsiz kalan’ ve ‘kimilerinin bittiğini zannettiği’ Cumhuriyetçi birikime dikkat çekti. Okuyan, şu ifadeleri kullandı:

“Türkiye’de ilk kez bu birikim kendisinin artık ev sahibi olmadığını fark etmiş durumda. Bir arayış içerisinde. Kimileri ‘Kemalist-Komünist ittifakı’ diyor, bu ittifakı bazı arızalardan kurtarabilirsek, zaman zaman milliyetçi hatta ırkçı pozisyon almaktan çıkarırsak, bir alanın açıldığını düşüyoruz. Cumhuriyetçi birikimin daha sınıfsal, emekten yana baktığını, sermaye karşıtlığının arttığını, Kürt düşmanlığının azaldığını görüyoruz. Önümüzdeki süreçte Türkiye’nin Cumhuriyetçi birikimiyle, sosyalist hareketin daha sağlıklı bir etkileşime girmesi için üzerimize düşeni yapacağız.”Okuyan, TKP’nin Cumhuriyetçi bir temelde Kürt halkı gerçeğini gören birliktelikle Türkiye’yi ayağa kaldırmayı düşünen bir parti olduğunun altını çizdi.

100’üncü yılda Halk Temsilcileri Meclisi’

Okuyan, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılında bir Halk Temsilcileri Meclisi kurmak için girişimlerde bulunduklarını da duyurdu. Bu oluşumda Türkiye’nin her yanından seçimle gelen aydınlar, işçiler ve köylülerin temsilcilerinin yer alacağını belirten Okuyan, “Gerçek bir Meclis gibi çalıştırmayı düşünüyoruz. Çünkü Türkiye tarihinin en gerici Meclisi ile karşı karşıyayız. Ve önümüzdeki süreçte TKP’nin siyasal-kültürel çalışmalarında bu Meclis’in bir yeri olacak. TKP’nin bir kurumu olmayacak. Birçok farklı kesimin, cumhuriyetçilerin, yurtseverlerin kendilerini ifade edeceği bir platformu olacak. 29 Ekim’de ortaya çıkacak bu oluşum” dedi.

Ancak Halk Temsilcileri Meclisi’nin Türkiye solunun birliğini sağlayacak bir platform görmediklerini belirterek bunu ‘sosyalist ve Cumhuriyetçi fikirlerin ittifakı’ diye niteleyen Okuyan “Ayrıların ayrı kalması gerekiyor. Buna Türkiye’de Cumhuriyetçilerle komünistler arasında bir ittifak olarak bakılabilir” ifadelerini kullandı.

‘Yerel seçimler solcu belediyeleri artırma fırsatı’

Okuyan 2024 Mart ayındaki yerel seçimlere dair tutumlarını da değerlendirdi. Yerel seçimlerin seçim barajının yokluğundaki dinamiklerinin farkına dikkat çeken Okuyan, “TKP’nin bir sorumluluğu var. Daha önceki seçimde Türkiye tarihinde ilk kez bir TKP’li başkan il belediye başkanı oldu. Fatih Maçoğlu ve onun siyasi hareketi ile ittifakımız 8-9 yılı buldu. Bu ittifak sürüyor. Örneklerini artırmak istiyoruz” dedi. Ancak Okuyan, bunun Türkiye solundaki bir ittifak şeklinde değil, yardımlaşma ve alan boşaltma şeklinde olacağını belirtirken, “Solcu, sosyalist, komünist belediyelerin sayısını artırmak imkanımız var. Bunu değerlendirmeye çalışacağız” ifadelerini kullandı. Ancak bu konuda CHP ile HDP’yi kast etmediklerini “TKP, ‘oyları bölmeyin’ diyenlere, ‘seçim oyların bölündüğü bir platformdur’ diyecektir. Mansur Yavaş’ın ya da Ekrem İmamoğlu’nun bizim için diğerlerinden farkı yok” sözleriyle dile getiren Okuyan, “Kimseye borcumuz yok, kimseye kefil değiliz. Eyvah AKP’ye kaptırırsak psikolojisinin parçası olmayız” diye konuştu.

Sol Güçler Birliği’nin sonu ve TİP

Kemal Okuyan sorulara yanıt verirken kendilerini ‘çok heyecanlandıran’ Dev-Yol ile Sosyalist Güç Birliği’nin de sona erdiğini duyurdu. Halk Temsilcileri Meclisi’nin bazı sol parti üyelerinin de ‘bireysel katılım daveti alacakları’ bir girişim olacağını belirten Okuyan, “Bir kez daha CHP/HDP konusunda kafası karışık hiçbir oluşumla bir araya gelmek istemiyoruz” vurgusu yaptı. Okuyan TİP’in aldığı 1 milyon oyu önemsemelerine karşılık, ‘arkasında devrimci enerji’ bulunmadığı için ‘düzen dışı solun önünü açtığı’ saptamalarına katılmadıklarını kaydetti. TİP ile ittifakı kategorik olarak reddettiklerini belirten Okuyan, ‘Türkiye solunun arka bahçesinde tehlikeli şeyler olduğunu, foncular bulunduğunu, ayrıca negatif bir milliyetçilik anlayışının kendileri için kabul edilemez olduğunun’ altını çizdi.Diğer yandan CHP tabanının kendileri için çok değerli olduğunu belirten Okuyan, TKP’nin sorumluluğunun bu tabanı düzen siyasetinden kurtarmak olduğunu söyledi.

Yerel seçimlerde İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde aday çıkarmalarının AKP’ye yaraması riski konusunda görüşleri sorulan Okuyan, “TKP İstanbul’da aday çıkarırsa AKP kazansın demez, TKP’ye oy verin der. Biz İmamoğlu’na daha önce de oy vermedik” anımsatması yaptı. Okuyan, Türkiye’deki sığınmacı sorunu ile ilgili olarak ise ‘ırkçı ve aşırı milliyetçi’ duruşun parçası olmayacakları gibi ‘ne güzel, gelen gelsin’ diyen liberal romantizmin de parçası olmayacaklarını kaydetti.

‘TKP dünya solunu ağırlayacak’

Kemal Okuyan, TKP’nin dünya çapında komünist ve işçi partilerinin toplantısına üçüncü kez ev sahipliği yapacağını da duyurdu. Geçen yıl Küba’nın başkenti Havana’da düzenlenen toplantıya Çin, Vietnam, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ve Laos gibi ülkelerdeki iktidar partilerinin de katıldıklarını belirten Okuyan, özellikle Ukrayna krizinin dünya solunda yarattığı hararetli tartışmalara dikkat çekti. “Dünya solu da çok parçalı bir görüntü veriyor. Çin-Rusya eksenli sol var, Avrupa Birliği ve NATO’yu destekleyen sol var, bir de solun bağımsız hareket etmesi gerektiğini savunan bir sol var. TKP, 3. Çizgi içinde” diyen Okuyan, diğer yandan Türkiye’ye yönelik bir ‘Rusya tehdidi bulunmadığını’ anımsattı.

Cumhuriyet’in 100’üncü yıl etkinliği

Okuyan ekim ayındaki partisinin evsahipliğindeki bu toplantının ‘ilgi çekici’ olmasını beklediklerini belirtiren, hemen ardından 22 Ekim’de İzmir’de uluslararası temsilcilerin de katılımıyla TKP’nin Cumhuriyet’in 100’üncü yılına bakışını yansıtan bir etkinlik düzenleyeceklerini aktardı.

(Ceyda Karan/Sputnik)