Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığının internet sitesinde, Sudan’da çatışan tarafların vardığı ateşkese ilişkin Suudi Arabistan-ABD ortak açıklamasına yer verildi.

Sudan ordusu ve HDK’nin 3 günlük ateşkes anlaşmasına vardığı kaydedilen açıklamada, ateşkesin yerel saatle yarın 06.00’dan itibaren yürürlüğe gireceği aktarıldı.

Tarafların ateşkes süresince savaş uçakları ve insansız hava araçlarını kullanmaktan, topçu ateşinden ve herhangi bir askeri ikmal faaliyetinden kaçınacağı ve insani yardım çalışmalarını kolaylaştıracağı öne sürüldü.

Sudan için 19 Haziran’da Cenevre’de taahhüt konferansı

Sudan’daki insani yardım çalışmalarını desteklemek amacıyla 19 Haziran’da Cenevre’de üst düzey taahhüt konferansı düzenlenecek.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisince (OCHA) yapılan duyuruda konferansın BM’nin yanı sıra Avrupa Birliği, Afrika Birliği, Mısır, Almanya, Katar ve Suudi Arabistan tarafından düzenlendiği ifade edildi.

BM Sözcü Yardımcısı Farhan Haq, konferansa BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in çevrim içi katılacağını belirtti.

Haq, Cenevre’de 19 Haziran’da düzenlenecek konferansa donörlerin “cömertçe” katkı sağlamalarının talep edildiğini kaydederek, insani yardımların Sudan ve komşu ülkelere aktarılacağını dile getirdi.

Çatışmalar sürüyor

Başkentin güneyindeki Yermuk semti, kuzeyindeki Bahri kenti ile batısındaki Kuzey Darfur ve Kuzey Kurdufan eyaletlerinde, taraflar arasında çatışmalar yaşandı.

Hartum’un kuzey ve güneyinde ordu, savaş uçakları ve top atışlarıyla HDK noktalarını hedef aldı.

Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, başkentin güneyinde orduya ait askeri tesislerin de bulunduğu Yermuk Mahallesi’ne düzenlenen hava saldırısında, 5’i çocuk 17 kişi öldü. Saldırıda 25 ev de yıkıldı.

HDK’den yapılan yazılı açıklamada ise orduya ait savaş uçaklarının, bölgeye yönelik bombardımanında, ölen ve yaralananların olduğu, ayrıca orduya ait MİG tipi savaş uçağının düşürüldüğü iddia edildi.

Darfur’da şiddet giderek tırmanıyor

Kuzey Darfur Eyaleti Valisi Nimr Muhammed Abdurrahman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Tavile kentinin doğu mahallelerinde ordu ile HDK arasında çıkan çatışmalarda, 5 sivil hayatını kaybetti.” dedi.

İş yerlerinin yağmalandığını belirten Abdurrahman, Darfur bölgesinde şiddetin artmasından endişe duyduklarını ifade etti.

5 eyaletten oluşan Darfur bölgesi, cumadan bu yana iki askeri güç arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.

Batı Darfur Eyaleti Valisi Hamis Abdullah Abbeker, 14 Haziran’da konutundan kaçırılıp infaz edilmiş, ordu ve HDK, vali suikastıyla ilgili birbirlerini suçlamıştı.

2 milyondan fazla sivil evlerini terk etti

BM, 15 Nisan’da Sudan’daki çatışmalar nedeniyle Darfur’da insani felaket uyarısı yapmıştı.

Sudan’da 3. ayına giren çatışmalarda yaklaşık bin kişi yaşamını yitirdi, 5 bine yakın kişi yaralandı.

Çatışmalar, başkent Hartum, çevresindeki Umdurman ve Bahri kentleri ile ülkenin güney ve batı kesimlerinde sürüyor.

Ateşkes kararları ile uluslararası yaptırım tehditlerine rağmen aralıksız süren çatışmalar nedeniyle Birleşmiş Milletlere (BM) göre, 9 milyon kişi insani yardıma muhtaç duruma geldi, 2 milyon 200 bin kişi yerinden edildi, yarım milyonu aşkın Sudanlı ise komşu ülkelere geçti.

ABD, Suudi Arabistan’la savaşı durdurmaya çalışıyor

Sudan’daki kriz için ABD ve Suudi Arabistan öncülüğünde başlatılan müzakereler sonuçsuz kaldı, taraflar, alınan ateşkes kararlarına uymadı.

Generaller yüz yüze görüşecek

Etiyopya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Meles Alem, geçtiğimiz günlerde basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Etiyopya, Cibuti, Güney Sudan ve Kenya’dan oluşan 4’lü mekanizmanın temsilcilerinin, Sudan’daki çatışmanın barışçıl çözümü için Addis Ababa’da bir araya geleceğini bildirdi.

Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinin (IGAD) kurduğu 4’lü mekanizmanın, 10 gün içinde toplanacağını dile getiren Alem, amaçlarının çözüm yollarını aramak olduğunu vurguladı.

Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Agar, ülkede nisan ortasından bu yana çatışan ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) komutanları arasında bir görüşme yapılması konusunda arabulucularla anlaştıklarını duyurmuştu.

Sudanlı liderlerin nerede ve ne zaman bir araya geleceği henüz netleşmedi.

Batı Darfur Valisi’nin öldürülmesi

Sudan’ın batı komşusu Çad sınırındaki Batı Darfur eyaleti valisi Hamis Abdullah Abbeker 14 Haziran’da öldürüldü.

Sudan Ordusu’ndan yapılan açıklamada, “Silahlı kuvvetler, Batı Darfur eyaleti valisi Hamis Abbeker’i kaçırıp öldüren Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milislerinin hain eylemini en güçlü şekilde kınıyor.” ifadesi kullanıldı. Açıklamada, “HDK, bu vahşi eylemle barbarlık siciline yeni bir sayfa ekledi. HDK’nin Sudan halkına karşı işlediği bu alçak suçlar, ülke tarihinde daha önce görülmedi.” ifadesine yer verildi. Öldürülen valinin Sudan hükümetinin 2020 yılında silahlı gruplarla imzalanan Cuba Barış Anlaşması’nı imzalayan liderlerden biri olduğuna dikkatin çekildiği açıklamada, bu bağlamda ordu ile “isyancı” HDK arasındaki çatışmayla hiçbir ilgisi olmadığının altı çizildi.

Sosyal medyada, valinin Batı Darfur eyaletinin Cuneyne kentindeki konutundan HDK mensuplarınca alındığını gösteren görüntüler yayınlanmıştı.

Sudan Doktorlar Sendikasından yapılan açıklamada, “Sağlık sistemi ve kamu hizmetlerinin çökmesi, insani yardım kuruluşlarının hizmet dışı kalması nedeniyle Batı Darfur eyaletinin merkez şehri Cuneyne, ölüm kokusundan başka bir şey olmayan bir hayalet şehre dönüştü.” ifadesi kullanılmıştı.

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), Batı Darfur Eyaleti Valisi Hamis Abbeker’in öldürülmesini kınadı. HDK’den yapılan açıklamada, Batı Darfur eyaletinde kabileler arasındaki çatışmalar kınanarak orduya bağlı askeri istihbarat suçlandı. Açıklamada eyaletteki çatışmaların askeri istihbarat tarafından kışkırtıldığı savunuldu.

Çatışmanın nedeni

Sudan ordusu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde tamamen orduya entegresini istemişti.

HDK’nin ise sivil bir hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve gerginlik, 15 Nisan sabahı Sudan Ordusunun saldırısı ile taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.